In het tijdschrift ‘Tabula Batavorum‘1, het zesde jaargang daarvan het tweede nummer, schrijft Kobus van Ingen een lezenswaardig artikel over huize Kermestein te Lienden.2 Een stuk vergane adellijke glorie waar ook het geslacht ‘Van Meerten’ in voorkomt.
We hebben een foto van rond 1875 van huize Kermestein (zie hierboven).3 We zien links het adellijke huis, in het midden het koetshuis en rechts een poortgebouw. Van Ingen laat op een nagetekende kadastrale kaart zien dat de oprijlaan van het huis aangesloten was op de Papestraat. Het huis bevond zich ten noorden van de straat, oostelijk van de Hervormde Kerk en westelijk van de, tegenwoordig zo genoemde, Rijndijk (op de tekening van Kobus van Ingen ‘Den Dijk’ genoemd). Van Ingen weet niet veel te vermelden over de beginjaren van het huis. Op een gegeven moment gaat het als bezit over op de familie Van Brakell.
Johan van Brakell en Johanna van Meerten
In de 16e eeuw komt het huis in bezit van Johan van Brakell. In 1550 trouwt Johan met Johanna van Meerten4. In voetnoot 3 vermeldt Kobus van Ingen dat deze Johanna een dochter is van Dirk van Merthen tot Ingen en Bertha van Eck.5 Hij vermeldt dat de grafsteen van deze ouders te vinden is in de kerk te Ingen.6 Johan van Brakell is een van de edelen die het bekende ‘Smeekschrift der Edelen‘ aangeboden heeft aan Margaretha van Parma.7 Het echtpaar ligt begraven in de Hervormde Kerk van Lienden. De grafzerk is helaas aan het oog onttrokken door een houten vloer. Toch weet Van Ingen te melden wat er op de grafzerk staat8:
Ao 1580 de 8 july sterf den edelen erenfeste jor.
Johan van Brakell tho Kermesteijn
Ao 1600 den 22 April sterf die edle erentrijke joefrov
Johanna van Merthen, syn huysfrou”
Johan van Brakell stierf op 8 juli 1580 en zijn vrouw Johanna van Meerten stierf een kleine twintig jaar later, op 22 april 1600. Op de grafsteen is het familiewapen van de familie Van Brakell te zien en het familiewapen van de familie Van Meerten. Het gaat bij de laatste om een klimmende hazewindhond. Van Ingen: “Op de rechterzijde van de zerk staan de kwartieren van de man, te weten Brakell, Boecop, Leefdael en Delen. Links de kwartieren van zijn vrouw, zijnde Merthen, Eek, Eek en Meckeren.” Van Ingen heeft ook het familiewapen Van Brakell overgenomen in het artikel.9
Tenslotte
Huize Kermestein blijft tot 1714 in het bezit van de familie Van Brakell. De laatste familie in het huis is de familie Scheurleer. Wanneer de heer Scheurleer tot Kermestein overlijdt in 1877 is het gedaan met het huis. In 1879 wordt het huis gesloopt en worden de gronden publiek verkocht.
N.a.v.: Ingen, K. van, 1988, Het voormalige kasteel Kermestein te Lienden, Tabula Batavorum 6 (2): 35-38.
Voetnoten
- Stichting Tabula Batavorum houdt zich bezig met de regionale geschiedenis in het Gelders Rivierengebied. Tot 1999 gaven ze onder de naam ‘Tabula Batavorum‘ een tijdschrift uit. Sinds 1999 geen tijdschrift meer maar eens per jaar een boek in de serie ‘Terugblik’. De website van de stichting is hier te vinden.
- Het artikel is hier te lezen: https://www.tabulabatavorum.nl/wp-content/uploads/2021/03/1988.pdf.
- De foto is afkomstig van de website van de Historische Kring Kesteren en Omstreken. Zie: https://hkko.nl/kastelen-en-adellijke-huizen/.
- Van Ingen schrijft ‘van Merthen’ en daar achter tussen haakjes ‘van Meerten’. Het parenteel van dit echtpaar is hier te vinden: https://oorsprong.info/parenteel-van-johanna-van-meerten-1600-en-johan-van-brakell-1580/.
- Het parenteel van dit echtpaar is hier te vinden: https://oorsprong.info/parenteel-van-dirck-van-meerten-1568-en-bertha-van-eck-van-panthaleon-1531/.
- Van Ingen verwijst daarbij naar Navorscher nr. 26 blz. 63. Zie daarvoor: https://oorsprong.info/de-zesentwintigste-jaargang-van-de-navorscher-en-de-genealogie-van-het-geslacht-van-meerten/.
- Daar heb ik na de verschijning van dit artikel op deze website over geschreven: https://oorsprong.info/johan-van-brakell-en-zijn-gezin-in-historie-van-het-verbond-en-de-smeekschriften-der-nederlandsche-edelen/.
- In 2024 heb ik deze zerk beschreven: https://oorsprong.info/grafzerk-van-johan-van-brakell-1580-en-johanna-van-meerten-1600/.
- Dit wapen wordt weergegeven op deze kwartierstaat: https://oorsprong.info/een-laat-17e-eeuwse-kwartierstaat-en-het-geslacht-van-meerten/, maar ook in dit artikel: https://oorsprong.info/johan-van-brakell-en-johanna-van-meerten-in-boek-de-nederlandsche-adel-van-mr-e-b-f-f-wittert-van-hoogland/.