Home » 2023 » oktober

Maandelijkse archieven: oktober 2023

Hervormd emerituspredikant Budding schrijft op Hervormingsdag 95 nieuwe stellingen – Predikant is kritisch op de synthese tussen het christelijk geloof en de evolutietheorie

Vandaag, 31 oktober 2023, is het Hervormingsdag. Op deze dag wordt teruggedacht aan de 95 stellingen van Kerkhervormer Maarten Luther.1 Hervormd predikant D.J. (Dirk-Jan) Budding2 dacht na over 95 actuele stellingen. Hij dacht dat hij met moeite aan 20 zou komen, maar toen hij daarover nadacht kwam hij met gemak aan 95 stellingen. Hij publiceerde ze via de website Refoweb. De stellingen die de onderwerpen van deze website raken wil ik hieronder beschrijvend uitlichten.3

De eerste stelling gaat over het Evangelie met het bevel tot geloof en bekering, zoals de Heere Jezus Christus dat uitdraagt in Markus 1:15b. De eerste stellingen gaan daarmee over het kloppende hart van het christelijke geloof. De predikant wijst in stelling 20 de zogenoemde ‘godsdienstvrijheid’ af. Budding ziet deze als ‘uitgevonden door de duivel’. Immers wil de duivel ‘dat ieder vrij is zijn eigen (af)god te dienen’. Gods Woord daarentegen ‘eist iedereen op voor de ene ware God, geopenbaard in Christus’ (stelling 21). Budding wijst de vervangingstheologie af, maar geeft tegelijkertijd ook aan dat de Joden het Evangelie moeten horen. Buiten Christus is er geen behoud (stellingen 23-28). Op de preekstoel begint het verval van de kerk (stelling 29). Daarom is het nodig om ‘door God geroepen’ te zijn (stelling 30), iets te kennen van ‘de schrik des Heeren’ (stelling 31) en gedreven te worden ‘door de liefde van Christus’ (stelling 32) om het Evangelie te verkondigen. Budding wijst ‘de vrouw in het ambt af’ door te verwijzen naar de verleiding van de satan van Eva. “Hij gebruikt nog dezelfde tactiek” (stelling 33).

Bijbelse geschiedenissen

Schriftuurlijk preken is, volgens de predikant, altijd bevindelijk preken (stelling 35). Bevinding is echter niet de grond van de zaligheid, maar het ware Fundament is Christus (stelling 36). In stelling 37 windt Budding er geen doekjes om: “Een prediking waarin de bevinding niet regelrecht voortkomt uit de tekst in haar context en Bijbels verband, is noch Schriftuurlijk, noch bevindelijk, maar misleidend.” Een deel van de hierop volgende stellingen gaan over het kerkgebouw, ongeloof, kerkdiensten en het Heilig Avondmaal. Het gezag van de Schrift ‘dient onaantastbaar te zijn in de kerk’. “De praktijk moet in overeenstemming gebracht worden met wat de belijdenis daarover leert”(stelling 67).

Zesdaagse schepping

Wie de schepping van de wereld in zes dagen ontkent, ‘gaat dwars tegen God in’. “Hij Zelf heeft het geschreven, zonder tussenkomst van mensen” (stelling 68). Degene die de schepping vanuit de evolutie wil verklaren dwaalt, volgens de hervormde predikant, zeer (stelling 69). De evolutietheorie ontkent namelijk ‘feitelijk Gods almacht’. Daarom dient de kerk deze evolutieleer ‘krachtig te bestrijden’ (stelling 70). Mensen zijn schepselen van God (stelling 74). De volgende stellingen gaan over bescheiden leven, vervolging, de nood op het hart met zielen die verloren gaan, de lauwheid van christenen, de leegloop van de kerken én het liefhebben van de vijanden.

LHBTIQ+

Het huwelijk is een verbintenis tussen één man en één vrouw. Het is een onveranderlijke instelling van God en het ziet op Christus en Zijn gemeente. Daarom moet de kerk alles wat er tegenop komt ‘krachtig (…) bestrijden’ (stelling 86). Het is daarom ‘liefdeloos en onbarmhartig een verbintenis te ‘zegenen’ van mensen van gelijk geslacht’. “Het is tegen de natuur en duidelijke uitspraken van de Bijbel” (stelling 87). Als je jezelf toch seksueel aangetrokken voelt tot mensen van gelijk geslacht dan moet er, volgens de predikant, gewezen worden op de weg die de Heere Jezus hen wijst: ‘Kruis dragen, zichzelf verloochenen’. In die weg is er vrede en vrijheid te vinden (stelling 88). LHBTI-mensen moeten we als kerk liefhebben en begeleiden ‘op de smalle weg van de Bijbel’ (stelling 89).

Beschermwaardigheid van het leven

In het slotdeel van zijn stellingen wijst Budding nog op het verlangen naar de wederkomst van Christus. Hij wijst eveneens erop dat ‘het door God geschapen leven (…) vanaf de conceptie heilig’ is. Vanaf het moment van conceptie geldt het zesde gebod. “Daarover mag in de kerk geen twijfel bestaan” (stelling 91). Ook elke vorm van euthanasie ‘dient de kerk krachtig af te wijzen’ (stelling 92).

Tenslotte

Ds. Budding heeft 95 stellingen geschreven die ingaan op de actualiteit. Daar zal het nodige tegenop komen. Theïstische evolutionisten zullen het zeer oneens zijn met de stellingen over de zesdaagse schepping. Ds. D.J. Budding wordt bedankt dat hij zijn nek uitsteekt met deze stellingen. Tegenwoordig durven verschillende predikanten haast niet meer over de eerste hoofdstukken van Genesis te preken, laat staan in ferme bewoordingen de nek uit te steken. Budding heeft gelijk. God Zelf heeft, zonder tussenkomst van mensen, aangegeven hemel en aarde geschapen te hebben in zes dagen. Dit wordt maar liefst vier keer zó aangegeven in de Schrift. Wie zijn wij dan om daaraan te twijfelen?

Voetnoten

‘Wetenschap of vooroordeel? Het fiasco van de historisch-kritische Bijbelwetenschap’ – Bespreking door drs. Hans Reinders

​Ze was een trouw leerling van moderne theologen zoals Bultmann, Ebeling en Gogarten. In de Bijbelwetenschappen had zij naam gemaakt in Duitsland. Toch was zij niet gelukkig. Ze greep naar de fles en was verslaafd aan de beeldbuis. Haar naam is Eta Linnemann. Een vrouw die haar mannetje stond in haar vak. Door aanraking met andere christenen ontdekte zij de werkelijkheid van de Bijbel. Zij doorzag de vooringenomenheid van de moderne theologie.

Haar boodschap

In dit boek doet zij uit de doeken hoe de moderne theologie te werk gaat vanuit een atheïstische veronderstelling. Sinds de Verlichting heeft de moderne wetenschappen zoals de natuurwetenschap gezorgd voor aardse vooruitgang. In plaats dat men God daarvoor dankte, maakte men deze wetenschap tot een soort god. Een god die zorgt voor een goed leven. Vanuit deze moderne natuurwetenschappelijke benadering bekijkt men ook de Bijbel. Wonderen passen niet in dat beeld. Linnemann wijst dit denksysteem af. Alle universiteiten zij behept met deze moderne visie in Duitsland. Zij wil christelijke universiteiten oprichten. Te beginnen bij een basisjaar waar men wordt voorbereid op het moderne denken aan de universiteiten. Op dit punt hebben de evangelische gelovigen het voortouw genomen. Te denken valt aan de evangelische hogeschool in Amersfoort, de universiteit van Leuven en Heverlee in België en de universiteit te Giessen in Duitsland.

De logische mens is ouder dan men denkt

Linnemann laat zien dat de methode aan de universiteiten, de hevige concurrentie, ook niet goed is. Maakt dat geen opgeblazen mensen? Anderzijds kan men wel elkaar op scherp houden en de materie beter doordenken. Echter plaats voor een Bijbelse visie is er niet. De Bijbel zou geschreven zijn in de tijd van de mythische mens. Dat is de mens die nog geloofde in wonderen en het leven zag als een groot ondoordringbaar geheim. De logische mens van nu kan daar niet mee uit de voeten. Linnemann laat zien dat de mens in de tijd van de Bijbel niet minder logisch dacht dan nu als het ging om wonderen. Toen Jezus zei dat het dochtertje van Jaïrus sliep, belachten zij Hem. Alle wonderen beschreven in de Bijbel roepen dan ook een reactie op van verwondering achteraf en ongeloof vooraf.

De logische mens is ook de mythische mens

Natuurlijk deden er ook mythen de ronde maar ook in onze dagen waarin de logische mens leeft, zijn er nog genoeg mensen die geloven in horoscopen of dat er buitenaardse wezens zijn. De zaken liggen dus niet zo helder als moderne theologen beweren. Behalve dat de mens logisch kan denken, heeft de mens ook een kant die openstaat voor iets dat zijn logica te boven gaat, het mythische. Die laatste kant kan inderdaad een invalshoek zijn voor het geloof. Maar door de val mist de mens de mogelijkheid om dit correct in te vullen.

De Bijbel zelf waarschuwt al voor dwaalleerraars

De Bijbel zelf laat zien dat er dwaalleraars zullen komen die de waarheid ten onder zullen houden. Zij willen niet anders dan hun eigen leven, leven zonder Gods wil te doen. Kortom de moderne mens en de moderne theoloog staat in het spoor van de gevallen mens van oudsher. Aan het einde van het boek houdt Eta Linnemann een vurig pleidooi voor de kracht van Gods Woord. Hij hoeft maar te spreken en het is er (Ps. 33:9). Die kracht van Gods Woord zorgt er voor dat doden zondaren levend worden. ‘Ontwaakt gij die slaapt’. Dat is de dwaasheid van de prediking. Doven zullen horen, blinden zien en doden levend worden. Dat is inderdaad niet logisch maar wel theologisch.

Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website 500 jaar Luther. Het originele artikel is hier te vinden.

Verkoop van ‘een acker landts met een bongartgen’ door Aerdt Toenisen en Bartgen Hollen aan Bertha van Bemmel, weduwe van Gijsbert van Hardenbroek

De Osenvorenreeks, te vinden in de studiezaal van Historische Kring Kesteren en omstreken (HKKO), bevat een schat aan informatie voor genealogisch onderzoek. Hieronder wordt protocol 185 (folio 67v.) weergegeven uit dit Rechterlijk Archief Nederbetuwe. Het gaat over de verkoop ‘een acker landts met bongartgen aen den Wielschenwech in den kerspel van Ingen op den Brabant gelegen’ door Aerdt Toenisen en Bartgen Hollen aan Barta van Bemmel, weduwe van Ghijsbert van Hardenbroeck.1

De transcriptie luidt:

Aerdt Toenisen ende Bartgen Hollen – echtel. hebben in seeckere coop ende opdrachtzbrieff vercoft aen joffrouw Barta van Bemmel – wed. zaliger jonckher Ghijsbert van Hardenbroeck een acker landts met een bongartgen aen den Wielschenwech in den kerspel van Ingen op den Brabant gelegen, groot ongefeerlick tesamen vijff hondt lantz, doch soo groot ende cleijn deselve nu ter tijdt ende van oudts aldaer gelegen. Daernaset gelant ten oosten Jan Dirricksen van Kesteren, suijden de gemeijn straet gen den Wielschenwech, westen Pelgrom Bernts ende Johanna van Wijck – echtel. ende de voors. vercopers selffs met twe ackeren landts ende eenen bongart die tuschen Pelgrom ende sijn huijsfrouw voors. mitsgaders de voorn. vercopers noch ongescheijden ende ongedeijlt liggen ende gebruijckt werden ende noordtw. jonckher Arnt van Meerten, ofte wie etc.. Dijck, thins ende erffpacht vrij, beheltelick gemeijn dijck ende weteringh. Voor de lasten te waerschap gestelt, het rechte dardendeel van een huijs ende hoffstadt mit eenen boomgart und noch drie deelen van omtrent III mergen boulantz daer alre naest gelegen. Tesamen in de heerlickheijt van Lienden in de buirschap van Verhuijsen. Onder haer vercopers ende gerichtzluijden Cornelis van Eck ende Wolter Gerridts segelen ende beteijckening gepasseert den 3e junij 1617, de quitancie van den Le penn. is gedateert den 5e maij 1618, gelijck alles is gebleken.”

Bertha van Bemmel was de dochter van Heijmerick van Bemmel en Anna van Meerten.2 De genoemde Arndt van Meerten was een zoon van Dirck van Meerten en Elisabeth van Els. Deze Dirck was een broer van Anna en daarmee was Arndt de neef van Bertha. Bertha had ook bezit in de heerlickheijt Lienden in het buurtschap Verhuijsen. Ze was ten tijde van de akte weduwe van Gijsbert van Hardenbroek. Het echtpaar ligt begraven in de Kerk van Rijswijk (Betuwe).3

Voetnoten

Terugblik congres ‘Bijbel & Wetenschap 2023’ – Terugkijken is nog steeds mogelijk! – Nieuwsbrief d.d. 31 oktober 2023

Vandaag is het de laatste dag van oktober, Hervormingsdag. Vaak wordt er op deze dag het Lutherlied gezongen, ‘Ein feste Burg ist unser Gott‘. Het Lutherlied hebben we vorig jaar ook gedeeld op onze website. De website is deze maand erg goed bezocht. Dat komt mede door de livestream van het congres ‘Bijbel & Wetenschap 2023’. We kijken vol dankbaarheid terug op het congres. Terugkijken van deze livestream is hier mogelijk. Heeft u vragen of opmerkingen dan kunnen deze verzonden worden naar info@oorsprong.info of via ons contactformulier. Deze vragen en opmerkingen hopen we mee te nemen in een algemeen document met een bespreking van (positieve) feedback rond het congres. Het volgende congres hopen we, als de Heere het leven en de gezondheid geeft, op 23 november 2024 D.V. te organiseren. Via deze pagina hopen we later het programma en meer informatie te delen.

Identificatiefiguren

Vandaag een korte nieuwsbrief, omdat we deze maand ook al twee tussentijdse nieuwsbrieven hebben verstuurd en we u niet willen overvoeren met informatie. Zoals gezegd in de inleiding is het congres terug te kijken via de livestream. Deze livestream is bij het schrijven van deze nieuwsbrief al meer dan 4600 keer bekeken. Dat is het hoogste aantal via de livestream van al de congressen die wij hebben georganiseerd. Hartelijk bedankt voor het kijken! Een tiental gepromoveerde wetenschappers mocht een presentatie houden over het thema ‘Verwondering‘. Komende maand D.V. hopen we ook langzaam de afzonderlijke video’s van de presentaties te delen. Houdt u daarvoor onze website ‘Oorsprong‘ in de gaten. De ervaring leert dat deze video’s nog vaak geraadpleegd zullen worden en ook gebruikt zullen worden in het onderwijs aan onze jongeren. Het is goed voor onze studerende jongeren dat er identificatiefiguren zijn. Het christelijk geloof belijden binnen de (natuur)wetenschap kan het gevoel geven op een eiland te leven en spreekwoordelijk de laatste der Mohikanen te zijn. Wat is het dan bemoedigend om te horen dat je niet alleen bent! Het was daarom ook mooi om te zien dat er veel jongeren in de zaal zaten of meekeken met de livestream. Op onze website vatten we af en toe ook interviews samen met identificatiefiguren. Zo lazen we recent nog een interview met een huisarts en een artikel van een predikant over de schepping. Deze hebben we hier samengevat. We hopen dat dit werk, hoewel het vol gebrek is en onze gezondheid broos is, tot Zijn eer en tot heil en nut van onze naaste mag zijn.

Microbiologie

Afgelopen maand heeft bacterioloog en dierenarts dr. ir. Erik van Engelen een prachtig artikel over zijn werk geschreven in het blad Radix. We zijn dankbaar voor de ruimte die dr. Van Engelen kreeg om zijn verhaal te doen in dit blad. Aan het woord is een wetenschapper die uitgebreid over zijn vakgebied spreekt en ook laat weten waar hij tegenaan loopt. Van Engelen wijst ons er ook op dat binnen de microbiologie Zijn Meesterwerk te zien is. Opdat niemand te verontschuldigen is… (Romeinen 1:20). Het artikel is met toestemming van de auteur en de redactie overgenomen op onze website en hier te lezen.

De Grote Vragen

Mocht u nog niet genoeg hebben van congressen en graag opnieuw een congres willen bezoeken. Op 25 november 2023 D.V. organiseren Creaton en Wort und Wissen een Nederlandstalige regionaltagung met als thema ‘De Grote Vragen‘. Aan het woord zijn een viertal wetenschappers die hopen te spreken over kosmologie, biologie, archeologie en geologie. Meer informatie over deze bijeenkomst is hier te vinden.

Website 

De website ‘Oorsprong‘ werd deze maand het meest bezocht van het afgelopen jaar. Elke dag verschijnen er artikelen over het vraagstuk geloof en wetenschap. Welke artikelen worden veel gelezen of zijn nieuw? Hieronder een greep van vijf artikelen. Veel zegen bij het (her)lezen of het (opnieuw) kijken hiervan.

(1) Embryo-achtige structuren – Nabootsen zorgt voor gemengde gevoelens (geschreven door dr. Bert-Jan Heusinkveld).
(2) Wonderen, de wereld uit? – Dr. H.J. Agteresch sprak in 2020 voor JBGG (lezing door dr. Hendrik Agteresch).
(3) Echte revolutie kwam pas na Copernicus (geschreven door dr. Kees de Pater).
(4) Congres over ‘Bijbel & Wetenschap’ 2021 – 12. Drs. Tom Zoutewelle – Van (Cambrische) explosie naar extinctie (lezing door drs. Tom Zoutewelle).
(5) Mijlpaal: vijfentwintighonderd artikelen op oorsprong.info! (samengesteld door Fundamentum).


De volgende nieuwsbrief verschijnt, als de Heere leven en gezondheid geeft, op 30 november 2023 D.V. (Iemand laten) Aanmelden voor deze nieuwsbrief kan hier.

Fijtje van Leckerkerck, weduwe van Ewout van Meerten, verkoopt vier hont bouwland

De Osenvorenreeks, te vinden in de studiezaal van Historische Kring Kesteren en omstreken (HKKO), bevat een schat aan informatie voor genealogisch onderzoek. Hieronder wordt protocol 422 (folio 84v. – 85) weergegeven uit dit Rechterlijk Archief Nederbetuwe. Het gaat over de verkoop van vier hont bouwland door Fijtje van Leckerkerck, weduwe van Ewout van Meerten, aan Jan van Luttervelt en Jantje van Meerten.1

De transcriptie luidt:

Fijtje Gerrits van Leckerkerck gewesene weduwe van Ewout van Meertten als last hebbende van haar soon Gerrit van Meertten, Gertruid van Meertten dochter van Ewout voorschreven cum tutoribus hebben verkoft ende opgedraegen aan Jan Willemsen van Luttervelt ende Jantje van Meertten echteluijden de gerechte helft van omtrent vier hont bouwlant ende aangehorigh boomgaertje genaemt de Ketel onder Meertten gelegen, waarvan de wederhelft de erfgenaemen van Dirck van Meertten competeert, daar oost Jan van Triest, zuijden Kerckenketel, west de erfgenaemen van mevrouw Vonck van Lienden, noorden de Poijelstraat, ofte wie etc., op den last van sodane thins als de graaff Van Cuijlenburgh daaruijt is competerende. Gekoft ende betaalt met de somme van tachtentigh gulden, renunciaverunt et promiserunt guarandizare tot den jaere 1693 inclus, vermogens transportbrieff van den 5e februarij 1694 in presentie van D. v. Rossendaal secretaris beteijckent. Geregistreert den 6e februarij 1694.”

Het gaat hier om een stuk land dat van Ewout van Meerten geweest is. Wie deze Ewout precies geweest is en hoe deze verwant is aan de ‘Van Meertens’, dat is mij nog onbekend. Wel zien we de erfgenamen van Dirck van Meerten genoemd. Uit protocol 2032 blijkt dat het hier gaat om Dirck van Meerten die getrouwd was met Dirckjen Gijsberts.2 De genoemde Jantje van Meerten (die getrouwd was met Jan van Luttervelt) was een dochter van deze Dirck van Meerten. Hierboven is de situatieschets te vinden van dit stuk land en het omliggende gebied. Ewout had in ieder geval twee kinderen: Gerrit en Gertruid. Gerrit is waarschijnlijk vernoemd naar zijn opa (de vader van Fijtje). Mogelijk is Ewout de broer van Dirck, beiden zijn in ieder geval in 1694 al overleden.

Voetnoten

Kritische bespreking door drs. Rafael Benjamin van de bundel ‘Inzicht’ – Deel 1

Noot van de redactie: De uitspraken (ook richting personen) in deze kritische recensie liggen voor rekening van de auteur van deze gastbijdrage. Deze worden niet altijd noodzakelijk door de redactie van ‘Oorsprong’ onderschreven. Omdat we geen enkele kritiek schuwen, en het een reactie op de bundel ‘Inzicht’ betreft, plaatsen we deze bijdrage wel op deze website.

Ik heb mijn kritische bespreking van de bundel ‘Inzicht’ in tweeën gedeeld, met als eerste deel alleen maar de bijdrage van dr. Henk Jochemsen. Dit, omdat het mij bij het schrijven duidelijk werd, dat ik wel zoveel aanmerkingen erbij had, dat de verhoudingen een beetje scheef zijn geraakt. Oorzaak hiervan is, dat Jochemsen een leerling is van Egbert Schuurman. Wie Jochemsen wil begrijpen moet Schuurman erbij betrekken. En dat deed ik graag en grondig, temeer daar laatstgenoemde zelf om tegenspraak heeft gevraagd (zie hiervoor een voetnoot hierna).

Deel II, met daarin alle andere bijdragen uit de bundel ‘Inzicht’ besproken, zal uiteraard later volgen. Ik heb er al het meeste van af.

Mocht dit eerste deel niet leesbaar zijn via deze pdf-viewer, dan kunt u het artikel via deze link downloaden.

Wonderen, de wereld uit? – Dr. H.J. Agteresch sprak in 2020 voor JBGG

12 december 2020 heeft dominee Agteresch met jongeren van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeente (JBGG) het onderwerp “Wonderen” besproken. Tijdens Zijn omwandeling op aarde deed de Heere Jezus veel wonderen. Hij genas vele zieken. We belijden dat de Heere onveranderlijk is. Hij is nog steeds de Almachtige. Gebeuren er nog steeds wonderen? Als we ziek zijn of iemand in onze omgeving is ziek, mogen we dan bidden om een wonder? Wat zegt de Bijbel over gezondheid, ziekte en genezing? In eerste instantie wilde de dominee dat de avond niet terug te kijken was, maar omdat er veel vraag naar was mochten we in overleg alleen de opname van de lezing opnieuw delen.

Embryo-achtige structuren – Nabootsen zorgt voor gemengde gevoelens

In het Nederlands Dagblad (24-6 en 27-6) en in de Volkskrant (8-7) werd melding gemaakt van onderzoek waarbij in laboratoria embryoachtige structuren zijn ontstaan die de ontwikkeling van vroege menselijke embryo’s zouden nabootsen.

Men wil meer te weten komen over de allerprilste fase van het menselijk leven. Door ivf (in vitro fertilisatie – reageerbuisbevruchting) is al veel bekend over de eerste celdelingen na een bevruchting. Maar over de periode vanaf de veertiende dag na de bevruchting zijn minder gegevens bekend. Embryo’s die na ivf overblijven en beschikbaar zijn voor de wetenschap, mogen wettelijk niet verder tot ontwikkeling worden gebracht dan deze veertien dagen. En het kweken van embryo’s voor wetenschappelijke doeleinden is (nog) niet toegestaan. De fase na de veertiende dag is echter belangrijk
voor het ontstaan van verschillende weefsels in ons lichaam.

Bij een geslaagde innesteling van een bevruchte eicel in de baarmoeder vindt na veertien dagen de zogenoemde “gastrulatie” plaats. Daarbij ontstaan drie “kiemlagen”: ectoderm (buitenste), mesoderm (midden) en endoderm (binnenste). Vanaf dat moment zijn de cellen niet meer “totipotent”: kunnen niet meer alles (toti) worden. Maar ze zijn nog wel “pluripotent”: ze kunnen tot veel verschillende (pluri) soorten cellen uitgroeien. Cellen in het ectoderm vormen huid, zenuwen of delen van bepaalde klieren. Endodermcellen vormen delen van de lever, alvleesklier en de bekleding van organen. Mesodermcellen vormen al het andere: spieren, bindweefsels, voortplantingsorganen, nieren enzovoorts. Maar door welke signalen wordt dit allemaal geregeld? En hoe kan het dat dertig tot zestig procent van de bevruchte eicellen niet eens dit stadium bereikt, omdat ze zich niet innestelen in de baarmoeder?

Onderzoek met embryoachtige structuren kan hier wellicht meer helderheid over geven. Tevens hoopt men hiermee de ivf-procedure te verbeteren én meer inzicht te krijgen in het ontstaan van ziektes. Bij spierziektes kunnen nu wel de spieren worden onderzocht, maar niet de voorlopercellen van spieren. Wel het hart, maar niet de ontwikkeling van een hart. En juist in die eerste ontwikkeling kan er van alles misgaan wat gevolgen heeft voor de gezondheid. In een embryoachtige structuur kan tijdens die ontwikkeling worden gekeken hoe genen functioneren, of ze “aan” of “uit” staan. Ook kan zo onderzoek worden gedaan naar de werking van medicijnen, zonder dat menselijke embryo’s of dierenembryo’s worden gebruikt.

Wat?

Een embryoachtige structuur is een ontwikkeling van menselijke lichaamscellen, maar geen compleet embryo. Hersenen, ruggenmerg en placenta ontbreken, waardoor het niet kan uitgroeien tot een mens en de levensduur beperkt is. Een belangrijk gegeven is dat deze “embryoïde” niet ontstaat uit het samengaan van een mannelijke en vrouwelijke geslachtscel, maar via een proces waarbij menselijke lichaamscellen (o.a. huidcellen) worden “teruggeprogrammeerd” naar pluripotente (stam)cellen die men vervolgens gericht kan laten ontwikkelen tot bijvoorbeeld spier-, hart- of bloedcellen. Er wordt dan geen gebruik gemaakt van embryonale stamcellen van een (rest)embryo, maar van “volwassen” lichaamscellen die worden teruggebracht tot de pluripotente staat. Ze gaan zich dus gedragen alsof ze zijn teruggekeerd in de tijd.

Er zijn inmiddels allerlei specifieke embryoachtige structuren gevormd die allemaal een klein stukje van de ontwikkeling van een embryo laten zien. Zo kan onderzocht worden hoe bijvoorbeeld spier-, hart-, of bloedcellen ontstaan. Doordat pluripotente stamcellen door de onderzoekers worden aangezet om (alleen) een specifieke soort van lichaamscellen te maken, kunnen deze embryoachtige structuren niet uitgroeien tot een volledig en levensvatbaar embryo.

Doen?

Als het gaat om een geheel van lichaamscellen dat niet kan uitgroeien tot een levende mens, hoeft er geen bezwaar te bestaan tegen het gebruik van embryoachtige structuren. Het kan een goed model zijn om te onderzoeken hoe bepaalde lichaamscellen zich gedragen in een bepaalde fase van ontwikkeling. Als zo kennis verkregen wordt over het ontstaan van ziekten, die vervolgens dan behandelbaar zouden worden, is dat winst. Als het zou gaan om onbehandelbare (genetische)
aandoeningen en de resultaten van onderzoek met embryoachtige modellen kunnen worden toegepast om een beginnende zwangerschap nog eerder af te breken (abortus), is er niets positiefs gewonnen. Het onderzoeksdoel moet dan ook primair gericht zijn op therapie (genezing) en niet op selectie (perfectioneren).

Tegelijkertijd is oplettendheid vereist dat het maken van een embryoachtige structuur niet gaat uitlopen op het “creëren” van beginnend mensenleven, zonder bevruchting via gameten (eicel en zaadcel, zoals bij ivf), maar door bovengeschetste methode van het “terugprogrammeren” van lichaamscellen naar gameten. Een wetenschapper is per definitie
nieuwsgierig, maar we hoeven niet de richting uit te gaan dat we zelf het ontstaan van nieuw menselijk leven technisch volledig in de vingers willen krijgen. “Als God zijn” lijkt vaak een zegen, maar is een vloek. Het ontstaan van leven onderzoeken is prachtig. Dat we technisch zo veel kunnen is ook geweldig. De grens ligt daar waar het van embryo-achtig naar echte embryo’s gaat, die vervolgens na onderzoek vernietigd worden. De grens ligt ook daar waar het van het ontvangen van een nieuw mensenkind gaat, naar het volledig zelf willen maken (produceren) en selecteren van beginnend menselijk leven.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit het Leef Magazine. De volledige bronvermelding luidt: Heusinkveld, B.J., 2023, Embryo-achtige structuren. Nabootsen zorgt voor gemengde gevoelens, Leef 39 (3): 16-17 (artikel).

Wat is de ontstaans- en ontwikkelingsgeschiedenis van Logos Vlaanderen?

Op 14 oktober 2023 werd er in Boom (provincie Antwerpen) een congres voor Vlaanderen georganiseerd.1 Twee dagen later kopte het Reformatorisch Dagblad in de krant: ‘Logos Instituut houdt eerste Vlaamse congres’.2 Op verzoek van een medewerker van Logos Instituut is dit online later terecht en gelukkig gewijzigd in ‘Logos Instituut houdt congres in Vlaanderen’.3 Het betreft een congres georganiseerd door de werkgroep Logos Vlaanderen. Op de website van Logos Instituut lezen we dat deze werkgroep ‘sinds 2021’ actief is.4 Zowel ‘eerste congres’ als ‘sinds 2021 (…) actief’ klopt niet. Graag verhelder ik het een en ander rond de werkgroep Logos Vlaanderen. Zie het als erkenning voor het vele werk dat is verricht én het geven van een correct beeld van de geschiedenis. Mensen zouden immers kunnen gaan denken: als de eigen historie al niet klopt, wat klopt er dan wel? Hieronder een korte terugblik van de activiteiten van Logos Vlaanderen vanaf het begin van deze werkgroep!

Aula Academica van de Universiteit Gent. Bron: Wikipedia.

Verheldering

Het onderstaande is niet geschreven uit rancune of om het perse beter te moeten weten, maar ter informatie en ter waardering van het werk dat de afgelopen jaren door de verschillende leden van deze werkgroep is verzet. In Vlaanderen is dit werk namelijk óók hard nodig, zoals uit het genoemde artikel hierboven blijkt. De Vlamingen hebben bovendien altijd een speciale plaats in mijn hart gehad. Tot eer van Zijn Naam en tot heil en nut van de Vlaamse naaste! In het verslag lezen we bemoedigende woorden van Vlamingen die (soms voor het eerst) naar een dergelijk congres gekomen zijn. Deze bijeenkomsten moeten worden gehouden in de hoop dat meer Vlamingen waarde zullen hechten aan de klassieke scheppingsleer en vanuit deze basisovertuiging hun denken over de werkelijkheid op zullen bouwen.5 Over de uitvoering hiervan ben ik sinds mijn vertrek anders gaan denken. Zag ik mijn rol eerder als katalyserend of zelfs onder één dak brengend, hecht ik ondertussen veel meer waarde aan expertise. Graag zou ik op congressen vooral of alleen experts horen die binnen hun eigen vakgebied blijven. Een geoloog over geologie, een bioloog over biologie, een theoloog over theologie, etc. Voor jongerenavonden en gemeenteavonden kunnen sprekers een meer generalistisch-wetenschappelijk rol hebben. Als zij hun argumenten maar staven met bronnen die afkomstig zijn van experts. Dit is te vergelijken met een wetenschapsjournalistieke rol van een wetenschapsjournalist. Er is genoeg expertise onder bijbelgetrouwe christenen in Vlaanderen om een congres te beleggen waarin sprekers uitgenodigd worden die kunnen spreken binnen hun eigen vakgebied en die daarbij ook nog eens aansluiting zoeken bij het klassieke scheppingsgeloof. Deze veranderende visie neemt niet weg dat ik met waardering en genoegen terugkijk op het werk dat gedaan is door de werkgroep Logos Vlaanderen. Leek de werkgroep ter ziele gegaan te zijn, nu dan gelukkig toch weer een teken van leven.6

Logos Vlaanderen

Sinds mijn vertrek bij Logos Instituut kan ik niet alle oude mailing over Logos Vlaanderen meer raadplegen.7 In de begintijd van Logos Instituut mailde ik echter veel met de privémail en daardoor is voor mij niet alles verloren gegaan. Op 19 januari 2016 deed ik een éérste voorstel aan de mensen van CreaBel om samen met Logos Instituut een studiedag te organiseren. Deze studiedag is helaas niet van de grond gekomen, maar in de nieuwsbrief van 21 februari 2018 kondigde Logos Instituut uiteindelijk toch aan, dat zij met een congres naar Vlaanderen (Antwerpen) zouden komen.8 Dit congres werd door de in 2017 (daarover later meer) opgerichte werkgroep Logos Vlaanderen georganiseerd.

Congressen

Het congres en de voorbereidingen daartoe kunnen gezien worden als eerste activiteit van de werkgroep Logos Vlaanderen. Het congres werd georganiseerd in de Evangelische Kerk te Antwerpen. In de nieuwsbrief van 12 april 2018 volgde een korte terugblik.9 In de inleiding van deze nieuwsbrief zijn verschillende reacties te lezen van de deelnemers. Malakh Ahavah (pseudoniem) deed verslag van dit congres onder de titel ‘Creationisme leeft ook in België’.10 Atheïst en scepticus Frank Verhoft was ook aanwezig en vond het congres minder aangenaam.11 Op zijn reactie heb ik op 12 april 2018 gereageerd via de website van Logos Instituut.12 Werkgroeplid Ton de Mik deed op dit eerste congres van Logos Vlaanderen de opening. Daarna volgde een lezing van prof. dr. Pieter Siebesma over Genesis. Gevolgd door een lezing van dr. Arie Dirkzwager over de uittocht en de intocht van het volk Israël. Vlak voor de lunchpauze mocht ik in een korte inleiding wat vertellen over Logos Instituut. Na de pauze sprak ing. Stef J. Heerema over geologie en de zondvloed en sprak ir. Gert-Jan van Heugten over dinosauriërs. In het laatste blok sprak dr. Jos Philippaerts over plasmakosmologie en sprak ing. Johan VanBrabant over de sterkte van de evolutionaire papieren.13

Het tweede congres in Vlaanderen organiseerde de werkgroep eveneens in Antwerpen. Deze vond plaats op 2 februari 2019. Het congres werd geopend door werkgroeplid Ton de Mik. Daarna sprak prof. dr. Gie Vleugels over het Nieuwe Testament en Genesis.14 Vervolgens sprak dr. Arie Dirkzwager over buitenbijbelse gegevens over de koninkrijken van David en Salomo. Na de lunchpauze sprak Jan Rein de Wit over de zondvloed en drs. Hans Hoogerduijn over het ontstaan van de Ardennen binnen een korte chronologie. Tenslotte was er nog een lezing van Michaël Dekee die wetenschappelijke bezwaren gaf tegen de evolutietheorie.

In 2020 wilden we een derde congres organiseren in Vlaanderen. Ter voorbereiding hebben we in ‘De Grotten van Kanne’ bezocht om te kijken of het eventueel daar gehouden kon worden.15 Door omstandigheden werd later besloten dit congres in de Evangelische Gemeente De Brug te houden te Maasmechelen. Helaas lieten de coronamaatregelen het niet toe dat het congres in Maasmechelen door kon gaan.

Overige activiteiten

Dat 2017 het startjaar van Logos Vlaanderen is blijkt uit notulen van de eerste (?) werkgroepvergadering op 27 december 201716 en uit het e-mailverkeer tussen een aantal werkgroepleden en het bestuur van Logos Instituut vanaf 25 oktober 2017 en vanaf 9 december 2017. Laatstgenoemde data zijn de eerste keer dat er uitgebreid gesproken wordt over een werkgroep onder verantwoording van het bestuur van Logos Instituut. Het betreft hier vooral een verzoek aan het bestuur tot de oprichting van een werkgroep voor Vlaanderen en de daarbij behorende afbakening en activiteiten. Het bestuur heeft hier positief gehoor aan gegeven, want op 27 december 2017 was de eerste (?) werkgroepvergadering. Wat later, op de vergadering van 18 oktober 2018, is het doel om te komen tot uitbreiding van het aantal leden van de werkgroep. Dit is later ook gelukt. Op het hoogtepunt telde de werkgroep zes leden en twee meelevende leden die niet actief in de werkgroep deelnamen, maar wel een adviserende rol of een materiaal bewarende rol hadden. In het onderstaande de activiteiten naast het jaarlijkse congres. Waarschijnlijk zijn er meer activiteiten geweest en mogelijk zal deze lijst met activiteiten daarom nog verder worden aangevuld.

1 november 2018: De werkgroep was aanwezig met een tafel op het congres van de VEG in Malle.

9 november 2018: Samen met werkgroeplid Ton de Mik bezocht ik de lezing bioloog dr. Thierry Backeljau in het Natuurhistorisch museum te Brussel (Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen). Hij hield een lezing tegen het creationisme en wilde zijn medenaturalisten wapenen in discussies met creationisten. Vooral het islamitisch creationisme werd belachelijk gemaakt en eigenlijk over een kam geschoren met het christelijk creationisme. Toen ik benadrukte dat ik, en met mij vele andere creationisten, vóór polyfyletische ‘evolutie’ ben i.p.v. monofyletische evolutie en het genoom beschouw als (in eenvoudige metafoor) een afstandsbediening en Backeljau daarnaast door islamitisch creationisme en christelijk creationisme over één kam te scheren juist een karikatuurbeeld schetst, kwamen we daar vervolgens samen niet uit. Een medecreationist uit Vlaanderen had ons op deze bijeenkomst gewezen.17

11 november 2018: De werkgroep was aanwezig met een boekentafel op het congres van de VVP in Leuven.

22 november 2018: Geoloog Paul Garner (MSc.) is uitgenodigd door Logos Vlaanderen om in de Evangelische Kerk te Bilzen te spreken over de ouderdom van de aarde.

31 augustus 2019: Namens de werkgroep was Ton de Mik aanwezig op Beachpraise in Oostende.

21 februari 2019: Dr. Jos Philippaerts sprak in de Evangelische Kerk te Bilzen over plasmakosmologie.

25 april 2019: Jan van Meerten sprak in de Evangelische Kerk te Bilzen over het thema ‘Waarom ik creationist ben?’.

2 november 2019: De werkgroep was aanwezig met een boekentafel op het congres van de VVP.

12 november 2019: Lucien Tuinstra (BSc.) is uitgenodigd door Logos Vlaanderen om in de Evangelische Kerk te Bilzen te spreken over Genesis.

Vanwege de coronamaatregelen (vooral) in 2020 en 2021 konden dit soort activiteiten niet worden voortgezet. Logos Vlaanderen bedacht toen om een maandelijkse lezingencyclus op te zetten. Deze lezingen werden live uitgezonden en goed bekeken, vooral door mensen uit Vlaanderen. Hieronder een overzicht van de spreekbeurten.

21 januari 2021: Michaël Dekee spreekt in De Levensbron te Geraardsbergen over het thema ‘Lucy of Adam?’.18

18 februari 2021: Dr. Jos Philippaerts spreekt in Diepenbeek over het thema plasmakosmologie onder de titel ‘In de ban van de draak’.19

18 maart 2021: Ton de Mik spreekt in Bilzen over het thema ‘Schepping of evolutie?’. 20

15 april 2021: Herman Spaargaren spreekt in Diepenbeek over het thema ‘Wat is wijsheid?’.21

20 mei 2021: Dr. Arie Dirkzwager spreekt in Bilzen over het thema ‘Het Nieuwe Testament is betrouwbaar’.22

Tenslotte

Ik hoop hiermee een goed beeld gegeven te hebben van de activiteiten van Logos Vlaanderen in de tijd dat ik bij Logos Instituut in dienst was. Om terug te komen op de inleiding: het gaat betreffende 14 oktober 2023 dus om het vierde georganiseerde (en het derde uitgevoerde) congres van een werkgroep die sinds eind 2017 actief is. Na mijn vertrek naar het basisonderwijs en de verhuizing van een zeer actief werkgroeplid naar een ander land, leek de werkgroep Logos Vlaanderen op te houden met bestaan. Twee jaar later is er gelukkig toch weer enige activiteit en lijkt er een herstart van de werkgroep te zijn. Hoewel ik sommige zaken wellicht anders zou insteken, zie ik dat als positief. Of wij met Fundamentum de Vlamingen ook nog gaan ondersteunen hangt af van mijn gezondheid in de toekomst. We weten de dag van morgen niet en voorlopig mogen we vanwege de wachtlijst niet naar het buitenland. We houden vanuit thuis in ieder geval de berichtgeving uit Vlaanderen, van dat wat gerelateerd is aan het thema ‘Bijbel & Wetenschap’, goed in de gaten.23 Voor nu is er in ieder geval weer een werkgroep actief. Het zou goed zijn als er zo meerdere werkgroepen of zelfs onafhankelijke stichtingen in Vlaanderen (of zelfs het geheel van België) komen die het klassieke scheppingsgeloof zouden willen uitdragen. Net zoals we dat niet zo lang geleden ook nog kenden met CreaBel, Leviathan (met een zelfstandig tijdschrift), Creaton (met excursies in de Ardennen) en Logos Vlaanderen. Gelukkig heeft vandaag de dag Weet Magazine óók verschillende abonnees in Vlaanderen.24 We hebben elkaar hard nodig! Eenheid in verscheidenheid. Samenwerken waar kan, distantie waar moet.25

Voetnoten

Dansende tandems!

Op 2 oktober jl. fietste ik over het klompenpad door de Tollewaard. Snel bewegende insecten bij een sloot trokken mijn aandacht. Erop af. Ik zag libellentandems. De tandem is een onderdeel van het paringsritueel van libellen.

Als een mannetje een vrouwtje waarneemt, brengt hij het zaadpakketje van het negende achterlijfsegment naar zijn secundair copulatie-orgaan onder het tweede achterlijfsegment. Vervolgens grijpt hij het vrouwtje met zijn grijporgaan, dat aan het eind van het achterlijf zit, vast in de nek. Deze houding waarbij een mannetje een vrouwtje bij de nek vast heeft, heet de tandemhouding. Bij de eigenlijk paring daarna, middels een paringslus, haalt het vrouwtje met haar achterlijf sperma op uit het secundair copulatie-orgaan (Wikipedia). De tandemhouding vaker gezien. Maar nooit dansend! De gepaarde libellen bewogen zich snel op en neer – ik schatte wel 60 x per minuut! – bij de slootkant. Waarom deden ze zo? Ik stelde de vraag aan Koen van Setten, de Spees-Refugium bioloog. Heeft te maken met de eiafzetting! In tandem dansen de paren omhoog en omlaag waarbij het vrouwtje met haar achterlijfspunt even het wateroppervlak raakt en dan snel een eitje laat vallen. Wonderlijk dat hele paringsritueel en de huppelende eiafzetting. Zo’n bijzondere afstemming van mannetje en vrouwtje op elkaar kan nooit door toeval zijn ontstaan. Op de foto ziet u een niet helemaal scherpe tandem. De tandem danste te snel. Het mannetje is rood gekleurd. Het betreft een bloedrode of steenrode heidelibel. Aan een nauwkeuriger naamgeving waag ik me niet.

Dit artikel is met toestemming van de auteur overgenomen uit Het GemeenteNieuws. De volledige bronvermelding luidt: Kooij, H. van der, 2023, Dansende tandems!, Het GemeenteNieuws 22 (43): 9.