In het jaar 1776 verscheen bij Pieter Gillissen te Middelburg het eerste deel van ‘Historie van het Verbond en de Smeekschriften der Nederlandsche Edelen, ter Verkrijginge van Vrijheid in den Godsdienst en Burgerstaat in de Jaaren 1565-1567’. De ondertitel luidde ‘Uit Veele Oorsponglijke Gedenkstukken Saamgesteld door Jona Willem te Water, Predikant te Vlissingen, Lid van ’s Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen aldaar, en van de Leidsche Maatschappije der Nederlandsche Letterkunde’. Later verschenen er nog vier delen ter uitbreiding en nadere aanvulling van dit eerste deel. Hoewel het zeer interessant is om deze delen te lezen en te beschrijven, gaat mijn aandacht nu uit naar wat er geschreven staat over Johan van Brakell, een edelman die getrouwd was met Johanna van Meerten.

Ook Johan van Brakell was lid van het Verbond der Edelen en behoorde bij een van de ondertekenaars van het Smeekschrift der Edelen. Dit smeekschrift werd onder leiding van Hendrik van Brederode op 5 april 1566 aangeboden aan de landvoogdes Margaretha van Parma. Daarna zijn er nog twee smeekschriften aangeboden, deze smeekschriften hadden echter geen praktisch resultaat. Welke informatie heeft Jona Willem te Water kunnen vinden over Johan van Brakell en zijn gezin. Dat is de hoofdvraag van dit artikel?

Johan van Brakell

Van Johan van Brakel (ook wel geschreven als ‘Van Braeckel’, ‘Van Braekel’ of ‘Van Brakel’) is bekend dat hij een van de ondertekenaars van het Smeekschrift der Edelen is (Eerste Deel, p. 240). Ook ene Dirk van Braekel heeft het smeekschrift ondertekend en ene W. Bracle. Verder bevat het eerste deel geen extra informatie over Johan.¹

Dat wordt anders in het tweede deel, dat in 1779 verscheen. De predikant en auteur geeft veel informatie over het geslacht ‘Van Brakel’ en hun afkomst. Op bladzijde 277 wordt meer geschreven over Johan van Brakell. De genoemde Dirk is een bloedverwant van Johan. Johan was een zoon van Kornelis van Brakell, op Kermestein te Lienden, en van Margareta toe Boecop. Hij trouwde met Johanna van Meerten tot Ingen. Deze Johanna was een dochter van Dirk van Meerten (tot Ingen) en van Berta van Eck. Deze informatie komt uit de aantekeningen van de Heer Van Haersolte van Yrst. Van het echtpaar Johan en Johanna zijn in 1779, volgens de predikant en onderzoeker, geen mannelijke nazaten meer over.

Het derde deel, dat in 1795 verscheen bevat geen informatie over het gezin van Johan van Brakell. Dat is anders in het vierde deel dat in 1796 verscheen. Op bladzijde 237 wordt hier melding gemaakt van het gezin van Johan van Brakell. Johan was een zoon van Kornelis van Brakell. Deze Kornelis is na het overlijden van zijn vader Johan van Brakell in 1502 beleend geworden. Hij trouwde met Margaretha van Boecoop. We zien op deze bladzijde ook dat de bovengenoemde Dirk van Brakell een neef was van Johan. De genoemde W. Brackle is mogelijk de achterneef Willem van Brakell. Johan was getrouwd met Johanna van Meerten tot Ingen. Zij was een dochter van Dirk van Meerten en Bertha van Eck. Dit blijkt uit een transport in het jaar 1580 en een magenscheid van zijn vrouw met haar kinderen in 1580. Hier wordt nog eens onderstreept dat Johan ‘behoorde onder de verbonden Edelen’. Op bladzijde 238 van dit deel worden drie kinderen genoemd: (1) Lodewijk van Brakell. Hij trouwde met Katharina Tempier en kreeg bij haar één zoon (Johan). Dit blijkt uit een magenscheid ‘met zijne broeders en zusters, na ’t overlijden van deszelven moeder, aen jaare 1600’. (2) Johan van Brakell die ongehuwd is overleden. (3) Dirk van Brakell. Hij was kapitein en trouwde met Petronella Vijgh. Petronella is de dochter van Adriaan Vijgh en Hadewich van Rossum.

Anna van Abcoude van Meerten

In het derde deel wordt nog melding gemaakt van Anna van Abcoude van Meerten. Het gaat hier om Adam van Werdenburg die eerst trouwde met Elisabet van der Voordt. Zij overleed en Adam hertrouwde met Anna van Renesse. Deze Anna van Renesse was een dochter van Adriaan van Renesse, Heer van Wulven en Wilp, en Anna van Abcoude van Meerten.

Geertruid van Reede van Amerongen

Op bladzijde 143 van het vierde deel wordt opnieuw het geslacht Van Abcoude Van Meerten genoemd. Het gaat hier om Geertruid van Reede van Amerongen (1600-1639), de vrouw van Hendrik van Brederode (1592-1676). Geertruid is op 18 augustus 1639 overleden en begraven te Lexmond. De predikant en auteur weet te vermelden dat men bij haar wapen de volgende acht kwartieren ziet: ‘Reede, Goor van Heel, Nienrode, Renesse, Oestrum, Abkoude Vermeerten, Oestrum, Spruyt van Krykenbeeck’. Geertruid was een kleindochter van Johan van Oostrum en Maria van Oostrum. Deze Johan was op zijn beurt weer een zoon van Dirk van Oostrum en Heilwich van Abcoude van Meerten.

Voetnoten

1. Meer informatie over het gezin van Johan en Johanna is bij dit parenteel opgeslagen: https://oorsprong.info/parenteel-van-johanna-van-meerten-1600-en-johan-van-brakell-1580/.