Home » Biologie » Stop de sluipwesp (1) Een drieluik over de uitdagende vraag van de sluipwesp

Stop de sluipwesp (1) Een drieluik over de uitdagende vraag van de sluipwesp

Graag schrijf ik een reactie op een gedeelte van de blog genaamd “Uitdagende Vragen”. Hierin stelt een collega allerlei kritische vragen bij het christelijk geloof. We hebben samen een goed gesprek gehad, en ik weet dat deze collega bioloog deze vragen niet stelt omdat hij eventjes lekker wil afgeven op het geloof waarmee hij is opgevoed, maar deze vragen ook echt meent. Ik ga niet in op alle aspecten van de betrouwbaarheid van de Bijbel, omdat ik geen theoloog ben. We kunnen als niet-theologen wel proberen om theologische redenaties te volgen, maar vaak is het dan een kwestie van: Wie je zou willen geloven?1

Een soort binnen de Gewone sluipwespen (Ichneumonidae). Bron: Pixabay.

Een uitdagende vraag die ik wel graag van een antwoord zou willen proberen te voorzien is de volgende:

“Is Gods schepping echt zo prachtig en getuigend van Hem? Of: Hoe wespen Gods karakter illustreren.”

In dit voorbeeld volgt de auteur de denktrant van Charles Darwin. Darwin kon het zich niet voorstellen dat een goede almachtige God zulke dieren als sluipwespen zou hebben geschapen. Of zoals AJ citeert:

“I cannot persuade myself that a beneficent and omnipotent God would have designedly created the Ichneumonidae with the express intention of their feeding within the living bodies of caterpillars (…)” (Darwin, 1860).

Sluipwespen zijn zeer gespecialiseerde insecten waarvan het vrouwtje voor de voortplanting afhankelijk is van andere insecten. Het vrouwtje zoekt deze insecten op en legt er met behulp van een legboor eitjes in. Deze eitjes ontwikkelen zich tot larven die het levende insect, bijvoorbeeld een rups of bladluis, langzaam, maar zeker, opeten zonder het in eerste instantie te doden. Uiteindelijk gaat de rups dood en komen de wespenlarfjes uit de rups. Deze verpoppen zich en de cirkel is rond: er ontstaan weer (nieuwe) volwassen sluipwespjes, klaar voor de paring.

AJ vindt dit een gruwelijk gebeuren, net zoals het beeld van een leeuw die een prachtige gazelle verslindt. Het heeft misschien mooie kanten, maar het is uiteindelijk gruwelijk van aard. AJ vindt het verschrikkelijk.

Hier is heel veel op te zeggen. Ik zou graag willen beginnen met de reikwijdte van deze stelling te bekijken. Het woord “gruwelijk” kan een onbepaald woord zijn, dat alleen maar de betekenis heeft van “heel erg”. Iets is dan “gruwelijk lekker” of “gruwelijk groot”. Ik denk dat het woord in dit verhaal niet op deze wijze wordt gebruikt. In dit verhaal betekent het woord “gruwelijk” zoiets als “heel erg fout”. Moreel verkeerd, dus. Als we iets gruwelijk vinden, dan kan het iets zijn dat ver van ons af staat en waar we weinig aan kunnen doen. Daar zijn we niet verantwoordelijk voor. Zo kunnen we met afgrijzen zien welke gruwelijkheden zich hebben voorgedaan in de Syrische gevangenissen van Assad, en daar ons afgrijzen over uitspreken. Maar wij persoonlijk kunnen daar weinig aan doen en zijn ook niet verantwoordelijk. Dat is anders als we wel een beslissende factor zijn in, of aanleiding zijn voor, gruwelijkheden die plaats vinden en we kunnen het voorkomen. Dan zijn we verantwoordelijk. Als we kunnen beslissen of iets gruwelijks plaats vindt of niet, dan hebben we ook de plicht om dit gruwelijke tegen te houden. Erger is het nog dat wij zelf iets gruwelijks doen, waarvan we weten dat het gruwelijk is. Dat is moreel gezien wel een heel foute zaak. We zien wel dat leeuwen in het wild prachtige antilopen verslinden. Maar in de situatie waarin wij bepalen wat leeuwen eten, in de dierentuin dus, zullen we geen levende antilopen voor de leeuwen gooien. Dat vinden we in Nederland moreel niet verantwoord. Persoonlijk denk ik, dat dit terecht is.

Dit geldt ook voor sluipwespen. Voor het gedrag van sluipwespen in de natuur zijn we niet verantwoordelijk. Maar als we zelf sluipwespen houden en die gebruiken met het doel om daarmee rupsen uit de weg te ruimen, dan zijn we persoonlijk verantwoordelijk voor dat gedrag dat we gruwelijk vinden. We zijn dan zelf schuldig aan deze gruwelen. Het is bij veel mensen niet bekend, maar sluipwespen worden in de plantenteelt in Nederland in astronomische aantallen gebruikt om schadelijke insecten uit de weg te ruimen. Dit is biologische bestrijding. Plantentelers kunnen speciaal ervoor gekweekte sluipwespen bestellen. Die sluipwespen zijn ook bij opfokken gekweekt. Hoe? …Juist… op diezelfde soort rupsen. Dat is de enige manier om er grote aantallen van te krijgen. Dit gebeurt niet met miljoenen, maar met aantallen van miljarden sluipwespen, die ook miljarden rupsen parasiteren en levend van binnenuit opeten. Het produceren en gebruiken van sluipwespen is een miljoenenindustrie. Als dit gruwelijk is, dan moet dit stoppen. Geen biologische bestrijding meer via sluipwespen. Dan moeten we de rupsen maar op een andere manier proberen te bestrijden. Het is onze morele plicht om gruwelen een halt toe te roepen.

HET DRIELUIK OVER DE SLUIPWESP
Dr. ir. Erik van Engelen heeft een drieluik geschreven over een vraag rond de sluipwesp. Hieronder worden zijn bijdragen overzichtelijk bij elkaar gezet.

  1. Stop de sluipwesp.
  2. De fout van de sluipwesp.
  3. De vloek van de sluipwesp.

Voetnoten

  1. Dit is een drieluik naar aanleiding van: https://uitdagendevragen.nl/2024/03/15/is-gods-schepping-echt-zo-prachtig-en-getuigend-van-hem/.

1 reactie

Reacties zijn gesloten.