Home » Gastbijdrage

Categorie archieven: Gastbijdrage

Neanderthalers waren mensen zoals wij – Neanderthalers als ‘bewijs’ voor een oude aarde?

In het boek “Geestspraak: hoe we de Bijbel kunnen verstaan” legt prof. Van den Belt op heldere wijze uit hoe het orthodox gereformeerde standpunt uitgaat van het zelfgetuigenis van de Schrift, dat gefundeerd is in de werking van de Heilige Geest. De Heilige Geest inspireerde niet alleen de eerste Bijbelschrijvers maar was ook betrokken bij de redactie, het tot stand komen van de canon en de acceptatie daarvan door de algemene christelijke kerk.

Deze waardevolle overwegingen worden ondermijnd door één specifiek hoofdstuk in het boek dat gaat over het werk van de Heilige Geest in de schepping en de geschiedenis. Van den Belt schrijft dat dit hoofdstuk hem veel moeite gekost heeft. En dat is begrijpelijk. Enerzijds noemt Van den Belt allerlei argumenten waarom we kritisch moeten staan ten opzichte van modern-wetenschappelijke claims, anderzijds gaat hij toch in een belangrijke claim mee, namelijk dat het leven op aarde miljarden jaren oud is.

Botten neanderthaler in de grond gestopt?

Van den Belt maakt het zichzelf moeilijk doordat hij verschillende oplossingen voor de discrepantie tussen de Bijbel en seculiere wetenschap afwijst. Zo suggereert hij dat jongeaardecreationisten geloven dat God fossielen van neanderthalers en dinosauriërs Zelf in de grond gestopt heeft. Ook wil hij niet uitgaan van wonderen in de oergeschiedenis, want dat zou leiden tot blind fideïsme. Daarnaast wil hij niet de weg gaan van geleerde onwetendheid.

Zo stelt hij:

“De potentiele spanning met de Bijbelteksten spitst zich vaak toe op de oergeschiedenis.” “Om een paar inzichten te noemen: Fossiele brandstoffen zijn resten van dieren en planten. Krijtrotsen bestaan uit ontelbare lagen van microscopische kalkskeletjes van algen, er zijn ooit dinosaurussen geweest, er zijn primaten geweest die lijken op en toch afwijken van de Homo sapiens, bijvoorbeeld de neanderthalers. Het DNA-onderzoek wijst op genetische verwantschap tussen de mens en deze primaten.”

Serieus probleem

In het boek “Geestspraak” is het inzicht dat een neanderthaler een primaat en geen mens het sterkst uitgewerkte bewijs dat leven op aarde heel oud is. Wanneer dat zo is dan heeft de auteur wel een serieus probleem, want dát inzicht heeft belangrijke implicaties voor wie wij zelf zijn. Feit is namelijk, dat we allemaal deels van de neanderthaler afstammen. We dragen 1 tot 5% van hun DNA in ons mee. Vijf procent is evenveel verwantschap als dat één van onze betovergrootmoeders een neanderthaler zou zijn. Wij dragen zoveel DNA van neanderthalers met ons mee, dat men zou kunnen stellen dat er nog nooit zo veel neanderthalers op aarde hebben geleefd als in onze tijd. We zijn meer genetisch verwant met neanderthalers dan Joden met Abraham. Volgens Van den Belt zijn wij dus geen geschapen mensen, maar voortbrengsels van bestialiteiten, geslachtsverkeer tussen mensen en primaten. Deels mens, deels dier. Is Adam dan wel ons verbondshoofd? Hebben wij wel een ziel? Of geldt hier de wet van de percentages? Hoe zit dat dan met onze eerste voorouder die half mens half primaat was?

Neanderthalers

Wat weten we van neanderthalers? Wel, als je ze eigentijds gekleed door het dorp zou zien lopen, zou je niet omkijken. Ze hebben in onze contreien geleefd in een tijd dat het leven hard en woest was. Ze hadden een wat zwaardere bouw dan de gemiddelde westerse mens, een wat zwaardere wenkbouwboog en een grotere herseninhoud. Het waren geduchte mammoetjagers die een nomadisch bestaan leidden. Het bejagen van mammoeten vereiste niet alleen moed, maar ook efficiënte communicatie en uitgekiende jachttechnieken. De neanderthalers beschikten niet over ijzer, maar hun stenen en benen gereedschap deed qua afwerking en effectiviteit niet onder voor die van andere mensen uit die tijd. Neanderthalers woonden in georganiseerde kampementen met tenten van dierenvellen, maakten vuur, begroeven hun doden met daarbij behorende begrafenisrituelen, hadden waarschijnlijk een religie, kleedden zich, maakten fluiten om muziek te maken, gebruikten sieraden zoals halskettingen en maakten kunstzinnige grottekeningen. De wetenschappelijke conclusies zijn, dat de cognitieve capaciteiten van neanderthalers niet onderdeden van die van andere mensen. Het is opmerkelijk dat mannelijke neanderthalers een modern-menselijk Y-chromosoom hadden; het chromosoom dat uitsluitend van vader op zoon wordt overgegeven en dat de mannen onder ons dus allemaal van Noach hebben geërfd. Uiteindelijk hebben ze zich met de veel grotere groep andere mensen zodanig vermengd dat ze als afzonderlijke bevolkingsgroep hebben opgehouden te bestaan. Als iemand in onze tijd in een verlaten gebied wezens zouden aantreffen met dezelfde eigenschappen als neanderthalers en zou beweren dat het geen mensen zijn, wat zouden we dan van zo’n bewering vinden?

Ik zou er voor willen pleiten, dat theologen terughoudend zijn in het overnemen van semi-wetenschappelijke denkbeelden uit de huidige cultuur. Maar al te snel schiet men uit de bocht. En daar heeft niemand baat bij.

Op deze website verscheen ook een drieluik naar aanleiding van “Geestspraak”, geschreven door drs. Jan van Mourik (deel 1, deel 2 en deel 3). Drs. Sjaco van Gurp reageerde, in een interview met het Reformatorisch Dagblad, op het hierboven besproken hoofdstuk.

In Memoriam: Predikant en Bijbelleraar John MacArthur op 86-jarige leeftijd overleden

De bekende Amerikaanse predikant en Bijbelleraar John MacArthur is gisteren op 86-jarige leeftijd overleden. Zijn kerk, Grace Community Church in Los Angeles, maakte zijn overlijden bekend. Een week geleden werd MacArthur vanwege een longontsteking opgenomen in het ziekenhuis.

‘Vanavond is zijn geloof veranderd in aanschouwen. Hij heeft trouw volgehouden tot zijn wedloop voltooid was’, zo schreef Grace to You, de mediabediening die MacArthur oprichtte, op X. Medevoorganger Tom Patton vertelde een dag eerder al aan de gemeente dat MacArthur in het ziekenhuis opgenomen was en dat de kans groot was dat hij spoedig zou overlijden. “We leggen onze geliefde voorganger aan de voeten van de glorieuze Heiland, die hij al zoveel jaren trouw heeft gediend.”

Trouw tot het einde

In april sprak MacArthur zelf nog tijdens een videoboodschap op de jaarlijkse Shepherds Conference. Daar zei hij voor het eerst publiekelijk dat hij zijn laatste levensfase was ingegaan: “Ik besef dat ik aan de laatste ronde bezig ben.” Zijn gezondheid was na een zware hartoperatie en een ziekenhuisopname van zeven weken merkbaar achteruitgegaan. Toch bleef hij zich inzetten. “Wie door God geroepen is, gaat niet met pensioen”, zei hij. “Je blijft trouw tot het einde. En het einde komt wanneer je het niet meer kunt.”

MacArthur sprak vol dankbaarheid over wat God in en door zijn leven had gedaan: “Alle lof en eer aan God voor alles waarin Hij mij heeft betrokken, en wat Hij heeft gedaan door Zijn Woord in al die jaren van bediening.” De predikant en Bijbelleraar wilde niets anders dan herinnerd te worden als een dienaar van de Heere. “Trouw aan het Woord van God en aan het evangelie van het Nieuwe Testament.”

Koning van de prediking

MacArthur leidde de Grace Community Church sinds 1969. Zijn eerste preek die hij destijds hield, ging over Mattheüs 7: 21: “Niet iedereen die tegen Mij zegt: ‘Heere, Heere’ zal binnengaan in het Koninkrijk der hemelen.” Daarna preekte hij jarenlang vers voor vers door het Nieuwe Testament. Hij besteedde liefst dertig uur per week aan de voorbereiding van zijn preken.

Zijn bekendste uitgave, de MacArthur Study Bible, met 20.000 aantekeningen, werd wereldwijd meer dan 2 miljoen keer verkocht. Ook zijn 34-delige commentaar op het Nieuwe Testament is geliefd bij predikanten en studenten. Jerry Jenkins, schrijver van de Left Behind-serie, noemde hem “de koning van de verklarende prediking.” Zijn radiobediening Grace to You begon in 1977, toen iemand zonder zijn medeweten zijn preken op cassettebandjes opstuurde naar een radiostation. Inmiddels worden zijn boodschappen uitgezonden op meer dan 2.500 zenders in de VS en in 27 andere landen. Phil Johnson, directeur van Grace to You, zei: “Als het doel van prediking is om zondige zielen te wekken en levens te veranderen, dan is trouwe, heldere Bijbeluitleg het enige dat telt.”

Onwankelbaar en omstreden

MacArthur stond bekend om zijn vasthoudendheid aan Gods Woord. Tijdens de coronapandemie hield hij zijn kerk open voor grote samenkomsten, ondanks overheidsbeperkingen. Daarmee kreeg hij brede aandacht, maar ook kritiek. Hij was fel in zijn standpunten tegen de charismatische beweging, vrouwelijke ambtsdragers en wat hij “oppervlakkige bekeringsboodschappen” noemde. “Het is een afwijkende vorm van christendom”, zei hij. “Onbijbels en destructief.”

In zijn boek The Gospel According to Jesus waarschuwde hij voor ‘gemakkelijke genade’ zonder echte overgave aan Jezus als Heere. “Het is essentieel dat we diegenen aanspreken die niet echt tot geloof gekomen zijn.” Sommige van zijn standpunten leidden tot diepe verdeeldheid, maar MacArthur bleef geloven dat trouw zijn belangrijker was dan populair zijn. “Misschien had ik wat meer als een lam moeten binnenkomen, in plaats van als een leeuw”, gaf hij later toe.

Een blijvend getuigenis

MacArthur werd geboren op 19 juni 1939 in een predikantenfamilie. Al op jonge leeftijd preekte hij voor zijn zussen in de achtertuin. “Ik kan me geen moment herinneren waarop ik niet in het evangelie geloofde”, zei hij. Een ernstig auto-ongeluk tijdens zijn studententijd bracht hem tot volledige overgave aan God. “Heere, ik zie nu dat mijn leven werkelijk in Uw hand is”, bad hij in het ziekenhuis. In zijn lange bediening groeide Grace Community Church uit tot een gemeente met duizenden leden. Zijn boeken, preken en studies blijven wereldwijd beschikbaar. Ook via de MacArthur Daily Bible-app, die inmiddels meer dan 5 miljoen keer is gedownload.

Reacties op overlijden MacArthur

Zijn overlijden leidde wereldwijd tot reacties van dankbaarheid en verdriet. “Sinds ik als tiener in 1979 tot geloof kwam, was MacArthur mijn geestelijke vader”, schreef Randy Robertson op Facebook. “Onder zijn bijbeluitleg werd het fundament van mijn geloof gelegd.” Adam Boyer schreef: “Prijs de Heer voor een voorbeeldig leven van trouw en dienst aan Christus, die hij nu van aangezicht tot aangezicht ontmoet. Elke dag wil ik meer lijken op de man die John MacArthur was.” John MacArthur laat zijn vrouw Patricia, hun kinderen, vijftien kleinkinderen en negen achterkleinkinderen achter.

Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website CVandaag. Het originele artikel is hier te vinden.

Wat doen we met wegwerpluiers en incontinentiemateriaal? – Afvalenergiecentrale ARN maakt er plastics, biogas en kunstmest van

Een deel van het gezinsafval (vooral met jonge kinderen of ouderen) wordt veroorzaakt door wegwerpluiers en incontinentiemateriaal. Ook ziekenhuizen en andere zorginstellingen hebben veel van dergelijk afval te verwerken. Dat zorgt voor een belasting van het milieu. Het is daarom mooi dat Afvalenergiecentrale ARN in Weurt (Gelderland) vier jaar geleden gestart is met het recyclen van deze wegwerpluiers. Hier wordt jaarlijks 15.000 ton (zo’n 75 miljoen stuks) aan wegwerpluiers verwerkt tot plastics, biogas en kunstmest. Hieronder wat video’s op een rij waarin wordt laten zien hoe dat proces gaat.1

Voetnoten

The First Nordic Creation Research Conference (7) Dr. Andy McIntosh – Some Observations Regarding the Thermodynamic Implications of the Endergonic Bonds in Living Systems

Op 17 en 18 oktober 2024 vond de eerste Nordic Creation Research Conference plaats. Het thema was genetica en soortvorming. Op dit congres gaf dr. Andy McIntosh een lezing over hoe thermodynamica werkt in de levende systemen. Zijn lezing had als titel ‘Some Observations Regarding the Thermodynamic Implications of the Endergonic Bonds in Living Systems’. Met dank aan de organisatie is deze lezing opgenomen en hieronder te bekijken. Voordat u deze lezing bekijkt, is het goed om eerst de samenvatting te lezen.

Verplicht naar hartslag luisteren vóór abortus goed idee

Waarom zouden we geen oog hebben voor de mogelijkheid dat een aanvankelijke abortuskeuze verandert in een kinderwens, nadat de zwangere vrouw heeft geluisterd naar de hartslag van haar ongeboren kind?

Terwijl in Nederland abortus steeds toegankelijker wordt gemaakt, beweegt men in Hongarije de andere kant op. De centrumrechtse regeringspartij Fidesz heeft de abortuswet onlangs aangescherpt. Zwangere vrouwen moeten voortaan eerst naar de hartslag (of een ander levensteken) van het ongeboren kind luisteren voordat ze een abortus mogen ondergaan. Is dit emotionele manipulatie of juist een bijdrage aan de informatievoorziening voor de zwangere vrouw?

In Hongarije is abortus tot 12 weken en bij uitzondering tot 24 weken toegestaan. De huidige regering maakt er geen geheim van dat zij meer wil doen om ongeboren leven vanaf de bevruchting te beschermen. De aangescherpte wet geldt als een stap in dat proces. Maar wat wil de Hongaarse regering hiermee bereiken? Het eerste moment waarop een hartslag via de buikwand hoorbaar is, ligt ronde de tiende week van de zwangerschap, dus niet ver voor de Hongaarse abortusgrens. Onduidelijk is of de regering ook een inwendige meting verlangt, waarbij de hartslag al bij zes weken waarneembaar is. In de wet staat niet expliciet dat het moet gaan om het „horen van de hartslag”, maar om het „detecteren van de vitale functie(s)”.

Kan ”luisteren naar de hartslag” ook in Nederland een manier zijn om vrouwen meer inzicht te geven in hun ongeboren kind? De Tweede Kamer maakt immers veel gewag van goede informatie tijdens de zwangerschap. Onder andere de 13 wekenecho, die sinds 2021 standaard wordt aangeboden, staat in het teken van een zo goed mogelijk beeld van de zwangerschap in een fase waarin ouders nog kunnen kiezen voor abortus. Waarom zouden we geen oog hebben voor de mogelijkheid dat een aanvankelijke abortuskeuze verandert in een kinderwens?

Deze mogelijkheid valt niet zomaar weg te wuiven. Het gaat om een teken van leven dat als het ware getuigt van een menselijk bestaan. Zie het als een laatste pleidooi om te voorkomen dat dit individuele bestaan onomkeerbaar wordt beëindigd. Het beluisteren van een hartslag kan invloed hebben op de keuze van een vrouw.

Financiële steun of adoptie

Tegenstanders van de nieuwe Hongaarse maatregel beweren dat het verplicht luisteren naar een hartslag veel te ver gaat. Of hebben zulke critici moeite met een scenario waarin ”ongewenst” verandert in ”gewenst”? Een ander kan menen dat juist het niet laten horen van de hartslag te sturend is, omdat dit een heel wezenlijke mogelijkheid voor binding tussen moeder en kind blokkeert.

Maar als het luisteren naar de hartslag al ”onredelijk” veel indruk maakt op de zwangere vrouw, wat kan er dan nog wél worden besproken voordat een abortus plaatsvindt? Vrouwen met abortustwijfel of een uitgesproken abortuswens moeten volgens de wet weet hebben van alternatieven. Daarbij valt te denken aan financiële steun of adoptie. Het afwegen van zulke opties kan toch evengoed veel druk leggen op het toekomstbeeld van een zwangere vrouw?

Trauma?

Het laten horen van een hartslag valt, net als echobeelden, onder medische informatie rond een abortusbehandeling. Luisteren naar de hartslag van het kind is niet voor niets een vast controlepunt van iedere verloskundige. Als de abortus vervolgens niet doorgaat, blijft dit de keuze van de vrouw. Daar kunnen voorstanders van abortus zich ongetwijfeld in vinden. Zij zijn er bovendien van overtuigd dat vrouwen weloverwogen voor abortus kiezen. Dan zou het luisteren naar een hartslag daar geen noemenswaardige verandering in kunnen brengen. Mocht er toch nog ruimte zijn voor de aanvaarding van het moederschap, dan kan de hartslag dit openbaren en spijt achteraf voorkomen.

Wat zouden tegenstanders van zo’n maatregel wél legitiem naar voren kunnen brengen? Via sociale media is dikwijls geopperd dat het traumatische gevolgen kan hebben wanneer een vrouw verplicht moet luisteren naar het hartje van een kind, terwijl ze al tot een abortus besloten heeft. Hier wringt de schoen inderdaad het meest. Of vrouwen hierdoor inderdaad een trauma oplopen, moet niet zomaar worden aangenomen, maar dat het horen van de hartslag confronterend is, begrijpt natuurlijk iedereen. Dan rijst wel de vraag of de zwangere vrouw beschermd moet worden tegen ieder gevoel dat mogelijk als ongemakkelijk wordt ervaren.

Ik vind het moeilijk om daarin mee te gaan. Als het ongeborene dan geen recht heeft om te blijven leven, dan mag het toch wel het recht krijgen om eenmaal te worden gehoord? De verplichte bedenktijd voor een abortus, die onlangs in Nederland werd afgeschaft, had een soortgelijke functie. Hiermee wilde de wetgever ooit een drempel opwerpen vanuit de overtuiging dat een abortusbesluit gaat over leven en niet leven. Maar speelt deze afweging nog wel een rol?

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit het Reformatorisch Dagblad. De volledige bronvermelding luidt: Develing, C., 2022, Verplicht hartslag beluisteren vóór abortus goed idee, Reformatorisch Dagblad 52 (156): 22-23 (artikel).

Dr. Eric Boersma over de verhouding tussen geloof en wetenschap – Uitgelicht! 10 mei 2021

Dr. Eric Boersma was te gast in het programma Uitgelicht! van Family7 om daar te spreken over de verhouding tussen geloof en wetenschap. Zijn deze ‘grootheden’ met elkaar in tegenspraak of vullen zij elkaar aan? Met dank aan het programma kunnen wij de opname hieronder ook delen.

Een boek dat eigenlijk niemand ongelezen mag laten – Bespreking van ‘Gods goede orde’

In onze tijd wordt de inhoud van het bijbelse getuigenis van de eerste drie hoofdstukken van Genesis zwaar aangevochten. Heel verdrietig is dat dit niet alleen buiten de kerk maar ook binnen de kerk gebeurd. Als het gaat om de verhouding man en vrouw en het huwelijk, spreken we terecht van scheppingsordeningen. Eeuwenlang stonden in het door het christelijke geloof gestempelde Europa de scheppingsordeningen niet ter discussie. Dat betekende niet dat deze ordeningen niet werden overtreden maar dat werd dan ook als zonde gezien.

Toen in Europa de secularisatie begon toe te slaan deelden degenen die niet of nauwelijks een band met de kerk hadden normen en waarden met christenen. Al achtte men de geboden van de eerste wetstafel niet relevant (waarbij het voor het vierde gebod nog lange tijd wel gold) anders lag het voor de tweede wetstafel. Dat is inmiddels verleden tijd. De grote omslag vond plaats in de jaren zestig van de vorige eeuw. Huwelijk en seksualiteit zijn van elkaar losgemaakt. Het huwelijk wordt niet langer als de hoeksteen van de samenleving gezien. Men kan een huwelijk aangaan zonder de bereidheid te hebben van meet af aan kinderen te ontvangen. Nieuwe generaties ademen de lucht van onze geseculariseerde samenleving in. Als de Heere het niet verhoedt, wordt zo ons denken vergiftigd, en wij moeten helaas zeggen dat dit bij velen binnen de kerken al het geval is. Nodig is, dat in kerken, gezinnen en op scholen een bijbels geluid klinkt. Want ook met betrekking tot deze zaken geldt, dat het niet met horen moet eindigen maar dat het er wel mee moet beginnen.

Een studie die voor een breed publiek toegankelijk is en als handboek kan worden gebruikt

Dr. M. Klaassen die inmiddels weer gemeentepredikant is, was een aantal jaren voltijds werkzaam bij Bijbels Beraad m/v. Een wel heel belangrijke vrucht van het laatste, is zijn publicatie Gods goede orde die dit jaar bij uitgeverij De Banier in samenwerking met Bijbels Beraad m/v uitkwam, en waarvan al weer een tweede druk is verschenen. De scheppingsorde en de zaken die daarmee te maken hebben worden breed belicht. Het is een studie van formaat die van grote belezenheid getuigt. Echter, welbewust schreef de auteur geen publicatie met een academisch karakter. Daarom kan een breed publiek er zijn of haar voordeel meedoen. Predikanten, catecheten en leraren mogen dit boek hoe dan ook niet ongelezen laten, maar ook ouders en jongelui kunnen er hun voordeel meedoen.

De kracht van het boek is niet in de laatste plaats dat het feitelijk een handboek is. Men kan de hoofdstukken afzonderlijk raadplegen en lezen als het gaat om de verhouding man en vrouw, de betekenis van het huwelijk, hoe we seksualiteit moeten zien en het belang van het gezin. De voetnoten wijzen daarbij de weg naar andere publicaties voor hen die zich nog verder willen verdiepen in een onderwerp. De eerste twee hoofdstukken over de betekenis van de scheppingsorde vandaag en de kleine theologie van het lichaam hebben een inleidend karakter maar zijn daarom niet minder belangrijk. Zij vormen het kader voor de inhoud van de volgende hoofdstukken. In meer dan één opzicht heeft de theologie van Karl Barth en zijn geestverwanten ertoe bijgedragen dat de betekenis van de wet is verwaarloosd. Dat geldt voor de wet als kenbron van zonde maar ook voor de wet in relatie tot Gods scheppingsordeningen. Over de schepping zou men alleen in het licht van de verlossing mogen spreken.

In de Rooms-katholieke Kerk hield men in de kerkleer vast aan de scheppingsordeningen. Men spreekt dan over de natuur. Het protestantisme legt sterker dan Rome de nadruk op het feit dat de natuur is geschonden en dat wij de Schrift nodig hebben om het volledige zicht op de schepping en scheppingsordeningen te ontvangen. Dit doet echter niets af van het feit dat, als het gaat om de scheppingsorderingen, Rome en het klassieke protestantisme dezelfde lijnen trekken. Klaassen stelt terecht dat Christus de scheppingsordeningen verlost van de zonde, maar ze niet opheft. Door het geloof in Christus en Zijn werk gaan we leven naar Gods scheppingsordeningen zoals God die heeft bedoeld. Dan is gehoorzaamheid geen slaafse onderworpen of een gehoorzamen met tegenzin en dan wordt besef dat het feit dat God macht geeft, niet betekent dat die misbruikt mag worden. Het huwelijk wordt dan een weerspiegeling van de verhouding tussen Christus en Zijn gemeente.

Huwelijk en seksualiteit

Klaassen maakt duidelijk dat de schepping van de mens als man en vrouw bepalend moet zijn op onze visie zowel als het gaat om de betekenis van het lichaam, als om de relatie tussen het lichaam en seksualiteit. De lichamen van man en vrouw zijn op elkaar aangelegd voor seksualiteit. Dat moet bepalend zijn als het erom gaat dat men zich in zijn eigen lichaam niet thuis voelt. Dan moet het lichaam niet aangepast worden aan de gevoelens van de geest maar moet aan God worden gesmeekt of de geest zich voegt naar het lichaam.

De auteur onderstreept dat zowel in het Oude als Nieuwe Testament naar voren komt dat seksualiteit een gave van God is maar dan wel een gave die alleen binnen het huwelijk (en dan moeten we inmiddels zeggen tussen één man en één vrouw) mag worden genoten. De Schrift laat dan ook zien dat een huwelijk en de bereidheid kinderen te ontvangen bij elkaar behoren. Als het gaat om seksualiteit wijst de auteur erop dat bij de opsomming van overspel, incest, homoseksueel gedrag, polygamie en bestialiteit in Lev. 20:9-16 er sprake is van een toenemende afwijking van de scheppingsorde. Ik merk wel op dat het bij polygamie niet om polygamie in algemene zin gaat. Dat wordt onder de oude bedeling bepaald niet toegejuicht maar wel getolereerd (vgl. Ex. 21:10-11; Deut. 21:15-17). In de opsomming gaat het om polygamie met een incestueus karakter: een man zowel een moeder als haar dochter tot zijn vrouw. Dit kan in de volgende druk, die er naar ik hoop spoedig komt, verduidelijkt worden.

De grote veranderingen ten aanzien van de huwelijksmoraal worden belicht. Vooral de introductie van de pil heeft daarbij als katalysator gewerkt. Geslachtsgemeenschap kan worden beoefend zonder dat dit tot een zwangerschap leidt. Binnen het protestantisme was de Anglicaanse Kerk de eerste die naast (periodieke) onthouding ruimte zag voor middelen om conceptie te voorkomen. Dat was nog vóór de introductie van de pil. Inmiddels is dit standpunt breed aanvaard. Met Klaassen ben ik ervan overtuigd dat anticonceptie alleen geoorloofd is als er heel dwingende lichamelijke of psychische redenen zijn anders moet de weg van periodieke onthouding worden gekozen. Klaassen wijst erop dat dit ook de lijn was van de gezaghebbende hervormd-gereformeerde theoloog G. Boer. We moeten geslachtsgemeenschap en de bereidheid om kinderen te ontvangen niet van elkaar losmaken. Het omgekeerde geldt ook. Nog afgezien van de vraag of het vernietigen van bevruchte eicellen wordt voorkomen, pleit Klaassen er, in de lijn van de inmiddels al enkele jaren geleden overleden christelijke gereformeerde ethicus W.H. Velema, voor niet voor ivf te kiezen.

Sinds de zondeval wordt in daden, woorden en gedachten Gods gebod als het gaat om huwelijk en seksualiteit overtreden. Vrijwel iedereen heeft op seksueel gebied een strijd te voeren. Met name bij jongelui denk je dan aan de strijd niet vooruit te grijpen op het huwelijk. Getrouwden moeten geen plaats geven aan seksuele gedachten over andere personen. Hoe moeten homoseksuele gevoelens worden gezien? Klaassen wijst de zienswijze af dat alleen homoseksueel gedrag in het licht van de Bijbel afkeuring verdient, maar dat homoseksuele gevoelens neutraal zijn. Nooit wijst de Bijbel gedrag af zonder de gevoelens daar achter erbij te betrekken. Hij verwijst in dit verband onder andere naar het rapport van de Presbyterian Church of America. Ik wijs er zelf op dat onder andere Tim Keller en Kevin DeYoung eraan hebben meegewerkt. In de lijn van dit rapport noemt Klaassen dat wij bijbels gezien er bezwaar tegen moeten hebben om dat wij onze identiteit met zijn seksuele gevoelens te omschrijven. Dus: ‘Ik ben homo’, maar ook ‘Ik ben hetero’. De gedachte dat onze seksuele gevoelens tot onze diepste identiteit behoren komt pas met de romantiek op. Ed Shaw een predikant die zelf moet worstelen met homoseksuele gevoelens omschrijft zichzelf daarom welbewust niet als homo.

De positie van man en vrouw en de betekenis van het gezin

Verhelderend maar wel tegen de tijdgeest in, is wat Klaassen schrijft over de positie van man en vrouw en de betekenis van het gezin. Het gezin is de hoeksteen van de samenleving en behoort een kleine kerk te zijn waarin huisgodsdienst een vaste plaats heeft. Dat laatste wordt duidelijk gemaakt, niet alleen vanuit de Schrift, maar ook met verwijzingen naar reformatoren, puriteinen, de mannen van de Nadere Reformatie en niet te vergeten Herman Bavinck met zijn prachtige boek Het christelijk huisgezin.

De Schrift laat zien dat de vrouw in het bijzonder tot moeder is geroepen. Wel kent het Nieuwe Testament in onderscheid met het Oude Testament positieve betekenis toe aan de ongehuwde staat. De roeping die man en vrouw hebben, bepaald ook hun positie. Met Klaassen betuig ik dat het hoofd zijn van de man niet tot het huwelijk en de kerk moet worden beperkt, al geldt het daar in het bijzonder. Al heeft een man een eerste verantwoordelijkheid als het gaat om het onderhouden van het gezin, hij moet ook binnenshuis priester zijn. Dat laatste moet niet vergeten worden als terecht wordt gesteld dat de eerste (dat is nog niet de enige) taak van een getrouwde vrouw in haar gezin ligt. De auteur wijst erop dat het heel verdrietig is dat de belastingpolitiek in Nederland niet op versterking van het gezin is gericht. Ze draagt zo bij aan de ontwrichting van de samenleving.

Ik zou bij de bespreking van Gods goede orde nog veel meer willen en kunnen noemen., maar dat laat de lengte van deze bijdrage niet toe. Lang niet alles is genoemd. Daarom nogmaals: Neem en lees. Bij de presentatie van dit boek was één van de geluiden die klonk dat het geen publicatie met een pastoraal karakter is. Dat is op zich waar, maar dit moet een constatering zijn en geen kritiek. Een studie als deze kan niet twee focussen tegelijk hebben: de inhoud van het Schriftgetuigenis en de pastorale verwoording ervan. Gezien het feit dat er meerdere onderwerpen ter sprake komen zouden we dan ook een publicatie krijgen die al gauw wel driemaal de omvang van de huidige zou hebben.

Ik hoop wel dat er in de toekomst nog meerdere publicaties met een pastoraal karakter zullen verschijnen en dan onder andere van ervaringsdeskundigen. De auteurs ervan kunnen wel hun winst doen met Gods goede orde. Deze publicatie biedt namelijk de kaders waarbinnen pastorale noden en vragen kunnen en moeten beantwoord worden die het terrein van Gods goede orde raken. Met name in rooms-katholieke kring maar niet alleen daar, zien we dat nogal eens dat wat in de kerkleer wordt gesteld in het pastoraat wordt ontkracht. Dat kan en mag nooit. Zaak is wel dat het bijbels getuigenis bewogen en liefdevol wordt doorgegeven. Dat geldt niet alleen voor vragen op het terrein van Gods goede orde, maar ook op andere terreinen van ons leven. Ik denk aan het bijbels getuigenis over omgang met geld en goed en over het gebruik van wijn en drank.

Er wordt wel eens over een zacht nee gesproken als het gaat om het afwijzen van zaken die in het licht van de Schrift niet kunnen bestaan. Zelf gebruik ik dat woord niet. Als mijn ouders vroeger ergens een zacht nee over uitspraken, kreeg ik de indruk: dat wordt in verloop van tijd wel ja. Daarom spreek ik liever over een bewogen en liefdevol nee. Het nee dat we in het licht van de Schrift uitspreken moet dan altijd overstemd worden door het ja van wat wel Gods bedoeling is. Echt leven naar Gods geboden, inzettingen en ordeningen kan alleen van uit een levend geloof in de Heere Jezus Christus. Dan weten we dat wij niet meer zijn die wij waren, maar ook dat wij nog niet zijn die wij behoren te zijn. Al hebben we gebroken met zondige levenspatronen en smeken we er niet in terug te vallen, we houden tot onze dood gevoelens die niet bij het goede beeld van God behoren. Ons hele leven lang moeten wij strijden tegen ons zondige bestaan. Dan is het groot dat Gods vergevende liefde ook daarvoor geldt en dat dringt ons er weer des temeer toe God lief te hebben en in Zijn wegen te wandelen.

N.a.v.: Dr. M. Klaassen, 2024, Gods goede orde (Apeldoorn: De Banier).

Deze gastbijdrage is met toestemming overgenomen van de website van dr. P. de Vries. Het originele artikel is hier te vinden.

“De mens is geen toevalsproduct” – Dr. Peter Borger te gast in het programma De Nieuwe Wereld

Op 18 april 2025 was dr. Peter Borger te gast in het YouTube-programma ‘De Nieuwe Wereld‘. Hij sprak daar over de onhoudbaarheid van de moderne evolutietheorie, met universele gemeenschappelijke afstamming. Het programma is hieronder terug te kijken. Mogelijk kunt u niet met alles van deze gastbijdrage eens zijn, maar laat daarover het debat gevoerd worden.

Nieuwe vondst ondersteunt Bijbelse beschrijving van Slag om Megiddo

Archeologen hebben nieuwe aanwijzingen gevonden die de Bijbelse beschrijving van de Slag bij Megiddo ondersteunen. Dat meldt Christian Today.2 Deze slag tegen de Egyptenaren leidde tot de dood van koning Josia, een godvrezende koning die zowel in het Oude als het Nieuwe Testament genoemd wordt.

Volgens de Bijbel trok koning Josia ten strijde tegen farao Necho van Egypte. In 2 Koningen 23 staat dat Josia ‘met heel zijn hart, heel zijn ziel en al zijn kracht’ de Heer diende, en dat er geen koning was zoals hij. Ook staat er geschreven dat Josia het volk opriep om het Pascha te vieren zoals dat in geen generaties meer was gebeurd. ‘Zeker, een dergelijk Pascha is niet gehouden vanaf de dagen van de rechters’, staat er in 2 Koningen 23 vers 22.

Opgravingen bevestigen dat Egyptenaren rond het jaar 609 voor Christus daadwerkelijk in het gebied aanwezig waren. Onderzoekers vonden aardewerk dat typerend is voor Egypte. Prof. Israel Finkelstein, archeoloog aan de Universiteit van Haifa en de Universiteit van Tel Aviv, legt uit: “Naast Egyptisch aardewerk vonden we ook Grieks aardewerk. Dat past bij het feit dat Egypte in die tijd Griekse huursoldaten inhuurde.”

Het is niet de eerste keer dat archeologie en Bijbelverhalen elkaar raken, maar deze vondst geeft extra gewicht aan het historische karakter van een van de bekendste veldslagen uit het Oude Testament.

Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website CVandaag. Het originele artikel is hier te vinden.

Voetnoten

Buidelen onder Arnhem

Vriend en collega ‘Valkenoog’ – hij ziet ze heel snel vliegen – attendeerde mij begin april op de aanwezigheid van Buidelmezen in natuurgebied Lingezegen – Waterrijk-West onder Arnhem. De volgende dag, 4 april, op naar Lingezegen! Normaal zit ik niet achter allerlei aparte waarnemingen aan, maar deze moerasvogelsoort (15-30 broedparen in 2019, Sovon) wilde ik graag zien.

Op de parkeerplaats aangekomen telde ik ongeveer 40 auto’s. Allemaal vogelaars die aan het buidelen waren?! Het gebed begroette mij met het heerlijke gepingel van Baardmannen. Al gauw zag ik verder op een heuveltje een volksstam vogelaars met kijkers en tele-kanonnen. Vanaf de grondbobbel was een lisdoddeveldje goed te over zien en hier liet, zo hoorde ik, een Buidelmees zich regelmatig zien!

Natuurlijk meegekeken en mee geloerd met de tientallen vogelaars! Ik bofte! Na niet lang wachten kreeg ik een Buidelmees in de kijker. De vogel was actief op pluizige pluimen van lisdoddesigaren. Een Buidelmees hangt bij voorkeur zijn buidelvormig nest op aan een lange, overhangende wilgentak en maakt de binnenbekleding graag van lisdoddezaadpluis. Was deze vogel dan met nestbouw bezig?

Een Buidelmees is ongeveer 11cm lang. Al spottend moest ik vanaf de kijker de vogel voor de lens zien te krijgen. Geen makkelijke opgave voor de sensor gezien de vele plantenstengels. Tientallen digitale opnamen gemaakt. Zou er een scherpe tussen zitten. De foto toont een kleurrijk mannetje Buidelmees: roodbruine mantel en rug, grijze kop en kruin, en een enorm in het oog lopend zwart oogmasker! Prachtig!

Dit artikel is met toestemming van de auteur overgenomen uit Het GemeenteNieuws. De volledige bronvermelding luidt: Kooij, H. van der, 2025, Buidelen onder Arnhem, Het GemeenteNieuws 24 (16): 7.

Archieven