“Voortdurend kijkt de piloot op zijn hoogtemeters, ze verliezen hoogte. Het sturen wordt ook steeds moeilijker. De vlieger staat voor een moeilijke beslissing. Zal hi hen laten springen? Dat moet nooit te vroeg gebeuren, want stel je voor dat de kist nog wel luchtwaardig is. Maar het mag ook niet te laat zijn, want dan kan het hen het leven koste. Het besluit moet nu snel genomen worden.”

Een Engels vliegtuig is op weg naar te bombarderen doelen in Duitsland. Wanneer de bommen gedropt zijn en voor een verwoestende uitwerking gezorgd hebben keert het vliegtuig weer terug naar Engelse bodem. Door het Duitse afweergeschut zal het echter Engeland nooit bereiken. Het vliegtuig stort neer en vrijwel alle bemanning van de bommenwerper komt om. Twee mannen blijven gespaard. Een vliegenier komt terecht in de buurt van de boerderij van familie Van Beek. Dit is het begin van de verzetsactiviteiten door de familie en in het bijzonder door Dirk. Dirk is de zestienjarige jongen van het gezin. Jan van Reenen schreef een spannend jeugdboek. In 1990 verscheen bij uitgeverij Den Hertog de tweede druk van Dirk helpt de bevrijders (de eerste druk verscheen in 1989). Het boek gaat over de zestienjarige Dirk die met zijn verzetsactiviteiten graag de bevrijders zou willen helpen. Wanneer de plaatselijke predikant door de Duitsers gevangen wordt genomen gaat Dirk daadwerkelijk ook meehelpen. Dit wordt een spannend avontuur en Dirk komt erachter dat hij helemaal niet zo heldhaftig is als hij aanvankelijk dacht. Toch zit het ook in de ‘kleine dingen’ zoals het verborgen houden van een Engelse vliegenier én deze later ook in veiligheid brengen zodat de vliegenier terug kan naar zijn vaderland.

Oorlog en de zondeval

Wanneer Dirk uitvaart tegen de Duitsers roept zijn vader op tot kalmte. Hij verwijst op bladzijde 10 naar de zondeval:

”Jongen, bedaar wat”, zegt vader rustig. “Weet je hoe het komt dat er oorlog is? Dat komt door de zonde van de mensen. Na de zondeval is er haat in de harten van mensen gekomen. Wi zijn zelf net zo. Bovendien hebben wij de straffen van God wel verdiend door onze zonden. God gebruikt Hitler als roede om ons volk te tuchtigen, omdat we Hem verlaten hebben. Daarom vind ik het verkeerd om ons te verzetten tegen de Duitsers. Die mensen van het verzet voelen niet aan hoe wij gezondigd hebben. Als ze daar maar een greintje besef van hadden, dan zouden ze zich niet verzetten tegen de stok die hen slaat.”

Op de vraag of de Engelsen dan wel mogen vechten tegen de Duitsers antwoordt vader op dezelfde bladzijde:

”Ja jongen, ik geloof dat God niet wil, dat de wereld altijd beheerst wordt door zo’n goddeloze macht als van Hitler. Die wordt ook gestraft voor zijn zonde en ik geloof dat de Engelsen, Amerkanen en Russen daarvoor door God gebruikt worden. Kijk maar inde Bijbel. Nebukadnezar moest het Joodse volk straffen, maar het rijk van Babel werd later weer ingenomen. De profeet Jesaja profeteerde ook tegen de ongerechtigheid van Babel.”

Later krijgt de vader van Dirk een andere visie op het verzet tegen de Duitsers. Dat komt doordat hij in Jesaja 16 lees dat hij de verdrevenen moet verbergen en de omzwervende niet moet melden. Waarom veranderde de visie van vader. Dat weet Dirk wel: “Gods Woord heeft gezag bij zijn vader en moeder” en “Voor Gods Woord valt hij”. Het is heel mooi als ouders dat laten zien en meegeven aan hun kinderen. Ook tijdens de kerkdienst komt de zondeval ter sprake, op bladzijde 51 lezen we:

”De dominee betrekt de oorlog wel zijdelings in zijn preek, maar dat staat niet centraal. Dirk hoort bekende klanken: dat wij Gods oordelen verdiend hebben. Dominee daalt dieper af naar de zonde van elk mensenhart. In het paradijs is de opstand tegen God al begonnen. Het hart is helemaal verdorven. Van zichzelf uit kan geen mens zalig worden. Dan wijst hij echter op het goed dat te vinden is in Jezus Christus, voor zondaren.”

Voordat de Engelse vliegenier weer naar bevrijd gebied gebracht wordt door een aantal mannen leest de vader van Dirk nog een stuk voor uit Psalm 121. Daarin komt ook kort de schepping ter spraken. In die Psalm staat namelijk: ”Mijn hulp is van de Heere, Die hemel en aarde gemaakt heeft.” Mooi dat Van Reenen oog heeft voor de schepping en de zondeval. De gevolgen van de zondeval zijn desastreus en iedereen heeft ‘het goed’ nodig ‘dat te vinden is in Jezus Christus, voor zondaren’.

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘Onderwijzen en opvoeden voor de toekomst – Leren over onze vroegste geschiedenis in 2022’. Dit opvoedings- en onderwijsproject is onderdeel van het jaarplan ‘Fundamentum 2022’. Het boek is hier opgenomen in de lijst van gelezen kinder- en jeugdboeken.

“‘Wat vinden je schoonouders er eigenlijk van?’ wilde oma weten. Het leek wel alsof ze Fleur helemaal niet gehoord had. ‘Therese!’ zei opa streng. ‘We zouden het hier niet over hebben.’ De spanning in de kamer was om te snijden. Oma keek boos naar opa, maar liet uiteindelijk haar schouders hangen. ‘Dank je,’ zei ze op een heel andere toon, toen mam haar een koekje aanbood. Fleur liet langzaam haar adem ontsnappen. Wat was dit ongemakkelijk, zeg!”

Docente Mirjam Schippers heeft al verschillende jongerenboeken op haar naam staan. Ze weet in die boeken ingewikkelde situaties goed te verwoorden en ook de gevoelens die daarbij kunnen horen goed te omschrijven. Dat doet ze ook zo in haar boek ‘Help! Mam is verliefd’. Het gaat hier over twee gezinnen die allebei een van de ouders kwijt is doordat ze overleden zijn. Het is heftig als een gezin op deze wijze al jong een van de ouders moet missen. Dat geldt ook voor de meiden Fleur (die haar vader heeft verloren) en Fenna (die haar moeder heeft verloren). Het is voor beide meiden aan het begin flink wennen dat de moeder van Fleur een relatie krijgt met de vader van Fenna. Alle twijfel en onzekerheden die daarbij horen beschrijft Schippers goed. Gelukkig blijkt er een klik te zijn tussen de beide gezinnen en aan het einde van het boek besluiten beide ouders te gaan trouwen. Hoe dat huwelijk gaat heeft Schippers bewaard in het volgende deel dat dit jaar uitkomt. Voor jongeren die met dezelfde situatie te maken hebben (maar ook jongeren die daar niet mee te maken hebben) is dit boek een aanrader om te lezen.

Onderwijs vanuit Genesis

De vader van Fenna worstelt ermee of het wel goed is om te hertrouwen na het overlijden van zijn vrouw. Hij heeft daar een open gesprek over met zijn dochter. Hierbij haalt hij ook Genesis aan en laat zich daardoor onderwijzen:

“‘Zelfs toen probeerde ik het nog tegen te houden’, zei papa. ‘Ik dacht dat het niet goed was en niet eerlijk tegenover jullie. Maar toen las ik op een avond een tekst in Genesis, waar de Heere God zegt dat het niet goed is dat een mens alleen is en daarna maakte God een vrouw voor Adam. De tekst kwam steeds weer terug, een dominee preekte erover, iemand citeerde het tijdens de Bijbelstudie. En toen gaf ik eindelijk toe aan mijn gevoelens voor Naomi. Ik geloof dat de Heere God ons bij elkaar gebracht heeft.’ ‘Wat mooi’, fluisterde Fenna. Langzaam voelde ze het verdriet van die avond wegstromen en voor het eerst was ze écht blij dat papa verkering had met Naomi.”

Dit artikel is in 2021 geschreven en vandaag op deze website geplaatst.

Andere boeken van Mirjam Schippers worden ook op deze website besproken. Het gaat om ‘Vrije val‘, ‘Chaos‘ en ‘Yes! Papa gaat trouwen‘.

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘Onderwijzen en opvoeden voor de toekomst – Leren over onze vroegste geschiedenis in 2022’. Dit opvoedings- en onderwijsproject is onderdeel van het jaarplan ‘Fundamentum 2022’. Het boek is hier opgenomen in de lijst van gelezen kinder- en jeugdboeken.

“”Niks aan de hand”, begon Liset. Ze sprak zichzelf moed in en dat lukte ook. Hardop praten maakte alles veel gewoner. “Kom op”, zei ze. Ze trok Maarten mee. Toch klopte haar hart sneller, toen ze naar binnen gingen. Maarten zou het liefst buiten zijn gebleven. Maar hij wilde Liset niet alleen laten. Zij was ook bang, dat merkte hij wel.”

Inhoud

De onlangs overleden Johan Frinsel (1927-2021) was kinderboekenschrijver, evangelist en hulpverlener. Hij heeft verschillende bekende kinderboeken op zijn naam staan. Een daarvan is ‘De schat in de oude molen’. In 1994 verscheen bij uitgeverij Den Hertog de eerste druk, een jaar later al de tweede druk. De opa en oma van Maarten en Liset (een tweeling) gaan verhuizen van de stad naar het platteland. Dat is een enorme verandering. In de zomervakantie mag de tweeling komen logeren en dat gebeurt. Opa heeft een boot en daarmee verkennen de tweeling samen met opa de omgeving. Ze zien de restanten van een oude (half afgebrande) molen. De nieuwsgierigheid wordt gewekt en op een dag, wanneer opa, er niet bij is gaan ze stiekem in de molen kijken. Ze vinden daar een schat, een kistje met oude foto’s. Op het eerste gezicht lijkt dat ‘oude rommel’. De kinderen smijten de foto’s op de vloer en het kistje erbij. Wanneer ze thuiskomen en het verhaal eerlijk opbiechten besluit opa toch de foto’s te halen. Ze blijken voor een Joodse man van onschatbare waarde. Van zijn familie was niets meer overgebleven (zelfs geen foto’s). Toen hij (David, de Joodse man) één jaar oud was werd zijn hele familie gedeporteerd. Hijzelf ontkwam ternauwernood. Er was niets meer over en omdat er zelfs geen foto’s bewaard waren gebleven (althans dat werd gedacht) kon hij zich ook nauwelijks een voorstelling maken van hoe het gezin eruit zag. Frinsel schreef een mooi en aangrijpend boek. De schat die gevonden werd was niet van goud of zilver, maar wel van onschatbare waarde.

Holocaust

De Holocaust is een van de meest verschrikkelijke facetten uit de Europese geschiedenis. In slechts enkele jaren tijd werden miljoenen Joden vergast, vermoord of het leven ondragelijk gemaakt. Veel mensen hebben nagedacht over de vraag waarom de Holocaust plaats moest of kon vinden. Ze hebben daarmee zelfs een spoor van twijfel achtergelaten m.b.t. het Godsbestaan. Als God bestaat waarom heeft hij dan de Holocaust toegelaten? Ook de tweeling denkt in het boekje na over deze vraag en opa probeert deze lastige vraag uit te leggen.

”Maarten en Liset voelden zich heel verdrietig worden. “Waarom, opa?” vroeg Maarten. Opa keek hem aan en zei: “Dat is een goede vraag, Maarten. Maar het is ook een heel moeilijke vraag. Laten we bij elkaar op de bank gaan zitten. Dan zal ik proberen een antwoord te geven.”

De zondeval en het waarom van de Holocaust

Opa begint te vertellen. Hij verwijst in zijn verhaal naar de schepping en de zondeval. Frinsel beschrijft daarna de strijd tussen Gods Zoon en de satan, zoals dit ook voorzegt is in Genesis 3:15. Het stuk dat over onze vroegste geschiedenis gaat, citeer ik hieronder.

”Jullie weten dat de Heere God alles gemaakt heeft. De hemel en de aarde en de zee. De zon en de maan en de sterren. De engelen en de mensen. Het was allemaal volmaakt. Er mankeerde niets aan. Tot één van de heerlijkste engelen hoogmoedig werd. Hij dacht dat hij de Heere gelijk kon zijn. Daarvoor werd hij gestraft, maar hij bleef opstandig. Hij werd satan, de vorst van de duisternis. Dat kun je allemaal in de Bijbel lezen. Hij wilde Gods mooie schepping in bezit krijgen. Een heel leger engelen koos zijn kant. En jullie weten van Adam en Eva. Die geloofden de mooie woorden van de satan ook. Zo is de zonde in de wereld gekomen. Satan weet wel, dat hij het van God nooit kan winnen. Hij is een schepsel, net als wij. Hij weet dat de Heere Zijn schepping wil verlossen. Hij was erbij, toen de Heere dat beloofde aan Adam en Eva. Toch probeert satan dat plan te laten mislukken. Lang daarna heeft de Heere een man uitgekozen. Dat was Abraham. Dat was een man uit een heidens land. De Heere beloofde hem tot een groot volk te maken.”

Opa vertelt verder over de geschiedenis van het volk van Israël. En dat satan elke keer Gods plannen in de war probeert te sturen of te verijdelen. Dat mislukt! De Heere Jezus wordt geboren en verslaat uiteindelijk satan. Waarom de satan nog steeds doorgaat is omdat de geschiedenis nog niet is afgelopen. Satan haat Gods volk. “De satan kan de Heere Zelf niets doen. Daarom blijft hij proberen Zijn volk uit te roeien. Want de Heere heeft een plan met heel Zijn schepping. Het volk Israël en wij, christenen, hebben daarin een belangrijke plaats.” Door het ongeloof van de Joden heeft de Heere hen verstrooid onder de volkeren. “Maar Hij beloofde ook Zijn volk weer te verzamelen. Niet omdat zij het verdienden. Maar omdat de Heere genadig is en trouw aan Zijn Woord.” Er keren tegenwoordig en ook vroeger veel Joden terug naar Israël. Satan probeerde dat te verhinderen en zet de volken aan tot haat. “Soms lukte dat verschrikkelijk goed. Het bereikte een hoogtepunt in de Tweede Wereldoorlog. Satan gebruikt mensen om zijn doel te bereiken. Dat blijft hij doen tot het einde toe.” Waarom de Holocaust? Omdat satan Gods plan wil verijdelen dat Hij heeft met het Joodse volk. De vertelling van opa is in het boek te vinden van bladzijde 70-75.

Op bladzijde 23 gaat het ook nog kort over onze vroegste geschiedenis als Maarten vindt dat de tijd niet snel genoeg gaat. Frinsel schrijft: “”Saaie dingen moesten vlug gaan”, bedacht Maarten. “En leuke dingen héél langzaam.” “De Heere heeft de tijd geschapen”, zei vader. “Denk maar niet dat we wijzer zijn dan Hij.” Nou, zo had Maarten het ook niet bedoeld. Maar een klein beetje vlugger…”

Goed dat Frinsel, in leven, aandacht heeft gehad voor onze vroegste geschiedenis en hoe de val van satan en de zondeval doorwerkt tot in de huidige geschiedenis. Maar de Heere gaat door met Zijn werk. Daar kan satan niets tegen doen.

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘Onderwijzen en opvoeden voor de toekomst – Leren over onze vroegste geschiedenis in 2022’. In de komende maanden zal dit project verder uitgekristalliseerd worden. Een dergelijk opvoedings- en onderwijsproject zal ook onderdeel zijn van het jaarplan ‘Fundamentum 2022-2023’.

“Weg wezen! Vlug! Henk rent het duin af, door de struiken heen. Vlug! Het bos in. Henk rent door zonder op te letten. Als hij maar weg is; weg van die stroper. O, wat wordt Henk Moe. Zijn hart gaat heel vlug. Het klopt in zijn keel. Ook valt hij bijna over een tak. Maar hij wil doorgaan. Hij wil naar Houtman. Daar is het veilig.”

De stroper

In 1991 verscheen het boekje ‘De stroper’ van G.W. van Braak-van Vliet bij Uitgeverij Den Hertog. In 1993 verscheen de tweede druk van het boekje.¹ Dit kinderboek gaat over Henk de Graaf en Roel de Boer. Henk logeert in de vakantie bij Roel en samen maken ze jacht op de stroper. Dit doen ze natuurlijk niet alleen maar samen met de ‘duinwachter’ meneer Houtman. Uiteindelijk rekenen ze de stroper in en wordt deze meegenomen door de politie. Het verhaal is niet heel spannend beschreven en daarom denk ik dat de leeftijd vanaf 9 jaar iets te hoog ingeschat is. Je kunt het al lezen vanaf 6/7 jaar.

De schepping

In het kinderboek wordt twee keer verwezen naar de schepping. Vader leest in het één-na-laatste hoofdstuk voor uit Psalm 104. Van Braak-van Vliet: “Na het eten leest vader Psalm 104. Daarin gaat het over de Heere, die voor Zijn schepping zorgt. Hij zorgt niet alleen voor de mensen. Hij zorgt ook voor de dieren en voor de zee.” In het laatste hoofdstuk gaat het oer de natuurbescherming. Op bladzijde 58 en 59 wordt het volgende geschreven: “Wij willen de natuur beschermen. Ook de dieren in de natuur. Een konijn, een ree, een hert. De Heere heeft alles geschapen. Hij zorgt voor alles. Maar wij moeten ook zuinig op de natuur zijn. Daarom ben ik hier.” Kinderen worden opgeroepen om zorgvuldig met Gods schepping om te gaan. Dat is een goede zaak!

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘Onderwijzen en opvoeden voor de toekomst – Leren over onze vroegste geschiedenis in 2022’. In de komende maanden zal dit project verder uitgekristalliseerd worden. Een dergelijk opvoedings- en onderwijsproject zal ook onderdeel zijn van het jaarplan ‘Fundamentum 2022-2023’.

Voetnoten

Kinderen kunnen het beste met ‘neutraal’ of bijbelgetrouw speelgoed spelen. Fijn dat er ook ‘neutraal’ dinospeelgoed bestaat. Speelgoed zonder dat kinderen geconfronteerd worden met het naturalistische evolutieparadigma. Te denken valt aan LEGO uit de serie ‘Jurassic World’. Dit speelgoed is geïnspireerd door de gelijknamige speelfilms, die overigens (nog) niet geschikt zijn voor jongere kinderen. Op de verpakkingen of in de boekjes van LEGO ‘Jurassic World’ lezen we niets over miljoenen jaren of andere naturalistische theorievorming. Zo kunnen ouders spelenderwijs met het kind spreken over het scheppingsparadigma en hoe creationisten denken over dinosaurussen. Al eerder gaven we aan dat we niet bang hoeven te zijn om te spreken over dinosaurussen, het zijn schepsels van God en passen goed binnen het scheppingsparadigma. God schiep dinosaurussen op de zesde dag als landdieren. Mens en dino zullen elkaar ongetwijfeld tegengekomen zijn vóór de zondvloed (en waarschijnlijk ook nog een tijd daarna).

LEGO speelt in op de interesse van kinderen voor deze ‘vreselijke hagedissen’. Hieronder willen de diverse producten bespreken die LEGO uitgegeven heeft in de serie ‘Jurassic World’. Uiteraard wordt het materiaal afgebeeld alsof het in de huidige tijd zo heeft plaatsgevonden. Al was de beschaving in een ver verleden hoog ontwikkeld, toch hadden ze hoogstwaarschijnlijk geen vrachtwagens, helikopters etc. Het blijft echter mooi dat er dergelijk ‘neutraal’ dinospeelgoed bestaat zodat kinderen niet om de haverklap ondergedompeld worden in het naturalistische evolutieparadigma. Het speelgoed is het meest geschikt voor de leeftijd van 7 tot en met 12 jaar. Leg het niet in de buurt van kinderen onder de drie jaar, omdat het kleine onderdelen zijn waarin deze dreumesen en peuters kunnen stikken.

75930

Het set met product nummer 75930 verwijst duidelijk naar het huis van de tweede film van Jurassic World. Het gaat om het huis van een van de ‘eigenaren’ van de bekende dino-eilanden: ‘Lockwood Estate’. Qua dino’s zien we de Velociraptor, die net als in de film veel te groot is weergegeven. Het lijkt meer een Utahraptor. Ook de hybride, Indoraptor, komt in de doos voor. De acteurs van de speelfilm hebben ook een rol: één op een motor, één met een verdovingsgeweer, één met een veilinghamer, het meisje dat in het huis woont, één vrouw die het meisje probeert te redden (ze hangt namelijk aan het balkon) en de eigenaar van het huis met een soort walkie-talkie.

75939

De doos met product nummer 75939 bevat het laboratorium van dr. Wu, de wetenschapper van ‘Jurassic World’. Deze set bevat naast het laboratorium voor onderzoek ook twee jonge dinosaurussen: een Ankylosaurus en een Triceratops. De Triceratops kan uitbreken en zo het laboratorium op de kop zetten. Het laboratorium bevat ook een broedmachine met dino-eieren.

75940

LEGO-product 75940 bevat een groot voertuig. De bestuurder van het vehikel probeert een Gallimimus te vangen. Een Gallimimus was vermoedelijk een alleseter. De eerste fossielen werden in de jaren ’70 gevonden in de Gobiwoestijn. Daarnaast bevat de doos ook nog een vliegend reptiel, Pteranodon. De beesten kunnen worden opgespoord met de nieuwste technologie: een drone. Het voertuig bevat ook nog een rijdend laboratorium dat afzonderlijk neergezet kan worden om onderzoek te doen.

75941

Je kunt aan de LEGO doos met productnummer 75941 zien dat de LEGO-serie geïnspireerd is door de films van ‘Jurassic World’. We zien namelijk de genetisch gefabriceerde hybride dinosaurus, Indominus rex. Dit LEGO-set bevat naast deze genetische mutant ook een Ankylosaurus. Een Ankylosaurus was de tank onder de dino’s en had een benige rug voor bescherming. Verder is deze dino bekend door de ‘knots’ aan zijn staart waarmee hij zich hoogstwaarschijnlijk kon verdedigen. Bij LEGO kan deze staart ook heen en weer bewogen worden. Het grootste gebouw in deze set is het lanceerplatform voor de Gyrosphere. Kenners van ‘Jurassic World’ weten dat de Gyrosphere een glazen verrijdbare bol is waar men in kan zitten en zo zelf van een rondleiding door een park kan genieten. Ook hier geen vermelding van miljoenen jaren of het evolutieparadigma.

76942

De doos met het product nummer 76942 bevat een groot schip waarop een dino gevangen wordt gehouden. Het is een Baryonyx, een vleesetende dinosaurus uit de groep Theropoda. We denken dat het beest vooral vis at. In de buurt van de buikstreek van het beest zijn namelijk schubben en andere resten van vissen gevonden. We zien op de doos dat het beest gevangen wordt gehouden door grote klemmen, maar dat de Baryonyx weet uit te breken. Naast het grote schip bevat de verpakking ook een kleine rubberboot. We zien op de plaat daar twee mensen in zitten én een babydinosaurus. De Baryonyx kan met een haak, waar een vis in geklemd kan worden, gevoerd worden.

(De komende tijd willen we diverse DINO-LEGO-dozen bespreken)