“”Niks aan de hand”, begon Liset. Ze sprak zichzelf moed in en dat lukte ook. Hardop praten maakte alles veel gewoner. “Kom op”, zei ze. Ze trok Maarten mee. Toch klopte haar hart sneller, toen ze naar binnen gingen. Maarten zou het liefst buiten zijn gebleven. Maar hij wilde Liset niet alleen laten. Zij was ook bang, dat merkte hij wel.”

Inhoud

De onlangs overleden Johan Frinsel (1927-2021) was kinderboekenschrijver, evangelist en hulpverlener. Hij heeft verschillende bekende kinderboeken op zijn naam staan. Een daarvan is ‘De schat in de oude molen’. In 1994 verscheen bij uitgeverij Den Hertog de eerste druk, een jaar later al de tweede druk. De opa en oma van Maarten en Liset (een tweeling) gaan verhuizen van de stad naar het platteland. Dat is een enorme verandering. In de zomervakantie mag de tweeling komen logeren en dat gebeurt. Opa heeft een boot en daarmee verkennen de tweeling samen met opa de omgeving. Ze zien de restanten van een oude (half afgebrande) molen. De nieuwsgierigheid wordt gewekt en op een dag, wanneer opa, er niet bij is gaan ze stiekem in de molen kijken. Ze vinden daar een schat, een kistje met oude foto’s. Op het eerste gezicht lijkt dat ‘oude rommel’. De kinderen smijten de foto’s op de vloer en het kistje erbij. Wanneer ze thuiskomen en het verhaal eerlijk opbiechten besluit opa toch de foto’s te halen. Ze blijken voor een Joodse man van onschatbare waarde. Van zijn familie was niets meer overgebleven (zelfs geen foto’s). Toen hij (David, de Joodse man) één jaar oud was werd zijn hele familie gedeporteerd. Hijzelf ontkwam ternauwernood. Er was niets meer over en omdat er zelfs geen foto’s bewaard waren gebleven (althans dat werd gedacht) kon hij zich ook nauwelijks een voorstelling maken van hoe het gezin eruit zag. Frinsel schreef een mooi en aangrijpend boek. De schat die gevonden werd was niet van goud of zilver, maar wel van onschatbare waarde.

Holocaust

De Holocaust is een van de meest verschrikkelijke facetten uit de Europese geschiedenis. In slechts enkele jaren tijd werden miljoenen Joden vergast, vermoord of het leven ondragelijk gemaakt. Veel mensen hebben nagedacht over de vraag waarom de Holocaust plaats moest of kon vinden. Ze hebben daarmee zelfs een spoor van twijfel achtergelaten m.b.t. het Godsbestaan. Als God bestaat waarom heeft hij dan de Holocaust toegelaten? Ook de tweeling denkt in het boekje na over deze vraag en opa probeert deze lastige vraag uit te leggen.

”Maarten en Liset voelden zich heel verdrietig worden. “Waarom, opa?” vroeg Maarten. Opa keek hem aan en zei: “Dat is een goede vraag, Maarten. Maar het is ook een heel moeilijke vraag. Laten we bij elkaar op de bank gaan zitten. Dan zal ik proberen een antwoord te geven.”

De zondeval en het waarom van de Holocaust

Opa begint te vertellen. Hij verwijst in zijn verhaal naar de schepping en de zondeval. Frinsel beschrijft daarna de strijd tussen Gods Zoon en de satan, zoals dit ook voorzegt is in Genesis 3:15. Het stuk dat over onze vroegste geschiedenis gaat, citeer ik hieronder.

”Jullie weten dat de Heere God alles gemaakt heeft. De hemel en de aarde en de zee. De zon en de maan en de sterren. De engelen en de mensen. Het was allemaal volmaakt. Er mankeerde niets aan. Tot één van de heerlijkste engelen hoogmoedig werd. Hij dacht dat hij de Heere gelijk kon zijn. Daarvoor werd hij gestraft, maar hij bleef opstandig. Hij werd satan, de vorst van de duisternis. Dat kun je allemaal in de Bijbel lezen. Hij wilde Gods mooie schepping in bezit krijgen. Een heel leger engelen koos zijn kant. En jullie weten van Adam en Eva. Die geloofden de mooie woorden van de satan ook. Zo is de zonde in de wereld gekomen. Satan weet wel, dat hij het van God nooit kan winnen. Hij is een schepsel, net als wij. Hij weet dat de Heere Zijn schepping wil verlossen. Hij was erbij, toen de Heere dat beloofde aan Adam en Eva. Toch probeert satan dat plan te laten mislukken. Lang daarna heeft de Heere een man uitgekozen. Dat was Abraham. Dat was een man uit een heidens land. De Heere beloofde hem tot een groot volk te maken.”

Opa vertelt verder over de geschiedenis van het volk van Israël. En dat satan elke keer Gods plannen in de war probeert te sturen of te verijdelen. Dat mislukt! De Heere Jezus wordt geboren en verslaat uiteindelijk satan. Waarom de satan nog steeds doorgaat is omdat de geschiedenis nog niet is afgelopen. Satan haat Gods volk. “De satan kan de Heere Zelf niets doen. Daarom blijft hij proberen Zijn volk uit te roeien. Want de Heere heeft een plan met heel Zijn schepping. Het volk Israël en wij, christenen, hebben daarin een belangrijke plaats.” Door het ongeloof van de Joden heeft de Heere hen verstrooid onder de volkeren. “Maar Hij beloofde ook Zijn volk weer te verzamelen. Niet omdat zij het verdienden. Maar omdat de Heere genadig is en trouw aan Zijn Woord.” Er keren tegenwoordig en ook vroeger veel Joden terug naar Israël. Satan probeerde dat te verhinderen en zet de volken aan tot haat. “Soms lukte dat verschrikkelijk goed. Het bereikte een hoogtepunt in de Tweede Wereldoorlog. Satan gebruikt mensen om zijn doel te bereiken. Dat blijft hij doen tot het einde toe.” Waarom de Holocaust? Omdat satan Gods plan wil verijdelen dat Hij heeft met het Joodse volk. De vertelling van opa is in het boek te vinden van bladzijde 70-75.

Op bladzijde 23 gaat het ook nog kort over onze vroegste geschiedenis als Maarten vindt dat de tijd niet snel genoeg gaat. Frinsel schrijft: “”Saaie dingen moesten vlug gaan”, bedacht Maarten. “En leuke dingen héél langzaam.” “De Heere heeft de tijd geschapen”, zei vader. “Denk maar niet dat we wijzer zijn dan Hij.” Nou, zo had Maarten het ook niet bedoeld. Maar een klein beetje vlugger…”

Goed dat Frinsel, in leven, aandacht heeft gehad voor onze vroegste geschiedenis en hoe de val van satan en de zondeval doorwerkt tot in de huidige geschiedenis. Maar de Heere gaat door met Zijn werk. Daar kan satan niets tegen doen.

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘Onderwijzen en opvoeden voor de toekomst – Leren over onze vroegste geschiedenis in 2022’. In de komende maanden zal dit project verder uitgekristalliseerd worden. Een dergelijk opvoedings- en onderwijsproject zal ook onderdeel zijn van het jaarplan ‘Fundamentum 2022-2023’.