Onlangs stuurde een kennis mij de levensschets van ds. A.F. Honkoop (1921-2008), Prediker van de ene Naam, op. Dit boek is geschreven door oud-hoofredacteur van het Reformatorisch Dagblad, Wim Kranendonk. Een mooi boekje van een predikant waarbij preken van/over Die ene Naam het hoogste doel was. Hieronder na een korte en zakelijke levensschets een korte samenvatting van woorden die onze vroegste geschiedenis¹ of wat daarmee samenhangt raken.²

Ds. A.F. Honkoop

Adri Honkoop werd op 14 oktober 1921 geboren en in hetzelfde jaar door ds. Johannes Overduijn (1881-1963) gedoopt. Hij was een zoon van ds. Pieter Honkoop (1891-1963) en Johanna Cornelia Trouborst (1898-1955). Hij was getrouwd met Maria Barel (1921-2016) en kreeg 11 kinderen. Na een beroep als handelaar werd hij in het voorjaar van 1949 aangenomen als student aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeente. Op 14 oktober 1953 werd hij als predikant bevestigd in de Gereformeerde Gemeente van Goes. Daarna volgden Moerkapelle (1967), Rotterdam-Centrum (1975), Zwijndrecht (1984) en Wageningen (1990). Honkoop overleed op 21 januari 2008.

Schepping

Ds. A.F. Honkoop had bezwaren rondom het predikambt. Maar de Heere kwam over en sprak, net als bij Mozes: “Ben Ik het niet, Die de mens gemaakt heeft?”³ Toen was het innerlijke verzet gebroken. Christus is er al vóór dat de wereld was. Ds. A.F. Honkoop citeert daarvoor een tekst uit Johannes 17:5.⁴

6000 jaar

De bevestigingsdienst in de Gereformeerde Gemeente van Goes werd geleid door zijn vader, ds. P. Honkoop. Volgens hem bestaat de mensheid zo’n 6000 jaar. Hij zei namelijk: “En al 6000 jaar is men bezig, mijne hoorders, om van de knechten des Heeren halve engelen te maken, maar elke proefneming is mislukt. De Heere noemt ze mensenkinderen. En verder brengen we het niet.”⁵

Adam en de gevolgen van de zondeval

In de studententijd werd ds. A.F. Honkoop, naar eigen zeggen, van God geleerd. Hij heeft toen ook geleerd ‘wat we in Adam geworden zijn: vijand van God en een zondaar die de rampzaligheid en eeuwige ondergang waardig is’.⁶ Toen hij in de Gereformeerde Gemeente van Goes stond merkte hij dat deze gemeente net als andere gemeenten ‘buiten het paradijs lag’.⁷ Sinds de zondeval zijn de bittere gevolgen van de zonde merkbaar. ‘We hebben God verlaten, met God reeds gebroken in het paradijs en allerwege ziet men de droeve openbaring daarvan’, zo sprak ds. A.F. Honkoop op 18 juni 1978 in een speciaal gehouden ‘poliopreek’.⁸ Volgens de predikant moet de verloren staat van de mens door zijn diepe val naar voren gebracht worden. Honkoop: “De verloren staat van de mens, door zijn diepe val, moet naar voren gebracht worden. Wij hebben door de zonde een kloof geslagen tussen God en onze ziel. Tegenover de diepte van de val gaat juist de rijkdom van Christus schitteren. Zonder doorleving van onze verlorenheid heeft Christus geen waarde. Een diamant is mooi, maar tegen de achtergrond van zwart fluweel gaat hij nog méér schitteren. Zo gaat tegen de achtergrond van Gods eisend recht en de verlorenheid van ons bestaan Christus schitteren in Zijn glorie en heerlijkheid.”⁹

Secularisatie

Volgens Kranendonk kenmerkte de Nederlandse maatschappij zich ‘in de jaren zestig en zeventig door secularisatie’. Deze secularisering had ook invloed op (doop)leden van de Gereformeerde Gemeenten. Ds. A.F. Honkoop waarschuwde daarom ernstig voor ‘het gevaar van verwereldlijking dat ook in onze gemeente dreigt’.¹⁰

Evangelische Omroep

Ds. A.F. Honkoop wees tv-bezit af. Hij was ook kritisch op de Evangelische Omroep (EO), die toch in haar beginjaren veel heeft betekend voor de verspreiding van het zogenoemde ‘creationisme’ in Nederland.¹¹ In voetnoot 15 schrijft Kranendonk over het ontstaan van de Evangelische Omroep in 1967 uit de onvrede die er heerste over de deconfessionalisering van de bestaan de omroepen. “Vanaf 1 april 1970 mocht de EO als adspirant-zendgemachtigde gaan uitzenden.”¹² Ik citeer Kranendonk óók uit de lopende tekst: “Tijdens een gesprek met een van zijn ambtsbroeders die tijdens een uitzending van de EO had gesproken zei hij ‘de godsdienst van de EO levensgevaarlijk te achten’. Dat zijn ambtsbroeder voor de radiomicrofoon had gesproken had de goedkeuring van ds. Honkoop bepaald niet. ‘Het spreken van onze predikanten voor de radio wekt verontrusting en verwarring in de gemeenten.’”¹³

Wageningen

Op 6 december 1990 deed ds. A.F. Honkoop intrede in de Gereformeerde Gemeente te Wageningen. Hij had daar, volgens Kranendonk, nogal wat studenten van de Landbouwuniversiteit onder zijn ‘herderlijke hoede’. Maar wist daar volgens de schrijver met ‘wijsheid en tact’ mee om te gaan.¹⁴ Toen ds. Honkoop in Wageningen stond, was chemicus dr. D. de Wit ouderling. Hij nam in 1996 afscheid van de kerkenraad omdat hij was toegelaten tot de Theologische School.¹⁵

Voetnoten

1. Het boek heb ik overigens voornamelijk tot persoonlijk stichting gelezen, maar in bij elk boek houd ik bij als het over onze vroegste geschiedenis gaat.
2. Bron: Kranendonk, W.B., 2022, Prediker van de ene Naam. Levensschets van ds. A.F. Honkoop (Apeldoorn: De Banier).
3. Ibid. blz. 40.
4. Ibid. blz. 187.
5. Ibid. blz. 64.
6. Ibid. blz. 55.
7. Ibid. blz. 89. Waaraan ds. Honkoop dat merkte, schrijft Kranendonk niet op.
8. Ibid. blz. 111.
9. Ibid. blz. 179.
10. Ibid. blz. 95.
11. Zie bijvoorbeeld de bekende serie ‘Adam of Aap’ o.l.v. drs. Koos van Delden: https://oorsprong.info/alle-afleveringen-van-adam-of-aap-online/.
12. Ibid. blz. 114.
13. Ibid. blz. 108.
14. Ibid. blz. 131.
15. Ibid. blz. 133.