“Plotseling verandert de toestand. Kees brengt zijn laatste wapen in de strijd. Het is het enige, wat hij nog kan doen. Bliksemsnel geeft hij de man een schop tegen de schenen. Oei, wat doet dat zeer! De greep op de schouder van Kees wordt even wat losser van de plotselinge pijn. Met één ruk is Kees vrij. Hij is zo ongeveer de vlugste jongen van de klas. De man probeert hem te grijpen, maar Kees duikt tussen twee mensen door die hém doorlaten, maar de achtervolger niet.”

De ‘Maarten Gunnink’-serie gaat over de familie Gunnink in de Tweede Wereldoorlog. De schrijver is M. Kanis en het eerste druk werd in 1991 uitgegeven door Uitgeverij De Banier. Van ‘Vuur over de stad’ (deel 5) verscheen in 2006 de tweede druk en in 2008 de derde druk. Er is dus veel vraag naar de boeken (geweest). In de serie beleven de jongens van Gunnink (Jasper, Douwe, Maarten en Wouter) allerlei avonturen. In dit deel lezen we over ‘belletje trekken’ bij de kruidenierszaak, waarbij de vlugge kruidenier Maarten te pakken krijgt en hem angstzweet bezorgd. Een bombardement op de stad Deventer waarbij de schoolkinderen moeten schuilen in het trappenhuis van de school. Bij dat bombardement wordt ook een bejaardenhuis geraakt. De Duitsers houden de brandweerlieden echter aan en sturen hen naar een voedselfabriek dat ook door de bommen is geraakt. Een grappig stukje in het boek is wanneer Duitse soldaten varkens bij een slachterij afleveren en waarbij een varken ontsnapt. De beer laat zich maar moeilijk grijpen, tot hilariteit van de toeschouwers. Opnieuw een spannend en aangrijpend deeltje van de serie.

Puimsteen

Helaas wordt er in dit deeltje niet verwezen naar onze vroegste geschiedenis. Wel komt er geologische en/of aardrijkskundige kennis in het boekje voor. Wanneer Maarten zijn vieze handen moet schoonmaken gebruikt hij daarvoor geen zeep, maar een stukje puimsteen. Ik citeer bladzijde 83:

“Met het puimsteen schuurt hij de bruine plekken weg. Leuk dingetje, die steen. Als je hem onder water duwt en loslaat komt hij met een vaart omhooggefloept. Want puimsteen is licht, het drijft op water. Vader heeft hem verteld dat puimsteen eingenlijk ‘lava’ heet. Vroeger is het gloeiend heet uit een vuurspuwende berg geslingerd of gedropen en toen langzaam afgekoeld en hard geworden. Dat zal best kloppen, vader heeft overal verstand van. Aan zo’n vader heb je nog eens wat.”

Een lezenswaardig boekje voor kinderen vanaf 10 jaar en ouder. Deze serie is ook leuk om achter elkaar voor te lezen aan een schoolklas.

Er zijn twee deeltjes in de ‘Maarten Gunnink’-serie waar wel aandacht wordt besteed aan onze vroegste geschiedenis. Namelijk in ‘Voor Joden verboden’ en ‘Verscholen vijand’. De besprekingen daarvan zijn resp. hier en hier te vinden.

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘Onderwijzen en opvoeden voor de toekomst – Leren over onze vroegste geschiedenis in 2022’. Dit project is onderdeel van het jaarplan ‘Fundamentum 2022’. Het boek is hier opgenomen in de lijst van gelezen kinder- en jeugdboeken.