Home » Geschiedenis » Een database aan (volks)verhalen over de zondvloed – Promovendus wil zondvloedverhalen in kaart brengen

Een database aan (volks)verhalen over de zondvloed – Promovendus wil zondvloedverhalen in kaart brengen

Voor creationisten is één van de argumenten vóór een wereldwijde vloed dat er op ieder continent (m.u.v. Antarctica) zondvloedverhalen te vinden zijn. Die soms op detailpunten overeenkomen met de geschiedenis van de zondvloed zoals deze in de Bijbel is opgeschreven. Dr. Koert van Bekkum maant, in het boek En God zag dat het goed was, terecht tot voorzichtigheid.1 Een uitgebreide inventarisatie ontbreekt namelijk.2 Daarnaast is het belangrijk om op verantwoorde wijze relaties te leggen tussen de zondvloedverhalen. Is er een soort ‘evolutionaire stamboom’ van zondvloedverhalen te maken? Een uitgebreide inventarisatie ontbreekt, maar daar komt verandering in.3

Theoloog Bram van den Heuvel is, aan de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven, bezig met zijn promotieonderzoek naar zondvloedverhalen. Hij verzamelde in korte tijd veel zondvloedverhalen in één ‘gigantisch document’. Hoewel Bram daar blij mee was, vond hij het lastig om te navigeren door dat document. Daarom heeft Bram een website aangemaakt waar hij alle zondvloedverhalen op wil verzamelen/plaatsen: floodstories.wordpress.com. Momenteel zijn zondvloedverhalen uit Europa en het Midden-Oosten daarop te lezen. De website is publiek toegankelijk. De verzamelaar en promovendus wil dat de website dienstbaar is voor anderen, maar uiteraard ook voor zijn eigen promotieonderzoek. Hij gebruikt zowel primaire als secundaire bronnen en plaatst deze als PDF op de website (zelfs als hij de ‘moedertaal’ van de primaire bronnen niet zelf kan lezen). Een zeer waardevolle aanvulling voor creationisten en andersgelovigen. We volgen het werk van Bram op de voet, wensen hem veel succes met de studie en Gods zegen bij zijn promotieonderzoek.

De Caddo-indianen

Laatst kwam ik nog een zondvloedverhaal tegen in het boek van William B. Collier, From Darwin to Eden.4 Het komt van de Caddo-indianen, een stam uit het Missisippi-stroomgebied. Wellicht kan Bram de primaire bronnen van dit verhaal opzoeken en deze ook op zijn website plaatsen. Het zondvloedverhaal gaat in grove lijnen zo:

“Ooit, lang geleden, leefde er een Caddo-opperhoofd samen met zijn vrouw. Ze begonnen al oud te worden, maar hadden nog geen kinderen gekregen. Ze baden tot de Grote Geest en smeekte hem of hij hun de kinderzegen wilde schenken. Na verloop van tijd werd de vrouw zwanger en nog weer later werd er een zoon geboren. De ouders blij natuurlijk! Maar die blijdschap was van korte duur. Want de zoon veranderde van een mens in een heel slecht monster. Dit monster zwierf rond en doodde veel leden van de Caddo-stam. Het opperhoofd en zijn vrouw waren hier intens verdrietig over en baden tot de Grote Geest of hij hen toch kon verlossen van dit bloeddorstige monster. De Grote Geest liet het regenen en het regende zoveel dat het water overal op aarde steeg. De Grote Geest maakte ook een grote hol rietstengel, stak deze in de grond en beval het opperhoofd, zijn vrouw en de rest van de stam om in dat riet te kruipen. Ze deden zoals ze bevolen waren, terwijl het buiten maar bleef regenen en het water maar bleef stijgen. De grote holle rietstengel begon te drijven op het water, dat de hele aarde bedekte. Het monster verdronk en zo werd Caddo-stam gered. Na verloop van tijd begon het water weer te zakken en toen de stam uit de holle rietstengel kwam, zagen ze dat er op het land maïs groeide. Zo komt het dat de Caddo-indianen maïs kennen, de Grote Geest heeft het hen gegeven.”

Voetnoten

  1. Hij schrijft op bladzijde 161: “Het is zaak hier voorzichtig en ook kritisch te opereren. Overeenkomsten tussen Bijbelteksten en niet-bijbels materiaal geven gemakkelijk aanleiding tot oncontroleerbare beweringen. Precies daarom zijn er de afgelopen decennia strenge regels voor vergelijking geformuleerd. De mogelijkheden zijn eindeloos. Daarom gaat het er niet om wat er gebeurd kán zijn, maar om de vraag tot welke verantwoorde uitspraken we op grond van de huidige beschikbare kennis kunnen komen.” Bron: Bekkum, K. van, 2019, Hoe verhoudt het bijbelse zondvloedverhaal (Genesis 6-9) zich tot de beschikbare wetenschappelijke kennis?, in: Boer, W.A. den, Fransen, R., Peels, H.D. (red.), En God zag dat het goed was. Christelijk geloof en evolutie in 25 cruciale vragen (Kampen: Summum Academic Publications).
  2. Mark Isaak heeft op TalkOrigins een aanzet gegeven: http://www.talkorigins.org/faq/flood-myths.html.
  3. Creationisten hebben over deze zondvloedverhalen al eens geschreven. Zie bijvoorbeeld De Wereldwijde Vloed van Tjarko Evenboer, die trouwens het christelijk geloof vaarwel heeft gezegd en Flood Legends van Charles Martin. Referenties: (1) Evenboer, T., 2012, De Wereldwijde Vloed. Mythe of Oergeschiedenis van de mensheid? (Hoornaar: Uitgeverij Gideon). (2)Martin, C., 2009, Flood Legends. Global Clues of A Common Event (Green Forest: Master Books).
  4. Collier, W.B., 2020, From Darwin to Eden. A Tour of Science and Religion based on the Philosophy of Michael Polanyi and the Intelligent Design Movement (Eugene: Resource Publications).