Geboorteakte van Volkert van Meerten (1848-1921)
Hierboven wordt de geboorteakte van Volkert van Meerten (1848-1921) weergegeven.1 Op 6 december 1848 om half één in de middag verscheen Huibert Eliza van Meerten (1803-1890) voor de Ambtenaar van de Burgerlijke Stand van de Gemeente Delft om aangifte te doen van de geboorte van zijn zoon. De ambtenaar in functie was wethouder mr. Rutger Johannes Cornelis Metelenkamp (1810-1872). Huibert Eliza was vier en veertig jaar oud en fabrikeur van beroep. Hij verklaarde dat Volkert op 6 december 1848 om zeven uur in de ochtend is geboren. Zijn moeder was Dina van der Willigen (1814-1891), vier en dertig jaar oud.2 Het echtpaar woonde te Delft in Wijk 6 Nummer 129. Huibert Eliza had twee getuigen meegebracht: (1) Nicolaas Gerrit van Meerten (1800-1863)3, acht en veertig jaar oud en fabrikeur van beroep, en (2) Carel Heijne den Bak (±1791-1866), zeven en vijftig jaar oud en eerste klerk ter secretarie van beroep.
Voetnoten
Begraafinschrijving van Diederick van Bemmel (?-1652)
Hierboven wordt de begraafinschrijving van Diederick van Bemmel (?-1652) weergegeven.1 Raetsheer Bemmel is op 12 februari 1652 begraven in de Eusebiuskerk te Arnhem. De begrafenis kostte vier maal drie gulden, dus bij elkaar twaalf gulden.
Voetnoten
Een goed in het kerspel Rijswijk, genaamd de Brede, en het echtpaar Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) en Bertha van Bemmel (?-1650)
J.C. Kort publiceerde het ‘Repertorium op de lenen van de Hofstede Culemborg, 1251-1648 (1669)’. De lenen buiten Gelderland werden al eerder gepubliceerd in het blad ‘Ons Voorgeslacht’ (jaargang 42, 1987). In dit repertorium komt de naam Van Meerten meer dan honderd keer voor. In dit artikel richten we ons op het echtpaar Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) en Bertha van Bemmel (?-1650) en hun leen te Rijswijk (Betuwe).1
Drieënhalve morgen in ’t Nederbroek
Leengoed 637 (pagina 234 en 235) is drieënhalve morgen in het kerspel Rijswijk in ’t Nederbroek. Het stuk land is gelocaliseerd tussen de heer Van Meer (beneden) en het gasthuis te Wijk (boven). Het land wordt op 2 mei 1650 overgedragen aan Bertha van Bemmel.2 Zij Bernard van Leeuwen had deze drieënhalve morgen in 1634 beleend ‘bij dode van Albert zijn vader’. Op 2 mei 1650 was Assueer uten Weerde namens Bertha van Bemmel, bij de overeenkomst tussen Bernard en Bertha, aanwezig. Bertha was weduwe van Gijsbert van Hardenbroek.
Een goed ‘de Brede’ in het kerspel Rijswijk
Leen 710 (pagina 252 en 253) betreft een hoeve in Tienhoven in het land van Culemborg, een goed in het kerspel Rijswijk, genaamd de Brede. Hierbij hoort tien morgen land en 28 oude schilden in het kerspel Hien. Het goed in Rijswijk kende in 1578 de volgende begrenzingen, in het oosten de erven Herman van Eck, in het westen de gemene straat, genaamd Molenweg, in het zuiden de bandijk en in het noorden de Lekstroom. Het land heeft zich dus in de uiterwaarden bevonden. Dit leen wordt op 28 november 1566 overgedragen door Frederik uten Eng aan Gijsbert van Hardenbroek, de vader van de hierboven genoemde Gijsbert van Hardenbroek. Op 22 mei 1571 wordt opnieuw een overdracht gemeld tussen Frederik uten Eng, zijn landschrijver Jacob Botter is aanwezig, en Gijsbert van Hardenbroek. Op 20 oktober 1577 is vader Gijsbert ziek en draagt het goed, ‘met ledige hand’, over aan zijn zoon Gijsbert van Hardenbroek of zijn dochter Machteld van Hardenbroek. Wel met het behoud van lijftocht van Theodorica van Deutecom, zijn vrouw. In mei 1588 komt het goed, na het overlijden van zijn vader, geheel op zijn zoon Gijsbert van Hardenbroek.3 Op 7 februari 1606 wordt het goed als lijftocht verbonden aan Bertha van Bemmel, de kersverse vrouw van Gijsbert van Hardenbroek. Op 22 maart 1609 wordt Johan, namens Bertha, beleend met het goed. Zij is dan weduwe van Gijsbert van Hardenbroek. Johan is de oudste broer van Bertha. Op 27 februari 1617 gaat het goed over naar Otto van Beesd, namens Machteld van Westreenen zijn vrouw, vanwege het overlijden van Gijsbert van Hardenbroek (die ruim negen jaar geleden overleden is). Deze Machteld van Westreenen is mogelijk de dochter van Machteld van Hardenbroek, de zus van Gijsbert van Hardenbroek.
Voetnoten
Genealogieboek van de familie Van Hardenbroek over de gezinssamenstelling van Gijsbert van Hardenbroek en Theodorica van Deutecom
In Het Utrechts Archief is nog een genealogieboek te vinden van de familie Van Hardenbroek.1 Het boek is samengesteld in 1891 en bijgehouden tot 1956. Hieronder geef ik de transcriptie van de scans 35 en 36 (pagina’s 29 en 30) weer. De tekst komt nagenoeg overeen met het vorige genealogieboek.2
Transcriptie van bladzijde 29
“5e Gijsbrecht van Hardenbroek, tot den Breij, schildknaap, 30 Mei 1578 maarschalk van Eemland, 6 October 1584 maarschalk van Abcoude. Is tegenwoordig bij het magescheid van zijne moeder in 1531. Is bij den graaf van Culemborg en wordt ook boven de gewone ridderschap verschreven om Keizer Karel V te ontvangen in 1528 (Mattheus de Nibilitakte). Hij was in 1551 schepen van Wijk bij Duurstede en kapitein in ’s Keizers dienst. Hij woonde in 1566 met zijn broeder Johan te Culemborg (Drakenburg). Hij stierf in Juli 1600 op het slot te Abcoude op een zeer hoogen leeftijd en was gehuwd in 1562 met Theodorica van Deudekom.
Hij verwekte bij haar:
A Gijsbert van Hardenbroek, maarschalk van Abcoude en Eemland, staat op de lijst die jagen mogen ao. 1594 (Mattheus de Jure gladii blz. 594.) Werd door Kleef beleend ao. 1596 (Kleefsch Archief). Hij stierf 28 februari 1608, begraven te Rijswijk bij Wijk bij Duurstede in de kerk onder een zerk:
Hij huwde 1e met Christina van Gellekom (Gellicum), dochter van.”
Transcriptie van bladzijde 30 (deels)
“van Goert en van Anna van Els. Zij bracht hem de tienden te Malburg aan waarmede hij beleend werd ao. 1596 (Kleefsch Archief).
Hij huwde 2e den 24 Januari 1606 met Berta van Bemmel, begraven bij haren man, dochter van Heimerich en van Anna van Meerthen.
B Mechteld van Hardenbroek, overleden 23 September 1593, huwde te Utrecht 18 November 1592 Heer Mr. Pieter van Westrenen, die ao. 1592 overleed.
C Maximiliaan van Hardenbroek ongehuwd overleden.
D Jan van Hardenbroek, ongehuwd overleden.”
Voetnoten
Een kostelijk genealogieboek van de familie Van Hardenbroek in Het Utrechts Archief
Het Utrechts Archief is in het bezit van een indrukwekkend prachtig genealogieboek van de familie Van Hardenbroek. Het boek is samengesteld door G.C.D. d’Aumale van Hardenbroek rond 1890 en aangevuld tot 1902. Hieronder transcriberen we de scans die betrekking hebben op (de ouders van) Gijsbert van Hardenbroek en zijn echtgenoten Christina van Gellicum en, toen zij overleden was, Bertha van Bemmel.1 Het gaat om scans 44 tot en met 46, omvattende de bladzijden 68 tot en met 72. De familiewapens van de vader van Gijsbert staan op bladzijde 67.2
Transcriptie bladzijde 68
“5e Gijsbrecht van Hardenbroek tot den Breij, schildknaap, 30 Mei 1578 maarschalk van Eemland, 6 October 1584 maarschalk van Abcoude. Is tegenwoordig bij het magescheid van zijne moeder in 1531. Is bij den graaf van Culemborg en wordt ook boven de gewone ridderschap verschreven om Keizer Karel V te ontvangen in 1528. Matth. de Nobilit. Hij was in 1551 schepen van Wijk bij Duurstede en kapitein in ’s Keizers dienst. Hij woonde in 1566 met zijn broeder Johan te Culemborg (Drakenburg), overleed in Juli.”
Transcriptie bladzijde 68
“1600 op het slot te Abcoude op zeer hoogen leeftijd en was gehuwd in 1562 met Theodorica van Deudecom, die hem schonk:
A. Gijsbert van Hardenbroek, maarschalk van Abcoude en Eemland, staat op de lijst die jagen mogen 1594 Matth de Jure gladii blz. 594 Werd door Kleef beleend.”
Transcriptie bladzijde 70
“1596. Kleefsch archief, Hij stierf 28 februari 1608, begraven te Rijswijk bij Wijk bij Duurstede in de kerk onder een zerk.
Hij huwde 1e met Christina van Gellekom (Gellicum), dochter van Goert en van Anna van Els. Zij bracht hem de tienden te Malburg aan waarmede hij beleend werd 1596 Kleefsch archief. Hij huwt 2e 24 Januari 1606 met Berta van Bemmel, begraven bij haren man, dochter van Heimerich van Bemmel en van Anna van Meerthen.”
Transcriptie bladzijde 71
“B. Mechteld van Hardenbroek, overleden 23 September 1593, huwde Heer Pieter van Westrenen, overleden in 1592.
C. Maximiliaan van Hardenbroek, ongehuwd overleden.”
Transcriptie bladzijde 72 (klein deel)
“D. Jan van Hardenbroek, ongehuwd overleden.”
Voetnoten
Meer informatie over het gezin van Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) in ‘Geslaghts Register van de oud adellijke Familie Van Hardenbroek sedert het jaar 1100’
In Het Utrechts Archief is een stuk linnen te bezichtigen met daarop meer informatie over het gezin van Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) en Christina van Gellicum. Na het overlijden van zijn vrouw hertrouwde Gijsbert met Bertha van Bemmel. Helaas wordt zij niet op deze stamboom vermeld, mogelijk omdat Gijsbert kort na het huwelijk met Bertha overleed en zij samen geen kinderen gekregen.1
Gezinssamenstelling
In een eerder artikel hebben we al aangegeven dan het voor de genealogische puzzel rond Gijsbert van Hardenbroek het nuttig is om de samenstelling van het gezin vast te stellen. Gijsbert van Hardenbroek, Maarschalk van Abcoude was getrouwd met Christina van Gellicum. Zij kregen twee dochters: Agnes en Agatha. Agnes van Hardenbroek was getrouwd met mr. Peter van Westrenen. Agatha van Hardenbroek was getrouwd met jonker N. van Achteveld tot Achteveld. Gijsbert was de zoon van Gijsbert van Hardenbroek en Theodorica van Deutecom. Deze Gijsbert was eerst schildknaap. Op 30 Mei 1578 werd hij Maarschalk van Eemland en op 6 oktober 1584 ook Maarschalk van Abcoude. Hij stierf in 1600 op het slot te Abcoude. Gijsbert en Theodorica hadden vier kinderen: Gijsbert, Mechteld, Maximiliaan en Jan. Mechteld van Hardenbroek trouwde met Mr. Peter van Weshenen. Peter stierf in 1592 en Mechteld in 1593. Maximiliaan en Jan stierven beiden ongehuwd en zonder kinderen.2
De voorouders in rechte lijn
De opa van Gijsbert heette ook Gijsbert. Hij was getrouwd eerst met Mechteld van Buren en later met Mechteld van Raaphorst. Mogelijk was de laatste Mechteld de ‘biologische’ oma van ‘onze’ Gijsbert. Opa Gijsbert was een zoon van Johan van Hardenbroek. Deze Johan trouwde in 1490 met Hadewig van Zuijlen van Nijvelt. Hij is overleden in 1505. Johan was de zoon van de vijftiende eeuwse Gijsbert van Hardenbroek en Johanna van Tiel. En die weer van Gijsbert van Hardenbroek, getrouwd als eerste met Johanna van Limbeek en daarna (anno 1434) met Johanna van Zuijlen van Natewisch. Hij was een zoon van Gijsbert van Hardenbroek, die getrouwd was als eerste met Haesje van Teijlingen en daarna met Jutte van Raephorst. Deze Gijsbert is overleden in 1400 en eveneens een zoon van Gijsbert van Hardenbroek, in 1374 getrouwd met Hadewig van Naaldwijk en overleden in 1379. Hij was de zoon van Gijsbert van Hardenbroek, in 1307 getrouwd met Agnes van Lichtenberg. Gijsbert was een zoon van de eerste naamdrager: Gijsbert van Hardenbroek, getrouwd met Johanna van Woerden en hij sterft in 1300. Deze Gijsbert de eerste was weer een zoon van Gijsbert van Wulven en N. van Sterkenburg. Gijsbert van Wulven stierf zo rond 1260 en was een zoon van Ernestus van Wulven. Dan wordt de geslachtslijn diffuus.
Voetnoten
Meer informatie over het gezin van Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) in ‘Stamboom met ingekleurde wapenafbeeldingen’ door W. van Putten (1840)
In Het Utrechts Archief is een stuk perkament te bezichtigen met daarop meer informatie over het gezin van Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) en Christina van Gellicum. Na het overlijden van zijn vrouw hertrouwde Gijsbert met Bertha van Bemmel. Helaas wordt zij niet op deze stamboom vermeld, mogelijk omdat Gijsbert kort na het huwelijk met Bertha overleed en samen geen kinderen gekregen.1
Voor de genealogische puzzel rond Gijsbert van Hardenbroek is het echter wel nuttig om de gezinssamenstelling van hem en zijn eerste vrouw in kaart te brengen. Dit document kan daarvoor dienst doen. De scan van dit perkament omvat allereerst een totaalscan van de complete stamboom en daarna van scans van gedeelten van de stamboom. ‘Onze’ Gijsbert van Hardenbroek vinden we aan de rechterkant in het midden terug. In de volgende alinea volgen we de stamboom verder. Gijsbert van Hardenbroek was Maarschalk van Abcoude en getrouwd met Christina van Gellicum, zo geeft deze stamboom aan.2
Gezinssamenstelling van Gijsbert van Hardenbroek
Samen kregen Gijsbert en Christina, volgens deze stamboom, twee kinderen: Agnes en Agatha. Agnes van Hardenbroek trouwt met mr. Peter van Westrenen. Agatha van Hardenbroek trouwt met Jonkheer N. van Achterveld tot Achteveld. Hij was de zoon van Gijsbert van Hardenbroek, vierde zoon en schildknaap. Op 30 mei 1579 was hij Maarschalk van Eemland. Op 6 oktober 1584 was hij ook Maarschalk van Abcoude. Zijn vrouw, en de moeder van Gijsbert, was Theodorica van Deutecom. Hij overleed in juli 1600 op het huis te Abcoude, zeer oud. Naast Gijsbert kreeg het echtpaar nog twee zonen en één dochter. Mechteld van Hardenbroek trouwt met Peter van Westrenen. Peter is overleden in 1592, Mechteld op 23 september 1593. De twee zonen, Maximiliaan en Jan, zijn gestorven zonder kinderen achter te laten.
Voorgeslacht van Gijsbert
De te Rijswijk begraven Gijsbert van Hardenbroek was dus een zoon van Gijsbert en Theodorica. Vader Gijsbert was weer een zoon van Gijsbert van Hardenbroek. Opa Gijsbert was volgens de stamboom een zoon van Johan van Hardenbroek en deze weer een zoon van Gijsbert van Hardenbroek. De zes generaties daarvoor worden allemaal Gijsbert van Hardenbroek genoemd. We zitten met de eerste Gijsbert van Hardenbroek aan het einde van de twaalfde eeuw. Voor details verwijzen wij u naar de prachtige stamboom van W. van Putten uit 1840.
Voetnoten
Schets van de grafsteen van Gijsbert van Hardenbroek (?-1608) in ‘Kwartierstaten met wapenafbeeldingen van leden van de familie Van Hardenbroek’
In Het Utrechts Archief wordt een document bewaard met daarin een schets van de grafsteen van Gijsbert van Hardenbroek (?-1608). De titel van het document luidt: ‘Kwartierstaten met wapenafbeeldingen van leden van de familie Van Hardenbroek, overwegend naar grafmonumenten en daarop staande teksten in Utrechtse kerken, 1378-1794, overwegend ingekleurd, samengesteld ca. 1800’. Een nuttig werkje.1
Gijsbert van Hardenbroek ligt begraven in de kerk van het Betuwse Rijswijk. Daar is de grafzerk nog steeds te bezichtigen.2 Scan 7 en 8 van het bovengenoemde document geven informatie over of een schets van de grafzerk. Scan 7 bevat een klein kaartje met daarop informatie, dezelfde tekst als op de grafsteen te lezen is. Namelijk dat Gijsbert van Hardenbroek, Maarschalk van Abcoude en Eemland, overleden is in het jaar 1608. Gijsbert is begraven ‘op het choor in de kerk te Rijswijk (Gelderland)’. Als bronnen wordt in dit werk verwezen naar het wapenboek van E. van Engelen, ‘Grafs en wapenen der kerk van Uytrecht’ en de collectie Van Hangest D’Yvoy en diens handschrift ‘Liber epitaphiorum’. De hier besproken schets komt uit de collectie Van Hangest D’Yvoy.
Op de grafsteen is, volgens de schets, de volgende tekst te lezen:
”Int jaer ons Heere Jesu Christi Duijsent ses’ hondertenachi stert Joncheer Gijsbert van Hardenbroeck Maarschalk van Abcoude ende Eemland.”
Links boven deze tekst zien we het familiewapen Van Hardenbroek. Rechts boven zien we het familiewapen Van Bemmel. Met als helmteken een zittende hond. Van Hardenbroek was kort daarvoor getrouwd met Bertha van Bemmel, vandaar het familiewapen Van Bemmel op de grafsteen. Bertha was de dochter van Heijmerick van Bemmel en Anna van Meerten.3 De schetst komt uit de collectie Baron d’Yvoy en is Eigendom van mr. W.J. Royaards Ia Ham (1829-1897).
Voetnoten
De tweede jaargang van het ‘Algemeen Nederlandsch Familieblad’ en telgen uit het geslacht Van Meerten
De tweede jaargang van het ‘Algemeen Nederlandsch Familieblad’ verscheen in 1885. Het is het ‘Tijdschrift voor Geschiedenis, Geslacht-, Wapen-, Begelkunde, enz.’. In dit jaargang komen enkele telgen uit het geslacht ‘Van Meerten’ voor. Hieronder worden ze weergegeven.
Roelof van Meerten
In het eerste nummer komt een artikel ‘Leenboek van Gelderland’ voor (pagina 30). Hierin staat dat Roelof van Meerten met 5 morgen lands in den Yngenrebroeck beleend is geworden. In welk jaar dat gebeurde wordt niet duidelijk.1
Ernst
In het zesde nummer verschijnt een artikel onder de titel ‘Uittreksels uit de huwelijksregisters der stad Wijk bij Duurstede’ (bladzijde 184-185). Het is geschreven door J.F. Croockewit. We vinden daar dat Jonker Ernst van Abcoude van Meerten in Augustus 1616 getrouwd is met Juffrouw Lucia van Rhede (Reede).2
Voetnoten
De eerste jaargang van het ‘Algemeen Nederlandsch Familieblad’ en telgen uit het geslacht Van Meerten
De eerste jaargang van het ‘Algemeen Nederlandsch Familieblad’ verscheen in 1883. Het is het ‘Orgaan van de Vereeniging het Nederlandsch Familie Archief’. In dit jaargang komen enkele telgen uit het geslacht ‘Van Meerten’ voor. Hieronder worden ze weergegeven.
Jacomina Johanna van Meerten
In het vijfendertigste nummer van dit jaargang wordt melding gemaakt van het overlijden van dr. Hendrik Jan Rink (1847-1883). Hij is op 14 september 1883 overleden te Groningen. Hendrik Jan was hoogleraar aan de Rijksuniversiteit te Groningen, zesendertig jaar oud en de echtgenoot van Jacomina Johanna van Meerten (1847-1908).1
Kwartieren Van Oostrum
In het vierenveertigste nummer is een artikel te lezen met als titel ‘Oude Grafzerken en Wapenborden te Wijk bij Duurstede’. Op bladzijde 5 komt Van Abcoude van Meerten voor in de kwartieren op de grafzerken van Van Oostrum. Heilwich van Abcoude van Meerten was getrouwd met Johan van Oostrum. De genoemde kinderen zullen hun kleinkinderen (of mogelijk zelfs achterkleinkinderen) zijn. De kwartieren van Cornelia van Oostrum, die in 1647 overleed in de leeftijd van 39 jaar en 5 maanden, luiden: Oestrum, Bongard, Abcoude, Torck, van Meerten, Reede, Oestrum Nijenrode en Spruyt van Criekenbeecq. Op de grafsteen van Johannes van Oostrum, die op 13 oktober 1609 overleed luiden de kwartieren: Oestrum, Malsen, Jutphaas, van Blochoven, Abcou van Meerten, Spruyt van Kriekenbeek, Van der Haar en Sonneveld.2
Elisabeth Agatha Voster
In het achtenvijftigste nummer van deze jaargang wordt op bladzijde 6 melding gemaakt van de geboorte van Elisbeth Agatha Voster. Zij is op 6 november 1883 te Wormerveer geboren als dochter van Abraham Voster (1848-1930) en Elisabeth Agatha van Meerten (1851-1912).
Lijst met Burgemeesters
In het honderdentiende nummer van deze jaargang wordt van bladzijde 2 tot en met vier een lijst van ‘Richters en Burgemeesters van Wijk bij Duurstede’ weergegeven. Deze lijst is ingezonden door de heer J.F. Croockewit. Op deze lijst staan ook wat telgen uit het geslacht (Van Abcoude) van Meerten. Hieronder de namen, met daarvoor het jaartal waarin zij burgemeester of richter waren:
1412 Johan van Meerten
1441 Jan van Meerten
1457 Jan van Meerten
1458 Gerrit van Meerten
1462 Eerst Taatse van Meerten
1475 Eerst Taatse van Meerten
Johan of Jan van Meerten zijn dezelfde personen. Gerrit en Ernst Taets waren twee zonen van J(oh)an.
Voetnoten
Meest recente berichten
-
Wetenschap wordt helaas gestuurd door vooroordelen
-
Fransen hoopt dat steeds meer christenen kiezen voor theïstische evolutie – Reactie op artikel van dr. René Fransen
-
Verheven proza en een historisch verslag – Genesis als historie
-
Graag Puttervriendelijk beheren
-
Een oud heelal vs oude schrijvers als reactie op een ND-podcast – Reactie op berichten van Gerco Wolfswinkel