Op 12 februari is het de geboortedag van Charles Darwin (1809-1882), schrijver van het boek ‘On the origin of species by means of natural selection’ met als ondertitel ‘Or the preservation of favoured races in the struggle of life’. Dit werk, en wat later volgde over de afstamming van de mens, sloeg in als een bom en zorgde voor verdeeldheid. Je kreeg voortaan wetenschappers die Universele Gemeenschappelijke Afstamming afwezen (en uitgingen van een (vorm van het) klassiek scheppingsgeloof) en wetenschappers die deze natuurfilosofie verdedigden. Tot op de dag van vandaag is er discussie over (variaties op) zijn natuurfilosofie. Dr. Gert Korthof (1891-1941) droeg in 1933 met zijn lezing ook een steentje bij aan deze discussie. Daarom een vierluik.

Voordat Darwin met zijn boeken kwam dacht men diersoorten onveranderlijk waren of dat er enige variatie mogelijk was binnen een groep soorten (zoals variatie onder de duifachtigen, Columbiformes). Er waren in die tijd, en daarvoor, ook wetenschappers die deze variatie probeerden te verklaren vanuit het klassieke scheppingsgeloof. Veel van deze wetenschappers worden tegenwoordig genegeerd of gebagatelliseerd, immers moet, volgens de naturalist en vooral de theïstisch evolutionist, het perspectief dat de werkelijkheid wil verklaren vanuit het klassieke scheppingsgeloof modern zijn. Dit perspectief wordt gezien als een Amerikaanse bizariteit (in de woorden van dr. Stephen J. Gould) en veelal wordt de door mij zo genoemde ‘Numbershypothese’ aangehangen¹, namelijk dat dit perspectief zijn oorsprong vindt bij zevendedagsadventisten zoals George McCready Price. Hierdoor wordt dit perspectief geframed als sektarisch. Wanneer je de Nederlandse kerkgeschiedenis bestudeert dan kom je er al snel achter dat dit frame absoluut onjuist is. Al vér voordat George McCready Price enige invloed heeft gekregen in Nederland (al is die invloed beperkt geweest), werd er gewerkt aan theologie, geologie en biologie vanuit het perspectief van het klassieke scheppingsgeloof én werden darwinisme en oudeaardegeologie bestreden. Zo was er, binnen de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen, al vóórdat er geschreven werd over het werk van McCready Price, discussie over natuurwetenschap vanuit christelijk scheppingsperspectief.² De lezing van dr. Gert Korthof kwam voor de vereniging mogelijk wat laat, omdat steeds meer referenten en leden een vorm van theïstische evolutie prefereerden.

Lezing

In een vierluik wil ik de lezing van dr. Korthof afstoffen. Een tijdlang was ik wel op de hoogte van het bestaan van deze lezing (dankzij de dissertatie van dr. Hittjo Kruyswijk), maar was deze online niet (meer) te vinden. Totdat een familielid van kleinzoon en atheïst (?) Gert Korthof een overdruk van de lezing vond als erfstuk. Kleinzoon Korthof heeft de brochure ingescand en gepubliceerd op zijn website.³ Overigens was kleinzoon Korthof niet gelukkig met het feit dat zijn opa ‘creationist’ was.⁴ Begin van dit jaar ontdekte ik de lezing opnieuw in het tijdschrift Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen.⁵ Bovendien heeft men in dit tijdschrift de discussie die volgde op zijn lezing weergegeven. Daarom een vierluik. Het vierluik bestaat uit (1) deze inleiding, (2) een samenvattende weergave van de lezing van dr. Korthof, (3) een weergave van de discussie die binnen CVNG op deze lezing volgde, en tenslotte (4) wordt de weergave van kleinzoon Korthof besproken en waar nodig bekritiseerd.

Biografie

Dr. Gerrit (Gert) Korthof werd op 13 februari 1891 te Nieuwer-Amstel geboren en is overleden op 25 februari 1941 te Oegstgeest in de leeftijd van vijftig jaar. Gerrit was een zoon van Jan Christiaan Korthof (1861-1927) en Philipijntje Niezen (1861-1955). De oorzaak van zijn overlijden is de genealoog Korthof onbekend. Dr. Korthof was microbioloog en conservator aan het Klinisch Laboratorium van het Academische Ziekenhuis te Leiden. Op 15 maart 1917 trouwde hij te Heemstede met Albertina Kwak, geboren op 3 juli 1890 te Amsterdam en overleden op 2 juli 1963 te Leiden. Albertina was een dochter van Hendrik Kwak (1846-1893) en Ankje Sluik (1850-1924). Het echtpaar kreeg vier kinderen: Jan Christiaan Korthof (1918-1988), Gerrit Korthof (1920-1993), Ankje Albertina Korthof (1923-1991) en Philippine Korthof (1925-1929). Het laatste kind kwam door een tragisch ongeval om het leven. Hieronder wordt zijn gezin, samen met ouders en schoonouders in een stamboom weergegeven.⁶ Na deze korte familieschets bespreken we in het tweede deel van dit vierluik de lezing van dr. Gert Korthof.

Voetnoten

1. Overigens is Numbers genuanceerder dan zijn volgelingen, die deze gedachte bijna canoniseren.
2. Gisteren vatte ondergetekende een kort artikel over pseudo-staarten uit 1902 samen: https://oorsprong.info/staartafwijkingen-bij-mensen-een-goed-argument-voor-een-dierlijke-afstamming-een-oude-bron-uit-de-kast-gehaald-en-afgestoft/.
3. https://wasdarwinwrong.com/pdf/De-Evolutietheorie-in-verband-met-Biologie-en-openbaring.pdf.
4. https://korthof.blogspot.com/2024/07/evolutionist-gert-korthof-wordt.html.
5. Korthof, G., 1933, De Evolutietheorie in verband met biologie en openbaring, Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland 30: 129-146. Het tijdschrift is te raadplegen via de website ‘Geheugen van de VU’.
6. Kleinzoon Gert Korthof heeft een indrukwekkende hoeveelheid foto’s en rouwadvertenties verzameld op zijn genealogische website. Daaraan heb ik ook de bovengenoemde informatie ontleend, naast de controle en aanvulling, zover dat mogelijk was, door middel van geboorte-, trouw- en huwelijksakten en de huwelijksbijlagen. Zie: https://korthofweb.nl/Familie/FamilieKorthof.html.