Onlangs schreef ik over secundaire bronnen die tegenstrijdig spreken over een pastoor met de naam Gerrit van Meerten. Volgens de ene bron is er geen bewijs dat Gerrit van Meerten met zijn parochie overging tot de Reformatie, volgens de andere bron was dit tussen 1576-1580.¹

Naar aanleiding van dit bericht ontstond er op mijn Facebookpagina een kort gesprek over deze Gerrit van Meerten. Een kenner van de Betuwse kerkgeschiedenis gaf aan dat er wel pastoor is geweest met de naam Gerrit van Meerten, maar dat het hem niet bekend was dat iemand met deze naam als pastoor overgegaan is tot de Reformatie. Hij deelde een interessante screenshot van een bron die ik niet genoemd heb in het vorige artikel. Hieronder wordt dit kort besproken.

1437

In de Middeleeuwen is er namelijk wel degelijk een pastoor geweest met de naam Gerrit van Meerten, maar deze kan nooit tussen 1576 en 1580 met de Reformatie zijn meegegaan. In het Utrechts Archief is namelijk een ‘akte van ontvangst in erfpacht’ te vinden.² De titel luidt: ‘Akte van ontvangst van erfpacht door Gherit van Meerten, pastoor van Kesteren, ten behoeve van het zusterklooster te Rhenen, van een huis en hofstede bij de Drucht in het kerspel Kesteren, 1437 mei 28 (65v)’. Het gaat hier om het Sint Agnietenklooster te Rhenen.³ De Drucht is volgens een bron de huidige Kerkstraat te Kesteren.⁴

Nog drie keer

We zien dat in het Utrechts Archief nog drie akten te vinden zijn waarin deze Middeleeuwse Gerrit van Meerten een hoofdrol speelt.⁵

Allereerst is er een akte van verkoop en overdracht op 11 november 1433. De titel luidt: ‘Akte van verkoop en overdracht door Steven Stevenszone en zijn vrouw Margriet aan Gherit van Meerten, priester, van een hofstede en land bij de Drucht in het kerspel Kesteren, 1433 nov. 11 (64r-v)’

De tweede akte is een akte van overdracht op 26 mei 1437. De titel luidt: ‘Akte van overdracht door Gheerit van Meerten, pastoor van Kesteren, aan Otten van Welle, priester, ten behoeve van het zusterklooster te Rhenen van een huis en hofstede bij de Drucht in het kerspel Kesteren, 1437 mei 26 (64v-65r).’

De derde akte is een akte van verkoop op 28 mei 1437. De titel luidt: ‘Akte van verkoop door Gherit van Meerten, pastoor van Kesteren, aan Otten van Welle, priester, ten behoeve van het zusterklooster te Rhenen van een huis en een hofstede bij de Drucht in het kerspel Kesteren, 1437 mei 28 (65r).’

Het verhaal: Op 11 november 1433 komt een hofstede en een stuk land bij de Drucht (huidige Kerkstraat) in het bezit van Gerrit van Meerten, priester/pastoor van Kesteren. Daarvoor was deze hofstede en het stuk land in bezit geweest van Steven Stevenszoon en zijn vrouw Margriet. Gerrit van Meerten verkoopt deze hofstede op 28 mei 1437 aan Otten van Welle, priester. Alles ten behoeve van het zusterklooster te Rhenen. Gerrit ontvangt op 28 mei 1437 de erfpacht ten behoeve van het zusterklooster.

Vergissing?

Zou de ene secundaire bron twee namen door elkaar gehaald hebben of zijn er door de eeuwen heen twee pastoors geweest met de naam Gerrit van Meerten? De Gherit uit de bovengenoemde bron is in ieder geval niet meegegaan met de Reformatie, omdat we de akte kunnen dateren op 28 mei 1437. Ik hoop binnenkort deze akte te kunnen bestuderen, want ieder persoon met de achternaam ‘Van Meerten’ heeft mijn interesse. Voor pastoor Gerrit van Meerten die overging tot de Reformatie zullen we echter verder moeten zoeken. We houden hoop want ook binnen de andere secundaire bron is ruimte voor een zestiende-eeuwse pastoor Gerrit van Meerten die overging tot de Reformatie.⁶

Voetnoten

1. Zie voor het artikel deze link: https://oorsprong.info/wel-of-geen-zestiende-eeuwse-gerrit-van-meerten-als-pastoor-in-kesteren/.
2. https://hetutrechtsarchief.nl/onderzoek/resultaten/archieven?/burgerlijke-stand&mivast=39&mizig=210&miadt=39&miaet=1&micode=1006-4&minr=887962&miview=inv2&milang=nl.
3. Zie: https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=39&miaet=1&micode=1006-4&minr=887581&miview=inv2.
4. Zie hier voor de bron: https://www.europese-bibliotheek.nl/nl/boeken/Kesteren_en_Opheusden_in_oude_ansichten/100-106410/artikel/2 en zie hier voor een prentenbriefkaart: https://www.picturesfrom.nl/index.php?plaats=2182.
5. Zie deze pagina: https://hetutrechtsarchief.nl/onderzoek/resultaten/archieven?/burgerlijke-stand&mivast=39&mizig=210&miadt=39&miaet=1&micode=1006-4&minr=887962&miview=inv2&milang=nl.
6. Zie: https://oorsprong.info/wel-of-geen-zestiende-eeuwse-gerrit-van-meerten-als-pastoor-in-kesteren/.