Home » Antwoorden voor sceptici, critici en waarheidszoekers

Categorie archieven: Antwoorden voor sceptici, critici en waarheidszoekers

Rondom het congres 2021 (3) – Antwoorden van dr. Henk Hofman op vragen in de chat

Op 26 juni 2021 sprak ik op het congres van Geloofstoerusting en Fundamentum over het onderwerp: “Perspectief op de Schepping: van begrip naar geloof? Het vergezicht van de Nederlandse Geloofsbelijdenis.1 In het kader daarvan ontving ik na afloop vier reacties. Graag ga ik even in op de gemaakte opmerkingen.

Geloof in jezelf

De eerste opmerking: “Geloof in jezelf doortrekt de huidige maatschappij. Waar vinden we ingang om geloof in God naar voren te brengen? We zijn misschien te voorzichtig. Daarmee doen we toch tekort?

In de inleiding had ik het over zelfontplooiing als opvoedingsdoel van de mens. Je mag zijn, wie je bent en een ander moet je accepteren zoals je bent. Je hoeft niet te veranderen. Leidt het leven zoals jij dat wilt. De Bijbel stelt gehoorzaamheid aan het gebod van God centraal en roept op tot bekering. Wij moeten dus wel veranderen.

Hoe kun je dit ter sprake brengen?

Art. 2 van de NGB gaat uit van het bestaan van God. Onze wereld is niet het gevolg van toeval en is niet door mensenhand gemaakt. Bijgevolg moet er een Schepper bestaan. De belijdenis put zich niet uit in bewijzen, maar proclameert het bestaan van God. Wat nu als je gesprekspartner daar niet voor open staat? We komen nu op het terrein van de polemiek. Dat is de vaardigheid om je eigen standpunt goed te verwoorden en de ander te wijzen op tekortkomingen in zijn redenering en gebruikte argumenten. In de inleiding heb ik geprobeerd voor dat laatste handvaten aan te reiken. Ik noem er een paar:

  • Inconsequenties en contradicties in redeneringen.
  • Heel gemakkelijk van standpunt switchen.
  • Het gebrekkige en voorlopige karakter van wetenschap

De Heilige Schrift maakt wel duidelijk dat mensen hardnekkig aan een standpunt vast willen blijven houden. “De dwaas zegt in zijn hart: Er is geen God” (psalm 14). Polemiek mag niet opdringerig worden. Het is de verantwoordelijkheid van de ander om zijn eigen conclusies te trekken.

Op zoek naar waarheid?

Ik citeer eerst weer de vraag in zijn geheel. “Zou een volmaakt rechtvaardige God iemand verdoemen die gelooft in wat het meest redelijk is? Ook veel atheïsten zijn op zoek naar de waarheid en volgen hierbij de meest rationele verklaring.

Het oordeel is aan God en niet aan mensen. De Heilige Schrift vraagt om geloof, ook in zaken die wij rationeel niet kunnen verklaren. Ongelovigen, zondaren die volharden in een levensstijl die de Bijbel afwijst, zullen het Koninkrijk van God niet beërven. Het gaat om gehoorzaamheid aan en vertrouwen op het Woord van God. Zie bijvoorbeeld de galerij van geloofshelden in Hebreeën 11. Ongetwijfeld zijn ook veel atheïsten op zoek naar waarheid. De Bijbel is dan het beste kompas. Als we ons vetrekpunt in de mens nemen, zullen we in de mens eindigen. Dan verdwalen we in een doolhof van opvattingen, ideeën en meningen. Denk maar aan het informatiebombardement in de moderne samenleving. Wij hebben een toetssteen nodig buiten onszelf. Art. 7 van de NGB stelt dat Gods Woord de Waarheid bevat. In de inleiding heb ik geprobeerd aan te geven dat het op die basis mogelijk is om theorieën te toetsen aan hun houdbaarheid. Denk bijvoorbeeld aan de dia waarin het ging om art. 2 van de NGB en de evolutiebiologen. Op drie punten zijn er gebreken aangewezen in het werk van evolutiebiologen. A. Het gemakkelijk wisselen van standpunten verhoogt de geloofwaardigheid niet. B. Het gebrekkige van wetenschappelijke modellen. C. De grote plaats die wordt ingeruimd aan het toeval. Wij veroordelen geen mensen, zoals gezegd past ons dat niet, maar wijzen wel opvattingen af die niet stroken met Bijbel en belijdenis.

Snelle opkomst van de Islam

Weer eerst de vraag. “Is de snelle opkomst van de Islam in de 7e eeuw dan ook een ‘wonder’ met de vinger van Allah/God?

De opmars van de Islam in de 7e eeuw voltrok zich zeker wonderlijk en razendsnel. Het ‘bolwerk’ van het Afrikaanse christendom is er in korte tijd aan bezweken. Ook dit is zonder meer op basis van art. 2 van de NGB toe te schrijven aan God Die de geschiedenis leidt en bestuurt. Maar op de vraag waarom dit zo gebeurt, weten wij het antwoord niet. Het is met name Calvijn die ons waarschuwt om niet door te willen dringen in wat God voor ons verborgen houdt. Het antwoord op de vraag is wat mij betreft: “Ja”. Waarbij ik Allah weglaat, omdat ik die niet vereenzelvig met God. De Islam ontkent immers de Drie-eenheid van God. Onder de snelle opmars van Islamitische legers bezweek het Oosterse Christendom. Is dat een oordeel van God geweest? Waarom werd dan het Westerse Christendom gespaard? Dit soort vragen leidt tot speculeren. Wij weten het niet. De Bijbel roept op om in alle wisselvalligheden van het leven onze toevlucht te nemen tot de vleugelen van God, die Hij uitspreidt over ware gelovigen.

Compliment

De vierde reactie bevat geen vraag, maar een compliment voor de gehouden lezing. Hier ben ik erg blij mee. Want de lezing had tot doel kijkers/hoorders handvaten te bieden voor eigen meningsvorming. Hartelijk dank voor deze reactie.

RUBRIEK 'RONDOM HET CONGRES 2021'
In de rubriek ‘Rondom het congres 2021‘ bespreken we feedback, vragen en gebeurtenissen rond het congres ‘Bijbel & Wetenschap‘ georganiseerd door Fundamentum en Geloofstoerusting en gehouden op 26 juni 2021.

Voetnoten

Rondom het congres 2021 (2) – Werd dit congres georganiseerd door Logos Instituut?

De afgelopen weken kreeg ik regelmatig de vraag of het congres over ‘Bijbel en Wetenschap’ door Logos Instituut werd georganiseerd.1 Hieronder de vraag van een kijker/luisteraar met daaronder mijn antwoord. Kortgezegd komt dit antwoord erop neer dat het congres niet door Logos Instituut werd georganiseerd maar door Fundamentum en Geloofstoerusting.

Vraag

Met veel plezier hebben we vandaag 26-06-2021 het congres gevolgd. Wij gingen er automatisch vanuit dat dit congres door Logos werd georganiseerd omdat we dachten dat jij verbonden bent aan Logos en de uitnodigingsmails van jou kwamen. Onze vraag is eigenlijk hoe zit het nu precies? Had dit congres vandaag ook iets met logos te maken of helemaal niet? Of werk je inmiddels niet meer bij Logos?

Antwoord

Hartelijk bedankt voor deze vragen en bedankt voor het compliment! Het congres werd niet door Logos Instituut2 georganiseerd, maar door Fundamentum3 in samenwerking met Geloofstoerusting4. De uitnodigingsmail die ik specifiek naar de vraagsteller stuurde was omdat de vraagsteller op de mailinglijst voor het congres staat. De uitnodigingsmail kwam van mij omdat Fundamentum mijn eigen privé initiatief is. Een kleine organisatie die bij oprichting als doel had om minimaal één keer per jaar een congres te beleggen. De vraagsteller is al eens in Opheusden geweest. Deze ‘Opheusdense’ congressen beleg ik al sinds 2014.5 Met het bestuur heb ik, toen ik in 2015 in dienst trad bij Logos Instituut, afgesproken deze congressen op eigen initiatief voort te zetten.6 Uiteindelijk zijn deze ‘Opheusdense’ congressen van twee congressen terug gegaan naar één, omdat we met twee congressen én de congressen van Logos Instituut de achterban overbelastte. Het congres van 2021 organiseerden we samen met stichting Geloofstoerusting. Deze stichting veronderstel ik als bekend.7

Met het congres wil ik de creationistische gemeenschap dienen. Het doel van Logos Instituut past hier ook in. In die zin had Logos Instituut er iets mee te maken. Organisatorisch had Logos Instituut er inderdaad helemaal niet mee te maken. Dit congres blijft een privé initiatief van Fundamentum, een kleinschalige organisatie met als (voorlopige) doel minimaal één keer per jaar een congres te beleggen over het brede thema ‘geloof, ethiek en wetenschap’. De laatste vraag van de vraagsteller is eenvoudig te beantwoorden: momenteel ben ik nog steeds fulltime medewerker van Logos Instituut.8

RUBRIEK 'RONDOM HET CONGRES 2021'
In de rubriek ‘Rondom het congres 2021‘ bespreken we feedback, vragen en gebeurtenissen rond het congres ‘Bijbel & Wetenschap‘ georganiseerd door Fundamentum en Geloofstoerusting en gehouden op 26 juni 2021.

Voetnoten

Genderdysforie is onder andere een (medisch) biologisch feit, transgenderisme is een ideologie – Een reactie op een scepticus

Afgelopen donderdag bezocht ik een congres over transgenderisme van het platform ‘Bijbels Beraad M/V. Op de website van Fundamentum1 en van Logos Instituut2 verscheen een kort verslag van deze bijeenkomst. Een scepticus heeft op de Facebookpagina van Logos Instituut commentaar op dit verslag. Ze heeft het congres zelf niet bezocht. Ik dank haar voor (de toonzetting van) haar reactie.3

Jan van Meerten, Je hebt dus iets gehoord over de filosofische kant, de medische kant en de theologische kant van het transgender verhaal. (we krijgen vanzelfsprekend nauwelijks informatie over de inhoud van deze onderwerpen) Dat is wat mager.

Het klopt dat ik wat over de filosofische en theologische kant van transgenderisme gehoord heb. Daarnaast de (medisch) biologische kant én de psychologische kant. Het laatste aspect moeten we zeker ook niet vergeten. Uiteraard heb ik niet alle informatie gedeeld. Ten eerste duurde het congres totaal met alle pauzes erbij meer dan zeven uur. Ten tweede verschijnen de referaten in het najaar in een bundel. De beoordeling ‘mager’ kan alleen maar gemaakt worden als de volledige inhoud bekend is. Ben benieuwd naar de bevindingen van de scepticus n.a.v. de in het najaar uit te komen bundel. Om eerlijk te zijn heb ik ook een aantal onderwerpen gemist en had ik op bepaalde punten (zoals de onderwijskundige, endocrinologische, psychologische en pastorale aspecten) wat meer informatie willen hebben.

Sterker nog, de biologische kant is het echte verhaal. De hersenen van vrouwen vertonen subtiele verschillen met die van mannen, waardoor hun gedragingen en ervaringen net iets anders zijn. Mannen die genderdystrofie ervaren en transgender worden, hebben dus vrouwenhersenen. (en andersom) Dat blijkt uit hersenscans.

Het is jammer dat genderdysforie hier gereduceerd wordt tot slechts het neurologische (dus niet eens breed-biologische) aspect.4 Dat is veel te kort door de bocht en doet geen recht aan de problematiek. Het congres voor de geest halend heb ik niet het idee dat het bovengenoemde onderzoek langs is gekomen, maar ik kan mij daarin vergissen. Dit onderzoek is eigenlijk ook niet nodig om het punt te maken, al is het onderzoek uiteraard het bestuderen waard, genderdysforie als fenomeen (met alle aspecten) werd volledig erkend door de sprekers. Genderdysforie hoort volgens de sprekers bij hoe de wereld geworden is ná de zondeval: een gebroken werkelijkheid. Genderdysforie is niet slechts filosofisch of biologisch te duiden, het is complex en iedere reductie doet tekort aan het fenomeen genderdysforie. Óók de reductie tot slechts het neurologische aspect, dat de scepticus hierboven beschrijft.

Waardoor het idee dat transgenderisme een ‘ideologie’ zou zijn (zoals verwoord door van der Staaij) een religieus hersenspinsel is.

Hier slaat de scepticus de plank mis. Transgenderisme is een ideologie. Er moet verschil gemaakt worden tussen de begrippen ‘genderdysforie’ en ‘transgenderisme’. ‘Genderdysforie’ is een bestaand fenomeen met (medische) biologische, neurologische, psychologische, filosofische, theologische en sociologische aspecten. Dit te ontkennen is  als een klap in het gezicht voor degenen die daarmee worstelen en doet geen recht aan de werkelijkheid. ‘Transgenderisme’ is een ideologie. Prof. Kinneging liet zien dat transgenderisme als ideologie voortkomt uit het Verlichtingsdenken en de Romantiek. Het gaat hier om veel meer dan ‘genderdysforie’. Het gaat hier om een ideologie waarbij andersdenkenden de mond worden gesnoerd of zelfs worden vervolgd. De waarden van de ideologie van het transgenderisme botsen met de intrinsieke waarden van het christendom. Er is sprake van een ‘cultureclash’ waarbij christelijke waarden op het gebied van de seksualiteit het moeten ontgelden, of in ieder geval in botsing komen met de waarden van het transgenderisme. Kinneging heeft dit helder onder woorden gebracht tijdens zijn lezing.

Het is dus enorm belangrijk, ook voor kerken om te erkennen dat het hier gaat om biologie. Erkenning is alleen mogelijk als juist de biologische kant wordt belicht en dat een transgender biologisch gezien echt een ander brein heeft dan zijn lichaam aangeeft. Daar is kennis voor nodig. Geen “weerbaarheid”.

Nee, het neurologische aspect is slechts één van de aspecten. Uiteraard is deze kennis (samen met kennis op andere gebieden) enorm belangrijk voor beschrijven en duiden van het fenomeen ‘genderdysforie’. Om alle aspecten van ‘genderdysforie’ te kunnen doorgronden is kennis nodig. Om de ideologie van het transgenderisme, die als een vloedgolf onze samenleving overspoelt, te overleven is weerbaarheid nodig. Kennis én weerbaarheid. Geen eenzijdigheid zoals de scepticus hierboven beschrijft.

Voetnoten

Framing van een scepticus naar aanleiding van een kort verslag van het congres over transgenderisme

Afgelopen week bezocht ik de conferentie over transgenderisme van het platform ‘Bijbels Beraad M/V’. Donderdagavond publiceerde ik een kort verslag daarvan op de websites van Fundamentum1 en Logos Instituut2. Op de Facebookpagina van Logos Instituut, dat soms meer weg heeft van een atheïstisch vitriool, verschenen enkele reacties. Voor een scepticus schoot één slotzin in het verkeerde keelgat. Een gestrekt been was de reactie. Hieronder mijn korte verdediging.

In het verslag3 staat de volgende zin, ik citeer:

Een andere casus zou de framing die nu aan de gang is rond Hongarije en de daarop volgende politieke rel kunnen zijn.

De scepticus reageert:

Heerlijk. Even laat Jan van Meerten zijn masker vallen en komt zijn (voor niemand zo verassende) homohaat naar buiten. Ik vraag me af hoe de kinderen en kleinkinderen van Jan van Meerten gaan oordelen over Jan van Meerten.

De scepticus slaat op meerdere punten hier de plank mis. Ten eerste ben ik altijd open geweest over mijn standpunt inzake LHBTIQ+.4 Dat ik mijn ‘masker’ laat ‘vallen’ is daarmee luchtledige borrelpraat. Ten tweede gaat het bij de casus Hongarije niet om ‘homohaat’ maar om seksuele opvoeding aan kinderen en jongeren, daaronder valt ook bescherming van kinderen (en jongeren) tegen pedofilie. Ten derde is er bij mij geen sprake van ‘homohaat’, maar een willen leven naar Gods geboden. Dat laatste gaat met vallen en opstaan. Wij mensen zijn namelijk ‘onbekwaam tot enig goed en geneigd tot alle kwaad’ (HC vraag 8) en iedere dag die we leven komt niet door ons goede gedrag maar door Zijn (algemene) genade. Bewogenheid met de homo (of andere LHBTI’ers) of de medemens in het algemeen is niet hetzelfde als het goedkeuren van praktiserende zonden. Werkelijke bewogenheid wil dat mensen gewaarschuwd worden tegen zonden én dat hun zielenheil zwaar weegt. Dat geldt niet alleen voor zonden op het gebied van seksualiteit, maar voor alle zonden tegen een heilig, rechtvaardig en goeddoend God. Bewogenheid met de mens, zoals de Heere Jezus dat deed in Johannes 8. Wie zonder zonde is werpe de eerste steen, maar ook: ga heen en zondig niet meer.5 Het in bewogenheid waarschuwen tegen praktiserende zonden mag nooit én dan ook nooit leiden tot ‘homohaat’ of geweld tegen mensen met een andere seksuele gerichtheid. Ten vierde is deze opinie, welke gebaseerd is op Gods Woord, niet gevoelig voor het oordeel van mijn kleinkinderen (die ik gelukkig (nog niet) heb ziende op de leeftijd van onze kinderen) of andere mensen. Elke opinie die we hebben en handeling die we verrichten, hebben of verrichten we voor Gods aangezicht (Coram Deo). Het is dus niet belangrijk hoe mensen over onze opinies en ons gedrag oordelen, maar hoe God daarover oordeelt. Mensen het bos in sturen door gedrag goed te keuren dat lijnrecht tegen Zijn geboden ingaat, zal door Hem afgekeurd (lees: veroordeeld) worden. Overigens heeft de scepticus in het verleden, zoals hij zelf aangaf, de spot gedreven met mensen met een homoseksuele gerichtheid. Wat zouden zijn kleinkinderen (als hij die heeft of mag krijgen), maar vooral God Zelf, daarvan vinden? Spot, hoon, smaad en geweld tegen mensen met een andere seksuele gerichtheid is wat mij betreft te allen tijde verwerpelijk en niet alleen omdat momenteel het transgenderisme als ideologie, dat soms terecht en soms als framingsinstrument gebruikt wordt, ‘hot’ is.

Het is jammer dat deze scepticus, die ook academicus is, zich laat leiden door indianenverhalen over dit gevoelige onderwerp. Laten we elkaar niet framen, maar open het gesprek voeren. Op de studiedag heb ik critici ontmoet die dat wel kunnen. Gelukkig!

Voetnoten

Het defensiesysteem van een bombardeerkever en een Ankylosaurus een probleem voor creationisten?

Momenteel houden creationisten zich bezig met de verhouding tussen Intelligent Design (met irreducible complexity)1 en baraminologie (met saltatie). Hoe verhouden deze zaken zich tot elkaar?2 Via de Facebookpagina ‘Origin Academy3 kregen we een vraag of meer een verwijt van een criticus. Hij noemt de bombardeerkever en de Ankylosaurus. Hieronder geven we zijn volledige reactie. Daaronder schrijven we een weerspreking van deze reactie.

Reactie

“Niet-bijbelgetrouwe creationisten geloven dat het uiterst ingewikkelde en dodelijke defensiesysteem van de bombardeerkever welke maar liefst 500 explosieve vuurstoten per seconde kan afgeven middels 270 graden draaibare vuurmond. Dat deze in slechts tweeduizend jaar na de zondeval is ontstaan, middels ‘mini-evolutie. Welke supersnelle verandering zelfs evolutionisten voor totaal onmogelijk houden. Ook het zeer uitgebreide defensiesysteem van de ankylosaurus kan volgens atheïsten nooit zo snel door evolutie zijn gevormd.”

Weerspreking

Het is bijzonder dat de criticus creationisten die waarde hechten aan een jonge aarde en een historische zondeval voor niet bijbelgetrouw uitmaakt. Een ‘prima facie’ lezing van de Schrift lijkt daar toch op uit te komen. Nog meer bijzonder is dat deze criticus daarna te rade gaat bij ‘evolutionisten’ en atheïsten. Een bijbelgetrouwe atheïst is een contradictie. Enfin, de criticus meent een probleem te zien in de defensiesystemen van de bombardeerkever en de Ankylosaurus.4 Hij meent dat deze mechanismen nooit in een snel tempo na de zondeval kunnen zijn ontstaan. Het blijft onduidelijk waar de criticus zijn informatie vandaan heeft gehaald. Welke creationisten beweren dat het complexe defensiesysteem van de bombardeerkever na de zondeval moet zijn ontstaan? Waarom in tweeduizend jaar na de zondeval? Welke atheïsten beweren dat het defensiesysteem van een Ankylosaurus nooit zo snel door evolutie kan zijn gevormd?

Allereerst heeft de criticus gelijk dat moderne evolutionaire mechanismen, zoals mutatie en natuurlijke selectie, nooit in een korte tijd voor dermate drastische veranderingen kunnen zorgen. Creationisten denken daarom ook niet dat het aanpassingsvermogen van een soort ligt in externe mechanismen maar veeleer intern gestuurd wordt. Uiteraard onder invloed van externe omstandigheden. Genomen zijn als het ware voorgeprogrammeerd. Zodat soorten niet bij de minste of geringste verandering zouden uitsterven, maar zich kunnen aanpassen aan hun omgeving. Op deze wijze zijn grotere aanpassingen snel tot stand te brengen. Mogelijk zelfs binnen één of twee generaties. Creationisten noemen dat saltatie. Onder bepaalde omstandigheden kunnen functies snel geactiveerd worden (of gedeactiveerd).5

Ten tweede zien de meeste creationisten het defensiesysteem van de bombardeerkever als een verschijnsel van ‘Intelligent Design’. Een dergelijk complex ontworpen mechanisme zou een aanwijzing zijn dat deze door God geschapen is. Dr. Andy McIntosh heeft hier veel onderzoek naar gedaan.6 In ieder geval zou de aanleg voor een dergelijk complex mechanisme al in het bouwplan aanwezig zijn geweest en snel geactiveerd kunnen worden. Helaas is er nog geen uitgebreide baraminologische studie gedaan naar deze groep kevers. Bioloog en theïstisch evolutionist dr. Joel Duff heeft onlangs een kritiek op de creationistische benadering van de bombardeerkever gepubliceerd.7 Paul Garner heeft hier op het blog ‘New Creation’ op gereageerd. Het loont de moeite zijn bijdrage te lezen.8

Ten derde zou het kunnen zijn dat dit defensiesysteem zo is geschapen door God en vóór de zondeval een andere (voor ons nog onbekende) functie had. Wij zien de wereld door de sluiers van de zondeval en kunnen slechts speculeren hoe de wereld eruit zag vóór de zondeval.9

Ten vierde geeft de criticus aan dat het defensiesysteem van de Ankylosaurus volgens atheïsten nooit zo snel zou kunnen zijn ontstaan. Creationisten hebben nog niet veel baraminologische studie gedaan naar de familie Ankylosauridae of de (sub)orde Ankylosauria.10 Hoeveel baramins er zijn van de gepantserde dino’s en hoe groot de variatie binnen deze groep(en) is valt dus (nog) niet te zeggen. Ondanks dat, zie ik het probleem voor creationisten niet zo goed. Waarom zouden deze beesten niet zo (dus met bepantsering) geschapen kunnen zijn? Werd de bepantsering slechts gebruikt voor verdediging of had het ook (een) andere functie(s)? Variatie in de bepantsering zou met een voorgeprogrammeerd genoom snel kunnen plaatsvinden. Na de zondeval is Gods schepping verdorven. Variatie in bepantsering was mogelijk nodig om zich te verdedigen tegen bepaalde roofdieren.

Conclusie

Het complexe defensiesysteem van de bombardeerkever hoeft geen probleem te zijn voor een creationist. Het is goed dat de criticus deze vraag voorlegt, mogelijk kan hij dergelijke vragen in de toekomst nog beter onderbouwen door verwijzingen te plaatsen naar de literatuur.

Voetnoten