Home » Betuwse streekgeschiedenis » Bijzonderheden uit de kerk van Lienden – Sarcofaagdeksels en Van Meertens

Bijzonderheden uit de kerk van Lienden – Sarcofaagdeksels en Van Meertens

In het augustusnummer van De Baron verscheen een lezenswaardig artikel over enkele bijzonderheden in de kerk van Lienden. Het artikel is geschreven door Joke Honders. De aanleiding van het schrijven zijn de zogenoemde ‘altaarstenen’ die in de huidige toreningang staan. Deze waren onder de houten vloer vandaan gekomen bij de restauratie van de kerk in 1978-1980. In de beeldbank van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed zijn foto’s van deze restauratie terug te vinden.1

De gevonden sarcofaagdeksel in de Hervormde Kerk van Lienden bij de restauratie van 1978-1980. Bron: Beeldbank Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Sarcofagen

Honders meent dat een van de stenen geen ‘altaarsteen’ is, maar een deksel van een sarcofaag. Deze steen heeft zelfs een schuine rand. Er is tijdens de restauratie ook een duidelijke sarcofaagdeksel gevonden (zie het plaatje hierboven). Honders geeft aan dat dit een bijzondere vondst is: “Dat is op zich wel bijzonder, want die komen in Nederland niet zoveel voor en werden alleen voor heel rijke families gebruikt. Dit soort stenen lijkkisten werden van begin 11e tot begin 13e eeuw in ons land gebruikt. In die tijd was het soms gebruikelijk dat rijke mensen in een stenen kist werden begraven.” Zo stenen lijkkist wordt een sarcofaag genoemd. Wie er onder begraven heeft gelegen is onbekend. Honders vraagt zich af of het mogelijk een telg uit het geslacht ‘Van Lynden’ is. Of is deze deksel afkomstig van een begraven telg uit het geslacht ‘Van Meerten’? Waar de sarcofaagdeksel nu gebleven is, dat is ondertekende niet bekend. De deksel zou anders in detail onderzocht en mogelijk ook gedateerd kunnen worden.

Van Meerten

De auteur van het artikel gaat nog verder in op de andere ‘altaarsteen’ en schrijft over een muurnis tussen de consistoriekamer en het schip. Dat laten we hier rusten. Honders schrijft verder over altaren in de kerk van Lienden. Zo was er sprake van een altaar van het Heilige Kruis ‘in de parochiekerk van Lienden’. Hierbij hoorde ook een vicarie, ‘een afgezonderd vermogen, waarvan de opbrengst bestemd was voor het levensonderhoud van een priester’. Dit moet niet verward worden met het Heilige Kruisgilde te Lienden, opgericht in 1518 door Anna van Culemborg. Hiervan waren in 1616 Johan van Meerten Ewoutzoon en Johan van Meerten Ernstzoon collators. Dit ‘na een proces tegen de weduwe van Johan Janszoon, die eerst collator was en eind 1611 overleed’.2

Voetnoten

  1. Bron: Honders, J., 2024, Enkele bijzonderheden in de kerk van Lienden, De Baron 7 (3): 42-45.
  2. Nadere verwantschappen met andere ‘Van Meertens’ zijn mij, ondertekende, nog niet bekend.