Eind vorig jaar publiceerden wij een artikel over de samenstelling van het gezin van Jan Willem van Meerten (1798-1845) en Marrigje Verwoert (1797-1845) aan de hand van de volkstelling van 1829.¹ We zagen toen dat dit gezin aan de ene kant de familie van Mozes van Brink (1771-1832) als buren had en aan de andere kant de familie van Gerrit Roelofsen (1768-1839). Tenminste, als er toen werd doorgenummerd.² Waar woonde het gezin van Jan Willem van Meerten precies? Met behulp van HisGIS Gelderland is er een reconstructie te maken van Opheusden in 1832. Dit levert nieuwe informatie op.³

Op de kaart hierboven, die gemaakt is met HisGIS Gelderland, is Opheusden te zien in 1832. Deze reconstructie is gemaakt op basis van de kadastrale gegevens uit dat jaar.⁴ Het voordeel van HisGIS Gelderland is dat niet alleen de kaart wordt afgebeeld, maar ook te zien is wie de eigenaren zijn van de percelen. Zo is er een goede reconstructie te maken.

Helaas vinden we geen huis en erf met Jan Willem van Meerten als bezitter. Wel vinden we het huis van de verver Mozes van Brink terug (geaccentueerd in het plaatje hierboven). Conform de volkstelling van 1829 woont links naast Van Brink (nummer 172) het gezin van boomkweker Gijsbert Weijman (1770-1834) en Hendrina van Leijen (1772-1854). Dit komt ook overeen met de data van HisGIS. Het perceel naast dat van Mozes van Brink is ook in eigendom van deze verver en wordt aangemerkt als ‘tuin’. Grenzend aan het perceel ‘tuin’, zien we een huis en erf. Deze is op het plaatje hieronder geaccentueerd. Dit huis blijkt volgens HisGIS eigendom te zijn van ‘De polder van Opheusden’. Plaatselijk wordt dit stuk land, waar onder andere het huis op staat, ‘Het Kloosterland’ genoemd, om dat op deze plaats vroeger een klooster heeft gestaan. Wanneer we de volkstelling van 1829 volgen, zou dit het huis van het gezin van Jan Willem van Meerten kunnen zijn. Naast het huis is een stuk bos te vinden, eigendom van de winkelier Hendrik Jager (1774-1853). Dat geldt eveneens voor het pand achter het genoemde huis en erf. Waarschijnlijk is dit de winkel van Hendrik Jager. Naast het bos van Hendrik Jager zien we een huis met erf. Dit huis is eveneens in het bezit van ‘De polder van Opheusden’. Mogelijk zou daar dan het gezin van Gerrit Roelofsen wonen. In een van de huizen dáárnaast woont inderdaad, conform de volkstelling, de familie Sanders (kinderen van Jacob Sanders). Tussen Sanders en Roelofsen woonde echter de familie Van den Berg (weduwe Lubberdiena Gaasbeek (1790-1833) en haar kinderen). Dit laatstgenoemde huis is op de kaart van HisGIS niet terug te vinden.

Daarom de volgende gedachte, die ik geef voor een betere. Op het erf van Mozes van Brink zien we nog een gebouw staan. Is dit de schuur van Van Brink óf verhuurde hij dit gebouw als huis aan Jan Willem van Meerten? Indien dat laatste het geval is dan klopt de huizenrij Weijman, Van Brink, Van Meerten, Roelofsen, Van den Berg en Sanders wel. Een tweede optie zou kunnen zijn dat het geaccentueerde gebouw op het plaatje hierboven bestaat uit twee woonhuizen (een ‘twee onder een kap’-woning). Dan zou de familie Van Meerten in het linkse woongedeelte wonen en de familie Roelofsen in het rechtse woongedeelte.

We zien ook een sloot achter het huis en erf van Mozes van Brink, bovendien bevond deze huizenrij zich aan een soort hofje (en niet aan de doorgaande weg). Dat Jan Willem een huis huurde, in plaats van als eigendom te hebben, is nu duidelijk. Maar van wie? Deze vraag zal, als de Heere het geeft, hopelijk in de toekomst beantwoord kunnen worden. Zodat we nog meer in detail kunnen gaan over de woonlocatie van Jan Willem van Meerten en Marritje Verwoert.

Opheusden is natuurlijk in de loop van de eeuwen veranderd. Het huis van Mozes van Brink heeft in de buurt van de hoek van de huidige Dalwagenseweg en Burgemeester Lodderstraat gestaan. Tegenwoordig staat daar het kerkgebouw van de Gereformeerde Gemeente in Nederland/het Kerkelijk Bureau van dit kerkgenootschap en is daarnaast de Kerklaan gelokaliseerd. Het huis waar het gezin van Jan Willem van Meerten in woonde zou zich dan op het huidige parkeerterrein van kringloopwinkel De Oude Molen en Van den Dikkenberg Tweewielers bevonden hebben. Of als mijn gedachte klopt, aan het begin van de huidige Kerklaan.

Voetnoten

1. Het parenteel van dit echtpaar is hier te vinden: https://oorsprong.info/parenteel-van-jan-willem-van-meerten-1798-1845-en-marritje-verwoert-1797-1845/.
2. Meer informatie hierover zie: https://oorsprong.info/het-gezin-van-jan-willem-van-meerten-1798-1845-en-marritje-verwoert-1797-1845-tijdens-de-volkstelling-van-1829/. Zie ook het eerder gepubliceerde artikel over het bevolkingsregister: https://oorsprong.info/echtpaar-jan-willem-van-meerten-en-marritje-verwoert-in-het-bevolkingsregister-van-de-gemeente-kesteren-1829/.
3. Bron: https://hisgis.fa.knaw.nl/?db=zzvs&layer=050Gelderland1832%20gebouwen&layer=050Gelderland1832%20percelen&style=0&style=0&x0=149166.40413&x1=149234.422694&y0=487370.999695&y1=487302.981131.
4. Deze gegevens zijn ook hier te vinden: https://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/rce-mediabank/detail/9970d856-94d7-11e5-a97e-93d13bc5ae78/media/05de7bed-bb9c-42d3-79b6-175e3a8ef0a5?mode=detail&view=horizontal&q=Ingen&rows=1&page=1&sort=order_s_documentvolgorde%20asc.