Home » Bijbelse geschiedenis » Op de Generale Synode Gereformeerde Gemeente wordt nagedacht over Schriftgezag en de noodzaak tot wetenschappelijke bezinning

Op de Generale Synode Gereformeerde Gemeente wordt nagedacht over Schriftgezag en de noodzaak tot wetenschappelijke bezinning

Deze maand, op 12 en 13 oktober 2022, vonden resp. de derde en vierde zittingsdagen van de Generale Synode van de Gereformeerde Gemeente plaats.1 Op deze dag werd een instructie besproken van de particuliere synode Oost met de vraag om bezinning op het Schriftgezag. De details van het besprokene zijn niet openbaar, maar gelukkig heeft de kerkredactie van het Reformatorisch Dagblad een mooi artikel erover geschreven.2

Classis Kampen

Het verzoek om Schriftgezag te bespreken komt van de classis Kampen. Tussen de ingekomen stukken van classisvergadering van de classis Kampen van 29 september 2022 zit namelijk ook de instructie van deze classis naar de Particuliere Synode Oost (zie hieronder). De instructie gaat over “het Schriftgezag (onder meer inzake de vrouw in het ambt, vraagstukken rond seksualiteit en de Bijbelse scheppingsleer.” Deze instructie is (enigszins gewijzigd) door de Particuliere Synode Oost doorgezonden naar de Generale Synode. Daar werd de instructie besproken, wat weer aanleiding geeft tot het onderstaande artikel.3

Particuliere Synode Oost 2022

De vergadering van de Particuliere Synode Oost 2021 besloot een commissie in te stellen. Op 9 juni 2022 was er opnieuw een Particuliere Synode Oost. Hier werd het rapport van deze op de vorige synode ingestelde commissie besproken. Besloten werd de Generale Synode 2022 te vragen om zich te bezinnen op het Schriftgezag. Het synodeverslag in De Saambinder, geschreven door assessor-scriba K. Karels, meldt het volgende: “Diverse onderwerpen in onze tijd, zoals de (theïstische) evolutie, huwelijk en seksualiteit, de vrouw in het ambt en andere dringen zich op en vragen om een antwoord. De Particuliere synode constateert dat de vele vragen die er met name onder onze jeugd zijn, terug te voeren zijn op een tanend Schriftgezag. De Synode acht daarom nadere bezinning op het Schriftgezag van groot belang.4

Generale Synode 2022

Volgens de voorzitter (ds. P. Mulder) van de generale synode ligt het Schriftgezag in de Gereformeerde Gemeente niet onder vuur, maar hij merkt dat jongeren in verlegenheid zijn gebracht in zaken rond het Schriftgezag. Mulder vraagt zich af hoe je jongeren goed kunt begeleiden in de gedachtevorming. De eenzijdige focus op jongeren is vast de bedoeling van de synodepreses niet, ook ouderen kunnen flink worstelen met het Schriftgezag. En ook zij hebben begeleidende handvatten nodig. De voorliggende instructie bevat ook een bronnenlijst die geraadpleegd kunnen worden. Afgevaardigden wijzen tijdens de bespreking ook op de twee recente uitgaves in de serie Semper Reformanda over de Heilige Schrift.5 Na de discussie (zie deels hieronder) komt het moderamen tot het voorstel om een commissie samen te stellen ‘die voor de synodevergadering in februari een opzet formuleert voor hoe deze bezinning op Schriftgezag kan worden vormgegeven’. Dit zal gebeuren in nauw overleg met de commissie catechese. Vertolking naar jongeren is inderdaad zeer belangrijk, maar vergeet ook de ouderen die hiermee worstelen niet. Het zijn in de kerkverbanden vooral de ouderen die uiteindelijk het Schriftgezag met de voeten treden en kerkelijke wissels omzetten. Jongeren hebben hiertoe namelijk nog geen kerkelijk recht. We zien met belangstelling uit naar deze opzet en wensen de commissie Gods onmisbare zegen toe in het verder doordenken van dit wezenlijke onderwerp.

Wel of niet tanende?

Ds. W. Visscher denkt dat niet het Schriftgezag zelf ter discussie staat, maar de functionering en concretisering van het Schriftgezag. “Hoe verwoorden wij het Schriftgezag? Hoe helpen wij de jongeren daarbij?” Ouderling G.D. Roeland denkt dat het Schriftgezag wel tanende is. Hij merkt in gesprekken met mensen dat ‘ik vind’ of ‘ik denk’ boven de Schrift wordt gesteld.

Het woord ‘dag’ in Genesis 1

Ds. A. Schot wil de uitspraak ‘vrijheid van exegese’ tegen het licht houden. “Dat begrip hoor je nogal eens terug. Valt de uitleg van het woord ‘dag’ in Genesis 1 werkelijk onder de vrijheid van exegese? Volgens mij val dat onder het Schriftgezag. Met deze uitdrukking kun je het hele Schriftgezag ondersteboven halen.

Studiesecretaris en wetenschappelijke bezinning

Een goed voorstel van ds. W. Visscher is om binnen het kerkverband een studiesecretaris aan te stellen die de publicaties op wetenschappelijk gebied in de gaten houdt en hierover publiceert. “Er vindt op allerlei terreinen bezinning plaats, maar dat kunnen predikanten niet allemaal bijhouden. Is het mogelijk om te proberen te duiden wat gaande is?” Ds. G.W.S. Mulder ziet de noodzaak tot wetenschappelijke bezinning op dit punt. In het verleden kon nog een beroep gedaan worden op Bijbelgetrouwe bezinning binnen andere kerkverbanden. Hij noemt de publicaties van J. Douma en W.H. Velema. “Maar met pijn in het hart moeten we signaleren dat dit snel wegvalt. Wat betekent dat voor de toerusting van onze gemeenten en jongeren, ook in de toekomst?

Studenten

Tijdens deze synodedag is er ook oog voor het zielenheil van de studenten.6 Dat bleek tijdens de bespreking van het rapport van de werkgroep voor studenten van de Gereformeerde Gemeente.7 Verschillende afgevaardigden riepen op om al tijdens de middelbare schoolperiode leerlingen te wijzen op het bestaan van de studentenkringen van de Gereformeerde Gemeente. In Rotterdam worden de kringavonden goed bezocht, maar in sommige andere plaatsen zijn de studentenkringen maar klein. Kerkenraden moeten goed contact houden met de studenten en hen stimuleren om de genoemde kringen van de Gereformeerde Gemeente te bezoeken. “Er is in veel universiteitssteden nog veel te winnen. Hebben wij er zicht op wie de studerende jongeren zijn?” Goed dat er vanuit de Generale Synode ook oog is voor de studerenden. Kerken, maar ook organisaties voor geloof en wetenschap, hebben hier een belangrijke taak. Creationistische academici zouden hen hierbij kunnen helpen. Zij zouden, menselijkerwijs gesproken, identificatiefiguren8 kunnen zijn en functioneren als een soort mentoren voor de studenten. Niet om daar een kopie van te worden, maar om daar van te leren. Het is daarom goed om als kerkenraad ook in kaart te hebben wie de academici zijn binnen de gemeente.9

Aanvulling vanuit De Saambinder

In De Saambinder, het landelijke kerkblad van de Gereformeerde Gemeente, staat ook een verslag van het hierboven besprokene. Drs. H.A. van Zetten, de scriba tertius, heeft het verslag geschreven. In het verslag wordt genoemd dat ‘studenten in het hoger onderwijs (…) veel voor de kiezen‘ krijgen. Van Zetten noemt het daarom des te belangrijker ‘dat ook zij stevig geworteld zijn in Schrift en belijdenis‘. Volgens de auteur is het ‘verontrustend dat velen kiezen voor een bredere oriëntatie dan een Gereformeerde Gemeente-kring of reformatorische studentenvereniging‘. De waarde van hartelijk contact met de thuisgemeente moeten we niet overschatten.

Het verslag over de instructie10 vanuit de Particuliere Synode Oost is ook summier. Door de synode wordt een commissie ‘Schriftgezag’ benoemd die in samenspraak met de commissie catechese en de redactie van Semper Reformandanog eens verwoorden wil wat Schriftgezag precies is en hoe dient te functioneren‘. Het Schriftgezag wordt namelijk in actuele omstandigheden bedreigd.11

Voetnoten

  1. Op de website van de Gereformeerde Gemeente staat meer informatie: https://www.gergeminfo.nl/generale-synode. Redacteur Geerten Moerkerken maakte voor het Reformatorisch Dagblad een informatief filmpje over de synode: https://youtu.be/tJjIeN8_eJc.
  2. Bron voor het stuk over Schriftgezag: Redactie kerk, 2022, “Steeds vaker staat ‘ik vind’ centraal”. Synode GG buigt zich over Schriftgezag, Reformatorisch Dagblad 52 (165): 2-3.
  3. Bron: Verweij, F.J., 2022, Verslag vergadering Classis Kampen 29 september 2022, De Saambinder 100 (62): 12.
  4. Bron voor deze alinea: Karels, K., 2022, Verslag vergadering PS Oost 9 juni 2022, De Saambinder 100 (41): 9-10.
  5. Het gaat om deze twee uitgaven: https://www.debanier.nl/het-onfeilbare-woord-2a en https://www.debanier.nl/het-onfeilbare-woord-2b.
  6. Ook voor Fundamentum zijn studenten belangrijk. Zie: https://oorsprong.info/tien-tips-voor-als-je-in-een-zesdaagse-schepping-gelooft/. Recent namen we nog een artikel van drs. C.J. Meeuse uit De Saambinder over: https://oorsprong.info/alles-is-doordrenkt-van-het-evolutionisme-onze-jongeren-in-het-hoger-onderwijs/.
  7. Het gaat om deze werkgroep: https://www.werkgroepstudenten.nl/.
  8. Eerder sprak ik van ‘rolmodellen’, maar ik vind ‘identificatiefiguren’ beter. Zie: https://oorsprong.info/de-zondvloed-als-sleutel-voor-hongarijegeologie-steunt-u-ons-nieuwe-project-nieuwsbrief-d-d-28-4-2022/.
  9. Bron voor deze alinea: Redactie kerk, 2022, Synode GG: Houd goed contact met studenten, Reformatorisch Dagblad 52 (165): 19.
  10. Als verklarende voetnoot staat bij instuctie dat het ‘een doorgestuurd agendapunt vanuit een Particuliere Synode‘ is ‘omdat het belangrijk is voor het hele kerkverband‘.
  11. Bron voor deze paragraaf: Zetten, H.A. van, 2022, Generale Synode (6), De Saambinder 100 (56): 6.