Home » Naturalis » Een leeswijzer bij de ‘expeditiekaart’ van Naturalis

Een leeswijzer bij de ‘expeditiekaart’ van Naturalis

In 2020 ben ik naar Naturalis geweest in verband met het project ‘Een creationistische museumgids voor Naturalis’.1 Naturalis is een mooi natuurhistorisch museum met een uitgebreide collectie. Helaas bekijkt men de zaken slechts vanuit naturalistisch perspectief. Dat wil zeggen dat men uitgaat van universele gemeenschappelijke afstamming en miljarden jaren. Willen christelijke ouders hun kinderen zonder gewetensbezwaar naar dit museum sturen dan is het goed om ze een creationistische duiding mee te geven. Naturalis doet er veel aan om kinderen bij de les te houden. Het kind krijgt bij aankomst een ‘expeditiekaart’ met als titel ‘Met de natuur op reis’.2 Zo kunnen de kinderen de route volgen en veel leren over de tentoonstellingen. Kinderen van christelijke ouders kunnen veel van de ‘expeditiekaart’ overnemen. De zaken die vanuit naturalistisch perspectief worden belicht, hebben een weerwoord nodig. Daarom hieronder een korte leeswijzer.

De kinderen leren op de expeditie bijvoorbeeld hoe ver dieren kunnen reizen. De Monarchvlinders, bijvoorbeeld, kunnen ’wel honderd kilometer per dag fladderen; soms vliegen ze zelfs tegen de wind in. Ze leggen duizenden kilometers af’. Ook komen andere dieren aan de beurt zoals de gnoe of de grote albatros. Veel interessante feitjes komen langs in deze ‘expeditiekaart’. Leerzaam!

Naturalistisch wereldbeeld versus creationistisch wereldbeeld

Binnen het naturalistische wereldbeeld houdt men, in ieder geval, bij het natuurwetenschappelijk onderzoek geen rekening met Gods Woord.3 Men wil natuurlijke zaken slechts op natuurlijke wijze oplossen. Door geen rekening te houden met Gods openbaring komt men daardoor, als het gaat om het verleden, scheef uit. We zien dat Naturalis deze naturalistische benadering overneemt, ook in de ‘expeditiekaart’. Zo zijn (1) vogels ‘de achterneefjes- en nichtjes [sic] van dino’s’, zijn (2) ‘bloemplanten, bestuivende insecten, vogels én zoogdieren’ in de ‘dinotijd (…) ontstaan’ en liepen (3) ijstijddieren ’30.000 jaar geleden’ in Nederland rond. De ‘expeditiekaart’ doornemend valt het verder gelukkig mee met stellige naturalistische uitspraken over het verleden. Vanuit een creationistisch wereldbeeld gezien zouden de hierboven genoemde punten eenvoudig vervangen kunnen worden door:

(1) Vogels zijn op de vijfde scheppingsdag geschapen, dino’s op de zesde scheppingsdag. Creationistisch onderzoek heeft uitgewezen dat er tussen de verschillende vogelgroepen en de verschillende dinogroepen grote gaten zitten, men noemt dat met een moeilijk woord discontinuïteit. Sommige dinosauriërs hebben veren gehad, maar dát maakt ze nog geen voorouders of familieleden van de vogels.

(2) Bloemplanten, bestuivende insecten, vogels, zoogdieren én dino’s hebben tegelijkertijd geleefd en zijn in dezelfde aardlagen begraven. Afhankelijk van je wetenschappelijke model is dit laatste tijdens óf na de zondvloed gebeurd.

(3) Vrijwel alle creationistische wetenschappers gaan ervan uit dat er, in ieder geval, één ijstijd is geweest in de dagen van de aartsvaders (rond 4.000 jaar geleden). Volgens sommige creationisten duurden deze ijstijd zo’n 500 jaar.

‘Expeditiekaart’ is met aanpassing te gebruiken

Zoals gezegd, valt het gebruik van het naturalistisch wereldbeeld in de ‘Expeditiekaart’ mee. Wanneer u met uw kind naar Naturalis gaat, kunt u aangeven dat veel mensen denken vanuit het naturalistisch wereldbeeld, maar dat wij, christenen, over sommige zaken anders denken. Kinderen worden dan niet monolitisch-naturalistisch opgevoed, maar krijgen twee wereldbeelden voor ogen. Daarnaast worden christelijke kinderen weerbaar gemaakt zonder hen met een anti-wetenschappelijke houding op te voeden. Dat laatste is namelijk niet nodig.

Zie ook deze column die ik schreef naar aanleiding van een vervolgbezoek aan Naturalis.

Voetnoten

  1. Een project dat ik volgend jaar, bij leven en welzijn, opnieuw wil oppakken.
  2. Zie: https://www.naturalis.nl/museum/agenda/expeditiekaart-met-natuur-op-reis.
  3. We moeten onderscheid maken tussen het ontologisch naturalisme en het methodologisch naturalisme. Een theïstisch evolutionist zal bijvoorbeeld het laatste onderschrijven als regel voor het natuurwetenschappelijk onderzoek, maar het ontologisch naturalisme verwerpen.