Home » Vulkanisme

Categorie archieven: Vulkanisme

‘Journey to Novarupta’ – Documentaire van Genesis Apologetics laat verwoestende gevolgen zien van deze vulkaanuitbarsting

In 1912 barstte de vulkaan Novarupta uit. Deze Alaskische vulkaanuitbarsting was dertig keer sterker dan de bekende uitbarsting van Mount St. Helens. Wetenschapper en creationist dr. David E. Shormann heeft honderd jaar na dato onderzoek gedaan naar deze vulkaanuitbarsting en plaatst de uitkomsten in creationistisch licht. Hij ziet het gebied rond Novarupta als laboratorium voor het catastrofale verleden. In 2013 presenteerde hij zijn onderzoeksresultaten op de zevende International Conference on Creationism.1 Zijn paper had als titel ‘The Giant 1912 Eruption of Novarupta-Katmai: Laboratory Illustrating Earth’s Catastrophic Past’.2 Tien jaar later is er bij Genesis Apologetics een documentaire verschenen over deze bekende uitbarsting en het werk van dr. Shormann. Deze documentaire is hieronder, met dank aan Genesis Apologetics, gratis te bekijken.

Voetnoten

Explosieve vulkaan zorgt voor tsunami – Veel schade door uitbarsting Hunga Tonga-Hunga Ha’apai

Wanneer een explosieve onderwatervulkaan uitbarst in de Grote Oceaan volgt hoogstwaarschijnlijk ook een tsunami. Dit scenario werd zaterdag 15 januari 2022 werkelijkheid voor de Polynesiërs in het Koninkrijk Tonga, maar ook voor alle kustgebieden van de Stille Oceaan. De vulkaan van het eiland Hunga Tonga–Hunga Ha’apai stond op springen en de explosie die volgde was 750 kilometer verderop goed te horen en de veroorzaakte atmosferische drukgolf was zelfs in Nederland te meten. Na de uitbarsting werden diverse tsunamiwaarschuwingen afgegeven zodat de Polynesiërs een veilig heenkomen konden zoeken. De tsunami’s kwamen en nog altijd is het aantal slachtoffers onzeker omdat er matig contact gelegd kan worden met het eilandenrijk. Wat is er gebeurd en hoe kunnen we deze gebeurtenissen verklaren?1

De onderwatervulkaan van het eiland Hunga Tonga–Hunga Ha’apai barst uit. Deze foto is genomen door Tonga Geological Services. Screenshot genomen door Jan van Meerten uit een video van Australian Government Bureau of Meteorology.

Voorafgaande aan de uitbarsting

Op satellietbeelden is te zien hoe een deel van het eiland voorafgaande aan de eruptie in de zee gezakt is.

Aswolk

De uitbarsting is door satellieten goed in de gaten gehouden. De satelliet van de Japanse weerdienst heeft de uitbarsting in detail vastgelegd. Op meerdere beelden is de ruim 500 kilometer brede aswolk te zien. Ook zijn er verschillende bliksemontladingen te zien, deze ontstaan als de hete as in aanraking komt met de koude lucht.

Gemeten

De explosie was zo krachtig dat deze overal ter wereld kon worden gemeten. Ook in Nederland werd een verschil in luchtdruk gemeten. Het weerstation op de Vliegbasis Woensdrecht mat zaterdagavond om acht uur de explosie. De luchtdruk ging eerst met 0,8 hectopascal omhoog om vervolgens weer twee punten te dalen. Deze schokgolf was ook op sporthorloges te meten. Op sommige plaatsen in Nederland steeg tussen acht en negen uur de luchtdruk zelfs met 3 hectopascal. Weerman Michiel Severin tegenover het Algemeen Dagblad: “De vulkaan barstte met veel kracht uit waardoor de lucht boven de vulkaan werd weggeduwd. Dit zorgde voor een luchtverplaatsing die resulteerde in een krachtige luchtdrukgolf die zich van de vulkaan verwijderde in een steeds groter wordende cirkel. (…) De luchtdrukgolf verliest onderweg echter weinig energie waardoor de drukgolf ook boven ons land meetbaar is.” Sommige extreem krachtige vulkaanuitbarstingen kunnen het weer beïnvloeden en de temperatuur een enkele graad kouder doen uitvallen. Meteorologen verwachten dit van de uitbarsting bij Tonga niet.

KERMADEC-TONGA SUBDUCTIEZONE

Het Koninkrijk Tonga ligt bij een convergerende plaatgrens. We kennen dit gebied als de Kermadec-Tonga subductiezone. De Pacifische plaat subduceert hier onder de Tongamicroplaat. Eenvoudig gezegd zakt de Pacifische plaat westwaarts weg onder de Indo-Australische plaat. Dit gebied staat bekend als de snelst convergerende en seismisch meest actieve subductiezone op aarde. De platen bewegen hier met een snelheid van 24 centimeter per jaar. Het gebied kent de meeste onderwatervulkanen ter wereld. Het gebied kent ook een van de diepste oceaantroggen ter wereld: de Tongatrog met een diepte van 10.882 meter. De Kermadec-Tonga-rug strekt zich uit over een afstand van meer dan 3000 kilometer en begint bij het Nieuw-Zeelandse Noordereiland en loopt door tot West Mata een onderzeese vulkaan ten oosten van Fiji. Vulkanen bij subductiezones zijn over het algemeen vrij explosief. Dat geldt ook voor de vulkaan van Hunga Tonga–Hunga Ha’apai.

Tsunami’s

Er komen ook meldingen van hoge golven uit Japan en Hawaii, het gaat daarbij om een lange golf zo’n 80 centimeter hoog. In Oregon, aan de westkust van de Verenigde Staten, werd de golven maximaal 30 centimeter hoog.

Omgekomen tijdens het natuurgeweld

De eerste melding van mensen die omgekomen zijn door dit natuurgeweld kwam, bijzonder genoeg niet uit het Koninkrijk Tonga maar uit Peru. Peru ligt ruim 10.000 kilometer van de eilandengroep verwijderd. Peruaanse autoriteiten melden dat twee vrouwen zijn verdronken vanwege de tsunami die ontstond na de uitbarsting.  Volgens de Australische regering lijkt het erop dat de tsunami op Tonga niet tot veel slachtoffers heeft geleid.

Op 17 januari 2022 vernemen we de eerste meldingen van dodelijke slachtoffers binnen het Koninkrijk. Eén vrouw zou zijn meegesleurd door de golven en het niet overleefd hebben. Familieleden in het buitenland maken zich grote zorgen om hun familie in Tonga.

Schade

Hoe groot de schade precies is, is nog altijd onduidelijk omdat vrijwel alle communicatiemiddelen zijn uitgevallen. Volgens de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern zou een deel van de eilandengroep bedekt zijn met as. In de hoofdstad Nuku’alofa zou de schade aanzienlijk zijn. Zo zijn er boten aan land gespoeld. Volgens de premier is er vooral drinkwater nodig, omdat de dikke aslaag de drinkwatervoorraden verontreinigd heeft. Australië stuurt vliegtuigen om te kijken hoe groot de schade is. Dat valt niet mee, want door de uitgestoten as wordt het zicht op de eilanden belemmerd. Volgens Nieuw-Zeelandse media is de meeste schade aangericht aan de westkust van Tongatapu met de hoofdstad Nuku’alofa. Sinds de uitbarsting zijn de internetkabels richting Tonga offline, of dat komt omdat ze beschadigd zijn weten we niet. Internetverbindingen via de satelliet worden verstoord door de as.

Australië en Nieuw-Zeeland hebben vliegtuigen klaargezet met noodhulp. Of de Tongaase autoriteiten zo blij zijn met veel westerse hulp is maar de vraag. Het eilandenrijk is nu vrij van corona, maar dat zou met alle hulpverlening maar zo kunnen veranderen.2

Zondvloed

Veel wetenschappers die uitgaan van het klassieke scheppingsgeloof denken dat grootschalig vulkanisme en tsunami’s tijdens de zondvloed, en ook in de turbulente tijd daarna, veelvuldig plaatsvonden. Hoewel deze natuurramp relatief klein was qua impact en schade kunnen we veel van deze natuurrampen leren. Allereerst wijst het ons op de gebrokenheid van het bestaan na de zondeval. Maar het wijst ons ook op het oordeel van de zondvloed en rampen die de mensheid sindsdien teisteren. Wij hebben hier geen blijvende stad, maar wij (moeten) zoeken de toekomende (Hebreeën 13:14, SV). Ten tweede kunnen we de processen bestuderen zodat we een beter zicht hebben op wat er (geologisch) tijdens de zondvloed en in de turbulente periode erna gebeurd kan zijn.3

Voetnoten

COLUMN: Nederlandse vulkanen?

De afgelopen maand zagen we spectaculaire beelden van de uitbarsting van de IJslandse vulkaan Fagradalsfjall. Beelden van een allesvernietigende hete gletsjer van lava. Gelukkig is er rond de vulkaan geen bewoning en daarmee geen direct gevaar. Toch zorgt de vulkaan voor overlast, met name voor het vliegverkeer. Indrukwekkende beelden. Wist u dat wij in Nederland ook twee vulkanen hebben?

Twee vulkanen? Nee, ik bedoel niet The Quill op Sint Eustatius of Mount Scenery op Saba, twee eilanden die tot het Koninkrijk der Nederlanden behoren. Ik bedoel de Nederlandse bodem waar de meeste lezers van Om Sions Wil vandaan komen. Wees gerust, het gaat om twee dode vulkanen. Vulkanen die naar verwachting nooit meer actief zullen worden.

De eerste vulkaan wordt de Zuidwalvulkaan genoemd. Wanneer je met de veerdienst van Rederij Doeksen vanaf Harlingen naar Vlieland vaart, dan vaar je langs de vulkaan. De Zuidwalvulkaan ligt namelijk onder de Waddenzee. Deze vulkaan werd ‘toevallig’ ontdekt in 1970. Men was op zoek naar gas. Inderdaad bleek op ongeveer 1840 meter diepte aardgas te zitten. Men besloot nog verder te boren eerst 80 meter dieper en daarna nog 1000 meter dieper. Op die diepte trof men vulkanisch gesteente aan. De wetenschappers hadden recht in een kraterpijp geboord zo bleek later. Onderzoekers dateren deze vulkaan in het Jura (zo’n 152 miljoen jaar geleden). Christenen die ervan uitgaan dat de aarde jong is geven aan dat deze vulkaan óf tijdens de zondvloed actief was óf in de roerige periode daarna toen de aarde langzaam tot rust kwam. Deze vulkaan levert hoogstwaarschijnlijk geen gevaar meer op voor de bewoners van Friesland.

De tweede vulkaan wordt Mulciber genoemd. Deze vulkaan bevindt zich in het Nederlandse gedeelte van de Noordzee. Net als de Zuidwalvulkaan is ook deze vulkaan ‘toevallig’ ontdekt, toen men onderzoek deed naar gesteentelagen in het gebied. Bijzonder is dat de gegevens van deze vulkaan al jaren openbaar waren, maar dat niemand het bestaan van deze vulkaan opgemerkt heeft. In 1985 troffen onderzoekers namelijk bij een boring tientallen meters vulkanische as en basalt aan. Het vulkanisch gesteente is aangetroffen op zo’n 1660 meter diepte de vulkaanvorm zelf ligt 3300 meter diep.

Deze vulkanen hebben alles te maken met het uiteenvallen van het supercontinent Pangea. Het uit elkaar drijven en op elkaar botsen van verschillende aardplaten zorgde voor veel aardbevingen en vulkanisme en ook voor een actieve Mulciber en Zuidwalvulkaan. Christenen die geloven dat de aarde jong is denken dat dit uiteenvallen van Pangea tijdens de zondvloed is gebeurd. Andere christenen menen dat dit uiteenvallen ten dage van Peleg (Genesis 10:25) gebeurd is, toen de aarde werd verdeeld. De laatste gedachte is al vrij oud en vinden we al bij Bijbelgeleerden uit de 18e eeuw. Toen de aarde wat meer tot rust kwam zijn de Zuidwalvulkaan en Mulciber dode vulkanen geworden. Ze werden bedekt met kilometers aan sedimenten (zand, grind, klei) en zo vergeten. Met behulp van wetenschappelijk onderzoek mogen wij ze nu weer ontdekken. Vulkanen laten ons iets zien van de kracht van de natuur, maar ook van de almacht en majesteit van God die erboven staat. In Psalm 46 lezen we ‘God is ons een Toevlucht en Sterkte (…) Daarom zullen wij niet vrezen (…) al werden de bergen verzet in het hart der zeeën (…) laat de bergen daveren, door dezelver verheffing! Sela’.

Dit artikel verscheen eerder in het gezinsblad ‘Om Sions Wil’ en is met toestemming van de redactie hier overgenomen. De volledige bronvermelding luidt: Meerten, J.W. van, 2021, Nederlandse vulkanen?, Om Sions Wil 2021 (8): 27. Hier is wat meer te lezen over ‘Om Sions Wil’.

ANDERE COLUMNS UIT 'OM SIONS WIL' JAARGANG 2021