Home » Betuwse streekgeschiedenis » De veertigste jaargang van ‘De Navorscher’ en de genealogie van het geslacht Van Meerten

De veertigste jaargang van ‘De Navorscher’ en de genealogie van het geslacht Van Meerten

De veertigste jaargang van het blad ‘De Navorscher’ verschijnt in 1890 en heeft een vermelding van enkele personen uit het geslacht Van Meerten.1 Deze personen leefden in de 16e en 18e eeuw.

Vermelding in ‘De Navorscher’ jaargang 40, bladzijde 247.

Hillegonda van Meerten

In dit deel van De Navorscher wordt het geslacht Van Leeuwen besproken.2 Het stuk is geschreven door J.H. Frieswijk en beslaat de bladzijden 244 tot en met 252. De schrijver noemt het een riddermatig geslacht. Twee individuen uit dit geslacht zijn getrouwd met telgen uit het geslacht Van Meerten. Het gaat om Albert die overleden is in 1546 en woonachtig is te Rijswijk (Gld.). Hij pleegt in 1514 een manslag op Wilhelm Hoeff (Heuff) te Avezaat. Hij trouwt met Hillegonda van Meerten met wie hij twee kinderen krijgt: Adriaan en Elisabeth. In voetnoot 4 bij ‘Albert’ wordt nog andere informatie gegeven: “Omtrent Albertus v. L., ridder, in 1538 begr. In de Buurtkerk te Utrecht, geh. m. Maria Salm overl. 1540, en zijn schier fabelachtig talrijk nakroost, zie Herald. Bibl. 1882 bl. 284 noot a. Red.” Dit is in tegenspraak met eerdere informatie dus moet uitgezocht worden.”

Bij de manslag staat ook een voetnoot met extra informatie: “Zie Nederl. Heraut 1889 bl. 191, 2; Geld. Volksalm. 1890 bl. 136 noot (Albert die Leeu tho Rijswijck), waar men leest, dat hij in 1512 voor dien nederslach (manslag) hertog Karel’s vergiffenis verwierf; vgl. v. Hasselt, Oorsprong Hof v. Geld. 1793 bl. 35. Den Ned. Heraut t.a.pl. vermelden Derk v. L. ontmoet men ook Nav. XXXIX, 362. Red.” De lopende tekst geeft 1514 en hier wordt gesteld dat hij in 1512 vergiffenis kreeg voor een daad die hij nog niet begaan had. Hoe zit het precies?

Bij Hillegonda van Meerten staat ook een voetnoot met extra informatie: “Bn d’Ablaing v. G., Rp v. Veluwe, bl. 114, 82, 224. Wapen v. Meerten, zie Rietstap’s Armorial 1e ed., maar wederom bij deze v. Meerten’s Holl. P. d’Utrecht staat. En zij waren toch volbloed Geldersch.; zie, behalve Nav. XXVI, 368-70, ibid. XXXIV, 58; IX,625; v. Meerten tot Ingen (waarbij de bp Meerten, te Lienden, ligt). De halsband van den hazewind is ook gegespt v. goud. Red.

Elisabeth, de dochter van Albert en Hillegonda, trouwde op ‘huize Laer’ (Veluwe) in 1562 met Evert van Delen tho Laer. Evert is overleden op 8 februari 1586. De voetnoot meldt: “Zie over Elisabeth en Evert, Nederl. Heraut 1889 bl. 132, en ald. bl. 175 met wapen, enz. v. Delen. Red.

Adriaan, de zoon van Albert en Hillegonda, was in 1555 door ‘een reces van ’t Nijmeegsche kwartier gehandhaafd in zijne riddermatigheid’. In 1546 was hij als leenvolger van zijn vader Albert met landerijen te Rijswijk bedeeld (vanwege het Huis Culemborg). Hij richt met zijn moeder Hillegonda van Meerten een maagscheid op. Hij werd in 1578 door graaf Jan van Nassau, stadhouder van Gelre, verschreven op twee landdagen. Adriaan trouwde met ene Van Hattum, bij wie hij een zoon kreeg met de naam ‘Albert’.

Bij ‘riddermatigheid’ staat een voetnoot: “Zie daaromtrent nader, Nav. XXVI, 374, 5. Insgelijks over den daar voorkomenden Johan v. Wijck, Nav. XXVII, 135; Herald Bibl. 1880 bl. 300, 1. Zijne ouders, en grootouders van moederskant, zijne broeders en zusters noemt Nav. XXVI, 636, waaruit blijkt, dat die zusters waren Josina, geh. m. Dirck van Hattum, en Agnies, de gade van Joachim van Leeuwen (hier boven verzegen. Te Ek ligt een Joachim v. L. (overl. 12 Oct. 1610) begraven. Red.

Bij Van Hattum staat de volgende voetnoot: “In goud schuingeplaatste schapenschaar v. rood, helmt.: de schaar [ Zie een ander wapen van Eksche en Ingensche Van Hattem’s in Nav. XXXIX, 625, noot 1, en vgl. ibid. XXVI, 411, 3. De thans nog te Ek, Ingen, Maurik, enz., talrijk vertegenwoordigde, in dood-eenvoudigen levensstand verkeerende v. H.’s schrijven zich Van Hattum. Red.

Van Abcoude van Meerten

Ene Johan van Leeuwen, zoon van een andere Adriaan als hierboven, wordt genoemd op bladzijde 250. Hij is getrouwd met iemand uit het geslacht Abcoude van Meerten ene Willemsdochter. Hierbij staat de volgende voetnoot: “Zie eene van Abcoude van Meerten, wier moeder eene van Montfoort, in Nav. XXX, 620 vgl. met ibid XXII, 547a. Hoe is hier de samenstelling historisch ontstaan? Misschien was haar echtgenoot de Johan van Leeuwen uit Maurik, die met Jasper van Hattem, Joost van Hattem Baertszn. Dirk en Johan van Hattem, allen uit Ingen, met Claes Gilliszn van Wijck e.a. 20 december 1568 door Alva gebannen werd; zie verder Nav. XXXIV, 129. Johan van Leeuwen zou ook beeldstormerij gepleegd hebben, evenals Willem Jan Stevensz uit Maurik en Dirk van Hattem uit Ingen te Utrecht hadden gedaan (v. Hasselt, Stukken Vaderl. Hist. I, 314). Red.

Latijnse tekst

Op bladzijde 321-322 staat Utrecht Overluidingen als vervolg op De Navorscher 40 blz. 2-5. Wat weer een vervolg is op De Navorscher 39, blz. 628. Daar vinden we in Latijnse tekst een vermelding van iemand uit het geslacht Van Abcoude van Meerten. De tekst luidt: “XII Apr. In ob. Et fun. DIII Jois ab Abcoude a Meerten, satrapes superioris partis hujus provinciae.” Het gaat om het ‘overluiden’ van de kerkklokken nadat een persoon gestorven is. In dit geval in het jaar 1632.

Voetnoten

  1. Het gaat om: De Navorscher. Een middel tot gedachtewisseling en letterkundig verkeer tusschen allen die iets weten, iets te vragen hebben, of iets kunnen oplossen. Jrg. 40. Verschenen te Nijmegen in 1889 bij H.C.A. Thieme.
  2. Meer informatie over de koppeling tussen ‘Van Leeuwen’ en ‘Van Meerten’ is hier te vinden: https://oorsprong.info/de-zesentwintigste-jaargang-van-de-navorscher-en-de-genealogie-van-het-geslacht-van-meerten/.