Home » Medische ethiek » “We gaan niet nog een keer vier jaar traineren” – Via Dolorosa en het beleid van D66 (Sigrid Kaag)

“We gaan niet nog een keer vier jaar traineren” – Via Dolorosa en het beleid van D66 (Sigrid Kaag)

Door inMedische ethiekop.

Gisteren was het de politieke dag wel. Mark Rutte en de oud-verkenners moesten diep door het stof voor wat er wél en niet gezegd is. Dat het hier niet ging om een verkapte 1-aprilgrap bleek wel uit de geuite heilige verontwaardiging van fractievoorzitters van de verschillende partijen. Want wat is erger: een minister-president die liegt of een minister-president die lijdt aan geheugenverlies? Geert Wilders diende zelfs een motie van wantrouwen in en als het aan hem gelegen had dan had de minister-president zelf een ‘functie elders’ moeten zoeken.1 CDA en D66 keurden het gedrag van de premier af, maar spaarden Rutte als minister-president. De motie van wantrouwen haalde de meerderheid (net) niet. Het politieke spel heeft echter door dit alles een flinke deuk opgelopen.2 Dit politieke spel laat ons ook zien dat we leven ná het paradijs en de zondeval. Partijen worden buitengesloten3 en Gods geboden, die goed zijn voor alle mensen, worden met de voeten getreden.

Sigrid Kaag (MA) tijdens haar maidenspeech in de Tweede Kamer (d.d. 1 april 2021).

Maar er zijn meer aantekeningen naar buiten gekomen. In dit artikel willen we stilstaan bij D66 en de medisch-ethische kwesties, stilstaan bij het verkennende gesprek met Sigrid Kaag. Een partijleider die wel mooie woorden gebruikt van Via Dolorosa4 en bezinning tijdens Pasen, maar deze weg niet laat zien bij de medisch-ethische thema’s. Daarin staat geen weg van lijden, kruisdragen en de opstanding van Christus centraal, maar de autonome mens die zelf in een handomdraai moet kunnen beschikken over leven en dood. Voor mij is D66 bij uitstek de partij die de christelijke normen en waarden met de voeten treedt én Gods geboden, die goed zijn voor alle mensen, aan de kant schuift.

Brief aan de verkenners

Op 22 maart 2021 publiceerde Sigrid Kaag op de website van D66 een brief naar aanleiding van de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen. Een brief met mooie woorden over aanpak van het coronavirus en het bevorderen van maatschappelijk en economisch herstel. Over de medisch-ethische vraagstukken wordt het volgende geschreven:

“De D66-fractie geeft u in overweging om in de gesprekken ook te verkennen welke inhoudelijke blokkades worden opgeworpen door partijen. Voor D66 is het van belang dat medisch-ethische vraagstukken zorgvuldig kunnen worden besproken in het parlement, zonder dat op voorhand een uitkomst vastligt.”

Het eerste is begrijpelijk, laten we zorgvuldig spreken over medisch-ethische kwesties zoals abortus, euthanasie, sleutelen aan embryo’s etc. Laten we inderdaad elkaars standpunten verkennen op dit terrein. De laatste zin van dit citaat, ‘zonder dat op voorhand een uitkomst vastligt’ is juist datgene wat D66 in de praktijk laat zien. De uitkomst ligt óók bij D66 vast, namelijk de autonome mens die anders wil dan Gods geboden en waar zonde geen zonde meer genoemd kan en mag worden.5

Verslag van de verkenners

Uit het verslag van de verkenners blijkt ook dat de uitkomst van Sigrid Kaag op dit punt vast ligt. Ze wil niet regeren met de ChristenUnie als deze ‘voltooid leven bij de formatie’ al wil regelen. Het beleid van D66 moet op dit punt doorgezet worden, luizen in de pels zijn daarbij hinderlijk en moeten op voorhand verwijderd worden worden. In het verslag wordt letterlijk opgeschreven:

“CU: voltooid leven bij formatie regelen is geen optie, we gaan geen stap terug zetten, moet in kamer blijven. Stel dat CU dat accepteert, dan spelen ook andere medisch-ethische vraagstukken. We gaan niet nog een keer 4 jaar traineren.”

Drs. Gert-Jan Segers en zijn inbreng tijdens het debat met de oud-verkenners.

De uitkomst ligt vast, samenwerken met ChristenUnie is vier jaar traineren.6 Deze uitspraak laat zien dat het Sigrid Kaag niet te doen is om een open gesprek, maar om het D66-beleid door te ‘drukken’. Als het gaat om de medische ethiek wil D66 niet terug naar de christelijke normen en waarden, maar er juist van af. Ook de ChristenUnie heeft moeite met het feit dat deze uitkomst bij D66 al van te voren vastligt. Drs. Gert-Jan Segers in de woorden van het verslag: ‘Heb gezegd dat ik het moeilijk zou vinden als daar überhaupt niet over gesproken kan worden, waar het uitkomt geen idee, maar moet gewoon besproken worden’. Ook de VVD constateert dat er spanningen zijn tussen CU en D66 als het gaat om ‘voltooid leven’. Drs. Mark Rutte zegt in de woorden van het verslag: ‘4 jaar weer vooruitschuiven niet acceptabel voor D66‘. In het kader hieronder zien we dat ook andere partijen constateren dat hier een groot verschilpunt ligt. Dit ligt niet aan ChristenUnie, zij geven namelijk aan dat ze tijdens de formatie wel willen praten over deze zaken. Het is D66 die een gesprek hierover niet (of nauwelijks) wil. De woorden van D66 blijken dus inconsistent. In theorie willen ze een discussie zonder dat de uitkomst vastligt, maar in de praktijk laten ze het tegenovergestelde zien: er kan/mag überhaupt niet over gesproken worden bij de formatie.7

De media en traineren

Ook de media hebben de ‘traineren’-uitspraak van Sigrid Kaag waargenomen. Het Noordhollands Dagblad laat weten dat Kaag uitsluit dat onderhandeling over de medisch-ethische kwesties met de ChristenUnie door haar uitgesloten wordt.8 Volgens Het Parool is de ChristenUnie niet de eerste optie vanwege dit punt.9 Het dagblad Trouw geeft aan dat Kaag geen stap terug gaat zetten als het gaat om de medisch-ethische kwesties. Ook al zou ze er met de ChristenUnie wel uitkomen rond het thema ‘voltooid leven’ dan nog voelt ze niet veel voor samenwerking.10 Ook op CIP wordt aangegeven dat de VVD, maar vooral D66, samenwerking met de ChristenUnie vanwege de medisch-ethische thema’s niet zien zitten.11 Verder wordt er bij Zeelandnet12, Dagblad van het Noorden13, Skipr14, Business Insider15 Nieuwe Oogst16, De Telegraaf17 en MSN18 gesproken over de traineren-uitspraak van Kaag.

Via Dolorosa

Hoe kunnen we spreken over Via Dolorosa en een weg van bezinning tijdens Pasen, wat in zichzelf mooie woorden zijn, maar ondertussen het heft in eigen hand nemen, Gods geboden negeren en daarmee de autonome mens bovenaan zetten? Ja, bij God is vergeving. Dat wil echter niet zeggen dat we daarom al Zijn geboden maar met onze voeten kunnen en mogen treden én zonden wegwuiven of openlijk goedkeuren. We zouden moeten strijden tegen dit soort antinomianisme.19 Hoe Sigrid Kaag Via Dolorosa kan verbinden met het beleid van D66, vooral op medisch-ethisch terrein, is mij een raadsel.

ANDERE PARTIJEN EN HET GESPREK OVER MEDISCH-ETHISCHE KWESTIES
In dit kader kijken we naar het verslag van de oud-verkenners en wat daar gezegd wordt over medisch-ethische kwesties.

VVD: CU: voltooid leven wordt spannend, vraag of het door de TK komt. 4 jaar weer vooruitschuiven niet acceptabel voor D66. Straks zit CU niet in kabinet en gebeurt het toch, dan had CU net zo goed kunnen meeregeren.”
D66: CU: voltooid leven bij formatie regelen is geen optie, we gaan geen stap terug zetten, moet in kamer blijven. Stel dat CU dat accepteert, dan spelen ook andere medisch-ethische vraagstukken. We gaan niet nog een keer 4 jaar traineren.
GroenLinks: Medisch ethisch: vrije kwesties, wat mij betreft 0 tijd aan besteden. (…) Misschien dat CU mee gaat doen, maar die zullen daar dingen op terug willen vragen medisch ethisch.
ChristenUnie: Medisch ethisch: heb gezegd dat ik het moeilijk zou vinden als daar überhaupt niet over
gesproken kan worden, waar het uitkomt geen idee, maar moet gewoon besproken worden.
50Plus: Volt vraag ik me af voor VVD, JA21 voor D66, CU ingewikkeld vanwege voltooid leven.

Voetnoten

  1. Zie voor het indienen van de motie door Geert Wilders deze video: https://www.gids.tv/video/320219/geert-wilders-dient-motie-van-wantrouwen-in-mark-rutte-zoek-zelf-functie-elders-video.
  2. Een groot deel van het debat is hier terug te kijken: https://www.gids.tv/video/320178/kijk-live-debat-tweede-kamer-met-verkenners-ollongren-en-jorritsma-1-april. Hier is vrijwel alles in een plenair verslag opgeschreven:https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/detail/6c000285-6c9c-4218-8bf0-4c0c4538017b.
  3. d.i. Uitgesloten van regeringsdeelname.
  4. Zie voor Via Dolorosa: https://nl.wikipedia.org/wiki/Via_Dolorosa.
  5. Zie voor de brief van Sigrid Kaag: https://d66.nl/nieuws/brief-sigrid-kaag-aan-de-verkenners/.
  6. Deze uitspraak werd al eerder bekend. Namelijk op 25 maart toen het beruchte document dat voor een hoop opschudding zorgde naar buiten kwam: https://www.kabinetsformatie2021.nl/documenten/publicaties/2021/04/01/vragen-mrsk2/. Traineren is per definitie niet perse iets negatiefs maar wil zeggen ‘op de lange baan schuiven’ of ‘uitstellen’.
  7. Zie hier voor het verslag van het gesprek met de 17 fracties door de oud-verkenners hier: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2021D11605&did=2021D11605.
  8. https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20210401_80280349?origin=app&utm_source=google&utm_medium=organic.
  9. https://www.parool.nl/nederland/kamerleden-overwegen-vertrouwen-op-te-zeggen-in-rutte~b5a338f6/.
  10. https://www.trouw.nl/politiek/wat-stond-er-nog-meer-in-de-gespreksverslagen-van-de-verkenners-pvda-en-groenlinks-allebei-gaan-we-niet-trekken~b2e3a0b9/.
  11. https://cip.nl/cip+/84747-vvd-en-d66-zien-kabinet-met-christenunie-nu-niet-zitten.
  12. https://www.zeelandnet.nl/nieuws/d66-wilde-om-tafel-met-vvd-cda-pvda-en-groenlinks.
  13. https://www.dvhn.nl/extra/Rutte-opperde-ministerspost-voor-Omtzigt-bij-verkenners-Jorritsma-wilde-hem-kamervoorzitter-maken-26746647.html.
  14. https://www.skipr.nl/.
  15. https://www.businessinsider.nl/mark-rutte-pieter-omtzigt-minister/.
  16. https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2021/04/01/rutte-wacht-zwaar-debat-opperde-ministerpost-voor-omtzigt.
  17. https://www.telegraaf.nl/nieuws/664344766/rutte-onder-druk-na-uitspraak-over-omtzigt.
  18. https://www.msn.com/nl-nl/geldzaken/nieuws/rutte-zei-tegen-de-verkenners-je-moet-wat-met-omtzigt-minister-maken/ar-BB1fcddW?li=BB13ppTU.
  19. Zie dit artikel op Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Antinomianism.

Archieven