Afgelopen dinsdag schreven we over de promotie van predikant en theoloog dr. C.J. Meeuse naar aanleiding van een aankondiging van de promotieplechtigheid.¹ In De Saambinder van 4 juli 2024 stond een verslag door ds. G.J. van Aalst van deze promotie.² Dit verslag vatten wij hieronder kort samen. Voor wie liever de promotieplechtigheid zelf helemaal terug wil zien verwijzen wij u graag naar de voetnoot.³

Ds. Van Aalst memoreert in de inleiding aan het feit dat het een wonder is dat deze promotie doorgang kon vinden, daar dr. Meeuse zeer kritiek heeft gelegen. Drie maanden later mocht ds. Van Aalst er getuige van zijn hoe dr. Meeuse zijn proefschrift verdedigde. “Wat onvoorstelbaar groot dat de Heere dit gaf!” De kersverse doctor in de theologie heeft zijn hele leven zich met de theologie van Jacobus Koelman (1632-1695) bezig gehouden. De arbeid van Koelman is tot een rijke zegen geweest. Dr. Meeuse heeft één aspect hiervan uitgelicht en daar een proefschrift over geschreven: zijn strijd tegen het cartesianisme. Van Aalst legt uit: “De achttiende eeuw wordt wel de eeuw van de Verlichting genoemd. Die Verlichting heeft tot op de dag van vandaag veel kwaad veroorzaakt in kerk en samenleving. ‘Verlichting’ betekent: ‘de verlossing van de mens uit zijn onmondigheid, die hij aan zichzelf te wijten heeft’. (…) In de zeventiende eeuw waren er al krachten aan het werk die deze stroming voorbereidden. Eén daarvan was het cartesianisme. Dat is het gedachtengoed van René Descartes.” Dit cartesianisme werkt door tot op de dag van vandaag. “Daarbij wordt de ratio, het kritisch denkvermogen van de (gevallen!) mens, gesteld boven de Godsopenbaring in Zijn Woord. Nog steeds zien we de droeve gevolgen ervan in het denken over onder andere God, Zijn Woord, de schepping en het huwelijk.” Ds. Van Aalst noemt het de verdienste van dr. Meeuse dat hij de verderfelijke invloeden hiervan heeft aangetoond. De Almachtige dient hier alleen alle eer van te ontvangen.

Het proefschrift werd allereerst met een algemeen openingswoord verdedigd. Daarna moest de promovendus zich ‘verdedigen’ tegenover hooggeleerde opponenten. Zij maakten het de promovendus niet gemakkelijk, zo luidt de beoordeling van ds. Van Aalst. De opponenten waren prof. dr. A. Baars, prof. dr. A.C. Neele, prof. dr. H.A. Krop en prof. dr. A. Beck. De gehele plechtigheid stond in het teken van Spreuken 3:5: ‘Vertrouwt op de Heere met uw ganse hart, en steun op uw verstand niet’. Van Aalst sluit af met het wijzen op de rust. “Nu gunnen we hem wat rust. Rust in God, door Christus.”

Op de eerste maandag van september wordt, als de Heere het geeft, dr. Meeuse zelf aan het woord gelaten over zijn proefschrift. Houd u daarvoor deze website in de gaten.

Voetnoten

1. https://oorsprong.info/de-filosofie-mag-niet-meer-zijn-dan-een-ancilla-theologiae-nog-een-keer-over-de-promotieplechtigheid-van-dr-c-j-meeuse/.
2. Bron: Aalst, G.J. van, 2024, Promotie ds. C.J. Meeuse. De fan van Koelman, De Saambinder 102 (27): 6-7.
3. https://oorsprong.info/opname-verdediging-en-promotie-dr-c-j-meeuse-de-bestrijding-van-het-cartesianisme-door-jacobus-koelman/.