Een kort bericht na figuurlijke radiostilte

Zoals u wellicht gemerkt hebt zijn er bijna twee maanden geen artikelen verschenen op Oorsprong.info. Ook heb ik deze artikelen niet kunnen delen via sociale media en andere kanalen. De reden daarvoor is dat ik, vandaag negen weken geleden, een harttransplantatie heb ondergaan. Aan het begin is de toestand kritiek geweest. De Heere is een Hoorder van het gebed en Hij heeft grote wonderen gedaan. Onze God heeft de artsen van het ErasmusMC de juiste gaven, talenten en inzichten gegeven die mijn herstel bevorder(d)en. Na lange tijd in het ziekenhuis gelegen te hebben en een blauwe maandag in een revalidatiekliniek, mocht ik vrijdag 20 juni 2025 weer thuiskomen uit het ziekenhuis. Tot verwondering twee dagen vóór mijn verjaardag. Zo kon ik de verjaardag vieren in het bijzijn van vrouw en kinderen. Er is nog een lange weg van (lichamelijk) herstel te gaan, door fysiotherapie, algeheel herstel en sleutelen aan medicatie. Maar hier geldt: Eben-Haëzer. Tot hiertoe heeft de Heere ons geholpen. Ik moet rustig aan doen, maar wil de komende maand D.V. weer wat aan de website doen. Per 1 augustus 2025 wil ik, als de Heere dat geeft, weer iedere dag – behalve zondag – (gast)bijdragen plaatsen die raken aan de thema’s apologetiek, (medische) ethiek, seksuele gerichtheid, Schriftgezag, hermeneutiek historiciteit van de Schrift en Bijbel en Wetenschap. Er is in de tussentijd weer veel gebeurd en er komt veel op het klassieke scheppingsgeloof en de historiciteit van de Schrift af. Deze visie wordt voortdurend uitgedaagd door theologen en andere (natuur)wetenschappers. Het blijft nodig om weerwoorden te bieden vanuit het klassieke scheppingsgeloof en te werken aan christelijke wetenschap en de opbouw van een scheppingsparadigma. Om zo de grote vragen die er zijn in deze maatschappij (rond bovengenoemde thema’s) serieus te nemen en mogelijke antwoorden inhoudelijk uit te werken. Op een dergelijke wijze dat God aan Zijn eer komt en het tot heil van onze naaste mag zijn.

Welkom op deze website!

Deze website is de thuisbasis van de organisatie Fundamentum. Fundamentum zet zich in op het gebied van geloof en wetenschap, medische ethiek en apologetiek. Eigenaar van de website is Jan van Meerten. De website is ook de landingswebsite van het jaarlijkse congres ‘Bijbel & Wetenschap‘. Deze website bevat informatie over allerhande onderwerpen zoals seksuele gerichtheid, pro-life, wereldgodsdiensten (zoals Islam, Hindoeïsme etc.) en vooral over scheppingsleer, -geloof en -paradigma. In het laatste geval zijn wij voorstander van het klassieke scheppingsgeloof met een zesdaagse schepping, een historische zondeval en om niet meer te noemen een wereldwijde zondvloed. Verder gebruikt Jan van Meerten deze website om eerder door hem geschreven artikelen te bundelen en het onderwerp waarin hij zichzelf aan het specialiseren is uit te werken. Het gaat dan om paleoecologie, paleoklimatologie en paleontologie, meer specifiek de ecosystemen van de dinosauriërs (het zogenoemde Mesozoïcum), nog meer specifiek de zoogdierachtigen en vogelachtigen in deze ecosystemen. Zijn overige artikelen kunnen gelezen worden als (wetenschap)journalistieke stukken. De website bevat ook gastbijdragen van medechristenen. Als laatste is het ook de landingswebsite van de genealogie van het geslacht Van Meerten en Betuwse streekgeschiedenis. U kunt uzelf hier abonneren op de nieuwsbrief. Deze nieuwsbrief verschijnt maandelijks en zal alle onderwerpen behandelen behalve informatie over het geslacht Van Meerten. De nieuwsbrief bevat altijd de mogelijkheid om uzelf af te melden. Van harte welkom op deze website en veel leesplezier! Feedback kan gegeven worden via de pagina ‘hier mag u uw hart luchten‘. Op deze pagina zullen wij zelf niet veel reageren. Op reacties, vragen of stellingen wordt gereageerd in de rubriek ‘Feedback & vragen‘. De feedback kan ook gegeven worden via info@oorsprong.info.

Megazostrodon, een uitgestorven zoogdierachtige (Mammaliaformes) uit het Trias/Jura.
Megazostrodon, een uitgestorven zoogdierachtige (Mammaliaformes) uit het Trias/Jura. Deze foto is genomen in het Natural History Museum in Londen en afkomstig van de internetencyclopedie Wikipedia.

Neanderthalers, Sapiens en Denisovans ontmoetten elkaar langs de Binnen-Aziatische Bergcorridor in Tadzjikistan – Prehistorische ontmoetingsplaats gevonden in de Zarafshanvallei

7 juli 2025

De Binnen-Aziatische Bergcorridor (Inner Asian Mountain Corridor) speelde een belangrijke rol in de migratie van volkeren en culturen. De doorgang werd ook gebruikt voor onderlinge handel. Deze uitwisselingsroute loopt van het Altaj-gebergte in Siberië tot Hindoekoesj in het huidige Afghanistan. Recente opgravingen en onderzoek liet zien dat de route al veel langer in gebruik is dan tot nu toe werd aangenomen. Het was zelfs een ontmoetingsplaats van Neanderthalers, Sapiens en Denisoviërs.

Het Zarafshangebergte.

Er is onder creationisten geen twijfel dat Neanderthalers, Sapiens en Denisovans allen afstammelingen zijn van Noach. Niets menselijks was hen vreemd. Deze afstammelingen kwamen met elkaar in contact (ze konden dus praten1) en genetisch onderzoek2 heeft uitgewezen dat zij zelfs kinderen met elkaar kregen. Recent legde archeologisch onderzoek in de Zarafshanvallei in Tadzjikistan een ontmoetingsplek bloot tussen deze verschillende culturen. De resultaten van het onderzoek werden gepubliceerd in Antiquity. Met behulp van Perplexity hieronder en samenvatting van het artikel.

Het artikel beschrijft de ontdekking en opgraving in Soii Havzak, een nieuwe paleolithische vindplaats in de Zarafshanvallei in Noord-Tadzjikistan. Soii Havzak bestaat uit een natuurlijke overhang in een steile rotswand (een soort rotsnis), ongeveer 40 meter boven een zijrivier van de Zarafshan en op 1165 meter hoogte. Deze locatie biedt een zeldzame, gelaagde archeologische sequentie uit het Midden- en Bovenpaleolithicum, waarmee het nieuwe inzichten geeft in de menselijke aanwezigheid en migratie in Centraal-Azië na de torenbouw van Babel en de spraakverwarring. Dit laatste had als gevolg dat de volkeren zich over de aarde verspreidde.

Geografische en historische context

De Zarafshanvallei maakt deel uit van de Inner Asian Mountain Corridor (IAMC), een belangrijke migratieroute en ook een toevluchtsoord voor menselijke populaties tijdens perioden van klimaatschommelingen in het paleolithicum. In de buurt van deze corridor zijn sporen gevonden van Neanderthalers (zoals bij Teshik-Tash en Obi Rahmat in Oezbekistan) en Denisovan-populaties (in de Altai), maar ook van vroege moderne mensen (Sapiens). Dit maakt de regio tot een mogelijk ontmoetingspunt van verschillende mensensoorten.

Opgravingen en methodologie

In 2022 startte een archeologisch onderzoek in het oosten van de Zarafshanvallei, rond Panjakent (een stad in Tadzjikistan). Daarbij werden twee gelaagde paleolithische vindplaatsen ontdekt: Obi Borik en Soii Havzak. De Soii Havzak-‘rotsnis’, gelegen circa 10 kilometer ten noorden van Panjakent en 40 meter boven een zijrivier van de Zarafshan, werd in 2023 op een systematische wijze opgravingen gedaan. Er werden drie sleuven (trenches) gegraven, gebaseerd op de vondst van stenen artefacten op de helling onder de overhang.

Bevindingen

Archeologische lagen en vondsten

  • Trench I leverde 277 stenen artefacten (van vuursteen, leisteen en kwarts) en honderden dierlijke botten op. De bovenste lagen (2–4) bevatten compacte sedimenten, rijk aan houtskool, botten, kleine afslagen (microdebris) en steensplinters. Deze groep artefacten wijzen op Mesolithische of laat-Bovenpaleolithische bewoning.
  • Lagere lagen (8–10) bevatten asrijke lagen met botten, afslagen en bladen, veel vuursteenafval, houtskool en verbrande vuurstenen, wat wijst op het intensief bewerken van vuursteen en het gebruik van vuur. De werktuigen omvatten steensplinters en een burijn (een klein en scherp puntig werktuig). Dit duidt op een intensieve Bovenpaleolithische bezetting.
  • Trenches II en III leverden samen bijna 200 artefacten op, vooral in lagen met steenpuin en löss. De vondsten zijn vers en tonen geen sporen van verwering. Hieruit blijkt dat de productie van stenen werktuigen op deze locatie plaatsvond. Daarnaast werden Levallois-afslagen, discoïde (schijfvormige stenen werktuigen) en hiërarchische (stenen werktuigen met verschillende vlakken in een vaste volgorde) kernen gevonden, wat wijst op een eerdere fase van bewoning uit het Middenpaleolithicum of het begin van het Bovenpaleolithicum.

Technologische diversiteit
De assemblages tonen een grote variatie aan steentechnieken, waaronder Levallois-techniek (kenmerkend voor het Middenpaleolithicum) en productie van stenen werktuigen die typisch is voor het Bovenpaleolithicum. Dit wijst op meerdere bewoningsfasen en mogelijk verschillende menselijke groepen door de tijd heen. Soii Havzak bevat minstens drie bewoningsfasen: twee uit het Bovenpaleolithicum (in situ) en een eerdere fase, zichtbaar in de oppervlaktevondsten en de vondsten uit de andere sleuven.

Betekenis en implicaties

De vondsten uit Soii Havzak tonen aan dat Centraal-Azië, en met name de Zarafshanvallei, een cruciale rol speelde in de vroege menselijke migratie en interactie. De regio was mogelijk een migratieroute voor verschillende mensensoorten, waaronder Sapiens, Neanderthalers en Denisovans, die hier mogelijk samenleefden of elkaar opvolgden. De uitzonderlijke conservering van organisch materiaal, zoals verbrande houtresten en botten, biedt unieke mogelijkheden om het paleoklimaat en de leefomstandigheden te reconstrueren en mogelijk zelfs menselijke resten te vinden die de verschillende culturen kunnen identificeren.

Conclusie en toekomstig onderzoek

Hoewel het paleolithisch onderzoek in Centraal-Azië al sinds de jaren dertig bestaat, is de regio nog relatief weinig onderzocht, vooral wat betreft goed bewaarde gelaagde vindplaatsen uit het Paleolithicum. Soii Havzak is een van de weinige multilayered paleolithische vindplaatsen in Centraal-Azië en biedt een unieke kans om modellen over technologische en culturele diversiteit te testen. Toekomstig onderzoek zal zich moeten richten op gedetailleerde analyse van de lithische en faunale assemblages en radiometrische datering om de chronologie verder te verfijnen. Archeoloog dr. Yossi Zaidner, een van de twee onderzoekers, verbonden aan de Universiteit van Jeruzalem: “We hopen dat verder onderzoek van de vindplaats nieuwe inzichten zal opleveren over hoe verschillende menselijke groepen – zoals moderne mensen, Neanderthalers en Denisovans – in deze regio met elkaar omging.” Jongeaardecreationisten hanteren veelal wel dezelfde chronologie, maar verschillen van inzicht als het gaat om absolute dateringen.

Samengevat: Soii Havzak levert belangrijke nieuwe aanwijzingen voor de menselijke aanwezigheid, technologische ontwikkeling en migratie in Centraal-Azië in het Paleolithicum. De vondsten onderstrepen het belang van de Zarafshanvallei als migratieroute en ontmoetingsplaats van verschillende groepen mensen in het verre verleden

N.a.v.: Zaidner, Yossi, Krubanov, Sharof, 2024, Soii Havzak: a new Palaeolithic sequence in Zeravshan Valley, central Tajikistan, Antiquity 98 (402): e31, 1-8 en Weper, Torsten, 2025, Archeologen vinden prehistorische ontmoetingsplek, Wetenschap in Beeld Historia 2025 (6): 107.

Voetnoten

Dr. Mart-Jan Paul met emeritaat – Verhouding Oude en Nieuwe Testament centraal op afscheidssymposium en in afscheidsrede

4 juli 2025

Vandaag is het precies een maand geleden dat prof. dr. Mart-Jan Paul afscheid nam van zijn hoogleraarschap aan de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) te Leuven. Voor dit afscheid organiseerde de ETF samen met de Gereformeerde Bond binnen de Protestantse Kerk in Nederland een afscheidssymposium over de verhouding tussen het Oude en Nieuwe Testament.3

Twee sprekers gingen in op de historiciteit van Genesis 3 en de Staat der Rechtheid: dr. Van den Belt en dr. Van den Herik. Dr. Paul heeft dit klassieke scheppingsgeloof en de kosmische gevolgen van de zondeval altijd verdedigd. De afscheidsrede van dr. Paul ging over het nieuwe verbond dat in Jeremia 31 wordt genoemd. We danken vanaf deze plaats dr. Paul voor zijn vele geschriften waarin hij de (historische) betrouwbaarheid van de Schrift (zowel het Oude als het Nieuwe Testament) heeft verdedigd. Ik heb veel van hem geleerd. Hij was vooral leermeester in het duidelijk verwoorden van eigen standpunt, zonder de vriendelijkheid richting de opponent uit het oog te verliezen. We hopen dat dr. Paul nog vele schrijfsels zal publiceren. Helaas kon ik, omdat ik in het ziekenhuis lag, niet aanwezig zijn bij het afscheidssymposium en het avondprogramma. Gelukkig heeft het Reformatorisch Dagblad verslag gedaan van het symposium4 en zal de afscheidsrede, als de Heere het geeft, in augustus hier op de website gedeeld worden. Wat nog meer is, collega’s van dr. Paul hebben een vriendenbundel aangeboden waar diverse bijdragen instaan. Deze bundel, met als titel ‘Bevrijding en verwachting‘, kan aangeschaft worden via de website van Uitgeverij De Banier (zie voetnoot).5

Kort interview

Onder het verslag van het afscheidssymposium verscheen, in het Reformatorisch Dagblad, nog een kort interview met dr. Paul.6 Hij gaf aan dat het mooi was om op de ETF ‘op wetenschappelijk niveau bezig te zijn‘. Masterstudenten van over de hele wereld (zoals het Midden-Oosten, Afrika en Oekraïne) kwamen naar de ETF om te studeren. Hoewel België maar weinig protestanten kent, zag dr. Paul enorme gedrevenheid bij het ETF-personeel. “De verbondenheid in wezenlijke zaken heb ik hier erg gewaardeerd.” Op de vraag wat de scheidend hoogleraar theologiestudenten zou meegeven, geeft hij aan dat als je orthodox wilt blijven, je twee keer zo hard moet studeren. “Je moet niet alleen de gangbare theorieën bestuderen, maar ook de alternatieven nagaan.” Je kunt als theologiestudent te maken krijgen met aanvechtingen. “Daarom is gebed om de leiding van de Heilige Geest heel belangrijk. Het is dus bid en werk.”7

Voetnoten

Verwarring rond Schriftgezag kenmerk van geestelijke armoede – Interview met Van Gurp en Schot over studiesecretariaat Schriftgezag

4 juli 2025

Sinds de Generale Synode 2022/2023 heeft de Gereformeerde Gemeente een studiesecretariaat Schriftgezag.8 Grondige bezinning op dit onderwerp blijft nodig. Er werden drie studiesecretarissen aangesteld: drs. Sjaco van Gurp, dr. Johan Mouthaan en Jonard Roukens (MA). Afgelopen maand verscheen er een interview in het Reformatorisch Dagblad met Van Gurp en ds. A. Schot, voorzitter van het deputaatschap dat het studiesecretariaat mogelijk maakt.9

Het studiesecretariaat heeft zich de afgelopen twee jaar beziggehouden met het schrijven van artikelen, het geven van catechisatielessen en het houden van toerustingsavonden voor kerkelijke gemeenten en voor het Centrum voor Godsdienstonderwijs (CGO). Ook werden er contacten gelegd met het reformatorisch onderwijs en zijn er podcasts gemaakt voor jongeren. Dat is hard nodig, volgens ds. Schot. “De snelheid waarmee het Schriftgezag de laatste jaren soms op de helling gaat, onder meer onder jongeren, vind ik verbijsterend.” De Nunspeetse predikant hoopt daarom dat de komende Generale Synode de opdracht aan de drie studiesecretarissen wil verlengen. “De afgelopen twee jaren waren eigenlijk nog maar kort. We willen bijvoorbeeld graag meer aandacht gaan besteden aan de verhouding geloof en wetenschap.” Van de drie secretarissen verschijnt binnenkort het boek ‘Levend en krachtig, dat geschreven werd voor geïnteresseerde jongeren. Het secretariaat overweegt ook om, in een later stadium, een boek uit te geven met antwoorden op vragen van Bijbellezers.

Schriftgetrouw en pastoraal

Het studiesecretariaat wil Schriftgetrouw en pastoraal zijn. Ds. Schot meent dat het eerste wel voorop moet gaan. Van Gurp wil God en de Schrift bij elkaar houden. “Het is gevaarlijk wanneer je zegt dat de Bijbel alleen soteriologisch bedoeld is, dus gericht op de redding door Christus. Wat daarmee niet verbonden lijkt, kun je dan als tijdgebonden verklaren.” De studiesecretaris merkt om zich heen een postmoderne geest rond het Schriftgezag. Zo worden podcasts als ‘De ongelooflijke podcast’ en ‘Dit is de Bijbel’ van de Evangelische Omroep veel beluisterd. In deze podcasts zien we een andere visie op de Schrift. “Er ligt soms meer nadruk op de menselijke component in het ontstaan daarvan. Het spreken van de Heere in het heden verdwijnt dan naar de achtergrond.” Van Gurp steekt de hand ook in eigen boezem: ‘we [zijn] met z’n allen veel postmoderner dan we denken’. Ook binnen de Gereformeerde Gemeente is men geneigd de eigen mening voorop te stellen. Ook is er het gevaar van oppervlakkigheid en dode orthodoxie. “Dan verwonder je je er niet meer over dat God überhaupt spreekt.” Bij heikele ethische kwesties wil je dan nog wel de Schrift volgen, maar wat God zegt behelst dan niet meer je hele leven. De gereformeerde theologie is op tal van punten goed doordacht. “Je hoeft je verstand niet uit te zetten bij dit onderwerp.”

Permissieve theologie

Is de kwestie schepping en evolutie, minder wezenlijk dan de leer aangaande Christus? Ds. Schot is het met deze stelling oneens. “Het is allemaal dezelfde openbaring. Zodra de Schrift ergens een uitspraak over doet, is het geen middelmatige zaak meer.” Van Gurp ziet tegenwoordig veer permissieve theologie. “Dan wordt gezegd: We weten nog niet zeker wat de Bijbel zet over, bijvoorbeeld, de vrouw in het ambt, dus bij twijfel doen we het maar. De gereformeerde theologie zegt vanouds: bij twijfel niet uitvaren.” Er wordt niet moedwillig gedwaald, maar het arglistige van de zonde zit in ieders hart. Het Schriftgezag hangt echter niet van de verdediging van mensen af: ‘De Heere waakt Zelf over Zijn Woord’.

Een recensent liet zich in De Saambinder kritisch uit over het boek ‘Geestspraak’ van systematisch theoloog prof. dr. Henk van den Belt. Terwijl Van den Belt zelf aangeeft in het orthodox-gereformeerde spoor te willen gaan.10 Van Gurp meent dat Van den Belt zich op sommige punten toch overgeeft aan het naturalistisch-wetenschappelijke denken. Dit is bijvoorbeeld het geval als het gaat om de leeftijd van de schepping. “Van den Belt omarmt deels het evolutiedenken, dat vind ik echt een zorg. Daarmee volgt hij de wetenschappelijke inzichten van nu. Hij doet dat allemaal niet lichtzinnig, maar toch luistert hij op dit punt uiteindelijk niet naar de Schrift. Hij slaat de natuurlijke openbaring hoog aan. Dan denk ik: tussen de natuurlijke openbaring en onze waarneming daarvan zit altijd nog een zondig mens.” Het is belangrijk om de Schrift te lezen in gemeenschap met de kerk van alle tijden. Van Gurp merkt dat er tegenwoordig veel postmodernisme bij het lezen van de Schrift komt kijken en maant tot voorzichtigheid. “Het postmodernisme leert echter dat alle kennis cultureel bepaald en voorlopig is. Maar dan moet je ook de evolutietheorie niet laten heersen over de Schrift. Als het gaat over hoe wetenschappelijke inzichten zich verhouden tot de Bijbel, kun je beter zeggen: “We weten het nog niet”, dan conclusies trekken uit de wetenschap en die de Bijbeluitleg laten beïnvloeden.” Theologiestudenten die worstelen met de thema’s rond Schriftgezag, kunnen vragen stellen via de website.

Afsluitend

Ds. Schot: “We hoeven niet onzeker te blijven over het juiste zicht op de Heilige Schrift. We belijden de ‘claritas’, de duidelijkheid van de Schrift. Daar moeten wij geen onduidelijkheid van maken. Er kunnen wel nieuwe vraagstukken komen, maar het spreken van de Heere verandert niet”. In het dagelijkse leven is het belangrijk om bij een open Bijbel te leven. “Het is een teken van geestelijke armoede dat er veel verwarring over de Schrift is.” Afsluitend moeten we het werk van de Heilige Geest niet onderschatten. Hij is het Die het Woord in harten van mensen afdrukt.

Prof. dr. Henk van den Belt heeft onlangs in de rubriek ‘Opgemerkt’ van het Reformatorisch Dagblad gereageerd op dit interview. Hij houdt in zijn korte briefje een pleidooi voor oudeaardecreationisme. Komende week hopen we, als de Heere het geeft, op deze website inhoudelijk te reageren op het briefje van Van den Belt.

Voetnoten

Chemisch bedrijf FF Chemicals belijdt Christus als koning – Christelijk belijden en wetenschapsbeoefening niet strijdig

2 juli 2025

Sommige Nederlandstaligen menen dat geloof en wetenschap in conflict zijn. Wanneer men wetenschappelijk bezig is, moet men (in ieder geval methodologisch) het geloof terzijde schuiven. Helaas volgen sommige christenacademici ook een dergelijk (methodologisch) naturalisme in de natuurwetenschap. Toch kan het ook anders! In de zomer van 2024 was ons gezin op vakantie in Werkendam. Toen ik met de scootmobiel over het industrieterrein reed, zag ik een groot pand waarop in grote letters werd beleden dat de Heere Jezus koning (van de schepping) is.

Mijn interesse was gewekt en ik besloot het bedrijf van dichterbij te bekijken. Naast de tekst ‘Jesus is Lord’ en ‘Jesus saves’ op de twee hoge loodsen (met opslagsilo’s), was er boven de laaddocks meer te lezen over wat Christus gedaan heeft voor de grootste van de zondaren. Links van de ‘Jesus saves’ staat te lezen: ‘Jesus Christ, the Hope of Glory’. Rechts van dezelfde hoge loods: ‘Because Jesus lives, we can face tomorrow’. De eigenaar van het pand is het familiebedrijf FF Chemicals. Op de website lezen we dat ze gespecialiseerd zijn in de productie van organische zuren en zouten ‘die worden gebruikt in levensmiddelen en diervoeders ter verbetering van de kwaliteit van het eindproduct’. Hierbij komt (veel) chemisch laboratoriumwerk kijken. Aan het hoofd van de productieontwikkeling staat dr. Joop Ooijen “Wij zijn in staat om levensmiddelenproducenten te voorzien van alle soorten organische zuren en zouten, maar ook in combinatie met een breed scala aan andere basisgrondstoffen maken wij ‘tailor made’ mengsels.” Ze adviseren en leveren aan veevoederfabrikanten. “We leveren een volledige range organische zuren en zouten – zowel water- als vetoplosbare componenten – met preventieve en curatieve werking tegen zowel grampositieve als gramnegatieve bacteriën en/of de gevolgen hiervan”. Het verschil tussen grampositieve en gramnegatieve bacteriën wordt veroorzaakt door een verschil in de structuur van de celwand.11 Tijdens de productie wordt rekening gehouden met Bijbels rentmeesterschap door de producten onschadelijk te laten zijn voor het milieu en beter voor mens en dier. “De basisingrediënten van onze producten zijn organische zuren en hun calcium- en natriumzouten. Onschadelijk voor het milieu, natuurlijk afbreekbaar en voor zover het diervoeders betreft vaak goede vervangers va antibiotica.” Over duurzaamheid en rentmeesterschap schrijven ze: “Wij zij ons bewust van onze verantwoordelijkheid voor de schepping. We werken voortdurend aan duurzame productiemethoden en verantwoorde omgang met energie en grondstoffen.” De kernwaarden bestaan uit geloof, integriteit en zorg. Bij geloof lezen we: ‘Jezus Christus staat centraal in alles wat we doen’. “Ons doel is om door middel van ons werk het evangelie van Jezus Christus te delen en goed te doen voor en onder de mensen – in Zijn Naam.” Een deel van de winst wordt besteed aan ‘sociale en geestelijke impact’, aan ‘organisaties die het evangelie verspreiden en praktische hulp bieden aan mensen in nood en onderdrukking’. Ze ondersteunen bijvoorbeeld Open Doors, IJM, Compassion, Operatie Mobilisatie en Stichting Alpha Nederland. Kortom: Een volwaardig wetenschappelijk (chemisch) bedrijf, waar het belijden van Jezus Christus als Heere voorop komt. Hier dus geen geloof aan de kapstok vanwege (methodologisch) naturalisme.12 Hieronder een video over de bedrijfsvisie van FF Chemicals.

Het nieuwe bedrijfspand van FF Chemicals werd gebouwd door Staton Bouw B.V.. Met 13.000 m2 is dit qua oppervlakte het grootste bedrijf van het bedrijventerrein Kop van Brabant. Dit zorgt voor meer bedrijvigheid in de regio.13 Het de eerste fase van het pand werd in mei 2019 opgeleverd. De tweede fase in 2021. Recent (in januari 2025) werden er opnieuw extra laaddocks toegevoegd aan het bedrijfspand. Hieronder is een video van Staton te zien.14

Reformatorische christenen zullen waarschijnlijk voor een andere vorm van evangeliseren kiezen. Anderzijds gelden hier de woorden van de Heere Jezus in Lukas 9:23-26 (SV). Daar lezen we: “En Hij zeide tot allen: Zo iemand achter Mij wil komen, die verloochene zichzelven, en neme zijn kruis dagelijks op, en volge Mij. Want zo wie zijn leven behouden wil, die zal het verliezen; maar zo wie zijn leven verliezen zal, om Mijnentwil, die zal het behouden. Want wat baat het een mens, die de gehele wereld zou winnen, en zichzelven verliezen, of schade zijns zelfs lijden? Want zo wie zich Mijns en Mijner woorden zal geschaamd hebben, diens zal de Zoon des mensen Zich schamen, wanneer Hij komen zal in Zijn heerlijkheid, en in de heerlijkheid des Vaders, en der heilige engelen.” In ieder geval laat FF Chemicals zien dat christelijk belijden én wetenschapsbeoefening niet met elkaar in conflict zijn.

De media over deze christelijke boodschap

Bokt: https://www.bokt.nl/forums/viewtopic.php?f=135&t=1970283&start=50.
CVandaag: https://cvandaag.nl/74176-bijzondere-evangelisatieboodschap-op-bedrijventerrein-werkendam-jesus-saves.
De Beeld Unie: https://www.debeeldunie.nl/stock-photo-nederland-werkendam-18-december-2024–jesus-saves-ff-chemicals-op-reportage-image00475686.html.
Fundamentum: https://oorsprong.info/chemisch-bedrijf-ff-chemicals-belijdt-christus-als-koning-christelijk-belijden-en-wetenschapsbeoefening-niet-strijdig/.
Het Kontakt: https://www.hetkontakt.nl/altena/204800/tekst-jesus-saves-op-werkendams-bedrijf-nog-niet-vergund.
Nederlands Dagblad: https://www.nd.nl/nieuws/nederland/525673/boodschap-jesus-saves-op-brabants-bedrijventerrein.
Operatie Mobilisatie: https://operatiemobilisatie.nl/geven/business-partner/business-event-ff-chemicals.
Piet Hartman: https://piethartman.nl/als-jezus-terugkeert-op-aarde-wordt-hij-witheet/.
Radio A-FM: https://www.radioafm.nl/2019/06/17/tekst-jesus-saves-kenmerkt-de-kop-van-brabant/.

Voetnoten

Negen kerken in Biblebelt-gemeente West Betuwe willen geen regenboogzebrapad voor het gemeentehuis en schrijven een brief

1 juli 2025

Twee raadsleden van de gemeenteraad van West Betuwe willen graag een regenboogzebrapad voor het gemeentehuis te Geldermalsen. Daartoe hebben ze op 4 maart 2025 een motie ingediend. Ze deden dit namens de partijen Verenigd West Betuwe, Dorpsbelangen, D66, GroenLinks en PvdA. De motie werd met een nipte meerderheid aangenomen. Negen, vooral bevindelijk-gereformeerde, kerken zijn het niet eens met de voorgestelde aanleg en schrijven een brief naar de gemeenteraad.

Motie

De gemeente West Betuwe is zeker niet de eerste gemeente waar een regenboogzebrapad aangelegd wordt voor het gemeentehuis. Volgens de raadsleden die de motie schreven staat zo’n zebrapad voor ‘inclusie, diversiteit en gelijke rechten voor iedereen’ en ook de gemeente West Betuwe zou dat moeten doen ‘als zichtbaar teken van acceptatie en steun aan de LHBTQIA+-gemeenschap’. Ze menen dat hun ambtsgenoten dit ook belangrijk vinden. Een regenboogzebrapad zou dan ‘een duidelijke en laagdrempelige manier’ zijn ‘om deze waarden uit te dragen’. Omdat de aanlegkosten relatief laag zijn zou het ‘binnen het bestaande budget voor openbare ruimte passen’. Daarom verzoeken ze het gemeentebestuur om overgaan tot de aanleg van een dergelijk kleurig zebrapad. De raadsleden wensen dat de uitvoering op korte termijn zal plaatsvinden en tenminste vóór 12 december 2025 gerealiseerd zijn. De motie werd ondertekend door Bert van Erkom (Verenigd West Betuwe) en Henk de Man (Dorpsbelangen).15

Afwijzing praxis krachtens scheppingsorde

Mensen met homoseksuele gevoelens of genderdysforie, om niet meer te noemen, zijn ook mensen geschapen met een ziel voor de eeuwigheid. Het is verdrietig om te zien hoe dergelijke individuen worden uitgescholden, belachelijk gemaakt óf op wat voor een manier dan ook het leven zuur gemaakt. Deze individuen moeten serieus genomen worden en in liefde bijgestaan. Hier past een pastoraal zachte ‘Nee’.16 Een regenboogzebrapad gaat deze worstelende individuen (uiteindelijk) niet helpen, integendeel. We moeten de worsteling dus serieus nemen, maar afwijzend waarschuwen tegen het in de praktijk brengen of zelfs ideologiseren daarvan. Bovendien is de regenboog een teken van Gods trouw en werd deze als teken gegeven na de zondvloed. Een wereldwijde overstroming waarin alleen Noach en zijn gezin behouden werd. De eerste wereld ging vanwege allerlei Godonterende zonden ten onder. Aangrijpend dat juist dit teken gekaapt is als symbool voor allerlei ideologische uitspattingen! In de brief van negen kerken uit de gemeente West Betuwe komen beide zaken naar voren. De kerken menen dat ze ‘er niet mee klaar’ zijn ‘om een vlag op te hangen of een pad aan te leggen’. Tegelijkertijd willen ze niets ‘af doen aan de problematiek waar deze mensen mee worstelen’. Wanneer iemand een andere seksuele gerichtheid heeft en daardoor mishandeld wordt in de gemeente, dan moeten die ‘daders aangepakt en veroordeeld worden’.17 Slechts een klein percentage zou volgens de kerken positief tegenover de aanleg van zo’n zebrapad staan, terwijl een veel groter deel ‘zich eraan ergert’. Het wekt weerstand omdat God hier ‘helder spreekt, bij de schepping van de wereld, dat Hij man en vrouw geschapen en samengebracht heeft’. Samen ‘hebben [zij] de taak gekregen om zich voort te planten en de aarde te bouwen en die te bewaren’. Hierover kunnen we lezen in de eerste twee hoofdstukken van het Bijbelboek Genesis. Omdat kerken onder het gezag van Gods Woord staan, ‘hebben we een duidelijk afwijzend standpunt ten opzichte van de seksuele praxis zoals die in de samenleving wordt gestimuleerd’. We moeten niet gering denken ‘over de worstelingen van mensen met hun ‘anders’ zijn als man en vrouw’. “We voelen als kerken de pastorale zorg, maar ook de plicht om te wijzen op wat God in Zijn Woord hierin van ons vraagt.” Het aloude principe van man en vrouw moet niet worden losgelaten, maar juist worden vastgehouden.

‘Misbruik van een christelijk symbool’

De regenboog is een teken van het verbond dat God gesloten heeft. De kerken noemen dit ‘een geheel andere en diepere, tere betekenis’. Daarvoor verwijzen ze naar Genesis 9:13-17 waarin dit helder verwoord staat. “Een verwijzing naar de regenboog als symbool voor inclusie en diversiteit zien wij dan ook als misbruik van een christelijk symbool.” Tenslotte roepen de kerken het gemeentebestuur op ‘om de eenheid in de gemeente te zoeken en van deze polariserende maatregel af te zien’. Ze wensen het bestuur biddend ‘in alles wijsheid en onderwerping aan Gods gebod toe’. De kerken die ondertekend hebben zijn: (1) de Hervormde Gemeente te Haaften, (2) de Gereformeerde Gemeente in Nederland te Waardenburg, (3) de Gereformeerde Gemeente in Nederland te Geldermalsen, (4) de Hersteld Hervormde Gemeente te Spijk, (5) de Vrije Evangelische Gemeente te Geldermalsen, (6) de Hersteld Hervormde Gemeente te Haaften-Waardenburg, (7) de Gereformeerde Gemeente te Waardenburg, (8) de Oud Gereformeerde Gemeente in Nederland te Geldermalsen, en (9) de Gereformeerde Gemeente te Tricht-Geldermalsen.18

Media over dit voorstel

In diverse media werd er melding gemaakt van dit voorstel en deze brief. Hieronder in chronologische volgorde.

CVandaag: https://cvandaag.nl/106350-kerken-west-betuwe-in-opstand-tegen-regenboogzebrapad-god-heeft-man-en-vrouw-geschapen.
De Gelderlander: https://www.gelderlander.nl/west-betuwe/verzet-kerken-tegen-zebrapad-in-regenboogkleuren-leidt-tot-storm-van-kritiek-waar-is-de-naastenliefde~a9902ff8/.
Fundamentum: https://oorsprong.info/negen-kerken-in-biblebelt-gemeente-west-betuwe-willen-geen-regenboogzebrapad-voor-het-gemeentehuis-en-schrijven-een-brief/.
Hart van Nederland: https://www.hartvannederland.nl/politiek/debat/videos/wel-of-geen-regenboogpad-in-geldermalsen-we-willen-het-gesprek-openen.
Het Kontakt: https://www.hetkontakt.nl/westbetuwe/nieuws/417607/gemeente-krijgt-regenboogzebrapad.
Omroep Gelderland: https://www.gld.nl/nieuws/8330549/negen-kerken-keren-zich-tegen-regenboogpad.
Powned: https://www.powned.tv/article/kerken-slaan-alarm-gaybrapad-niet-in-ons-dorp~4101/.
Reformatorisch Dagblad: https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/id/tag:RD.nl,20250627:newsml_ww332722.
SRC: https://www.src.fm/regionieuws/54397/negen-kerken-keren-zich-tegen-regenboogpad.

Voetnoten

Statistieken van de website oorsprong.info – Juni 2025

1 juli 2025

De maand juni 2025 ligt al weer achter ons. Deze website werd in juni meer bezocht dan de vorige maand. Hieronder vindt u een top-10 van de drukst bezochte dagen (in het aantal weergaven). Daaronder vindt u een top-10 van meest gelezen artikelen in de maand juni 2025. U kunt deze artikelen (nog een keer) lezen of bekijken door op de titel te klikken. (Opbouwende) kritiek op deze artikelen kan geleverd worden via de pagina ‘Hier mag u uw hart luchten’ (hier). De statistieken van de maand mei zijn hier gepubliceerd.


Top-10 drukste dagen

Hieronder de top-10 van de drukste dagen deze maand voor de website oorsprong.info. We zien dat het bezoek vaak komt door een nieuw gepubliceerd artikel. Of dat een ouder artikel opnieuw in de picture komt, doordat wijzelf, een vriend of kennis deze deelt via social media of op een andere wijze.

  1. 30 juni 2025 met 395 weergaven.
  2. 27 juni 2025 met 283 weergaven.
  3. 17 juni 2025 met 164 weergaven.
  4. 7 juni 2025 met 160 weergaven.
  5. 28 juni 2025 met 158 weergaven.
  6. 13 juni 2025 met 144 weergaven.
  7. 21 juni 2025 met 143 weergaven.
  8. 9 juni 2025 met 142 weergaven.
  9. 4 juni 2025 met 138 weergaven.
  10. 18 juni 2025 en 23 juni 2025 met 137 weergaven.

Top-10 meest bezochte artikelen

Hieronder de top-10 van de meest bezochte artikelen van de maand juni 2025. Er werden 2 artikelen gepubliceerd. Het aantal weergaven geldt alleen deze maand en het totaal aantal weergaven ‘aller tijden’ kan per artikel hoger liggen.

  1. Rouwdienst en begrafenis Jerphaas Karel (Jarco) van Meerten (2015-2022) met 332 weergaven.
  2. Een kort bericht na figuurlijke radiostilte met 266 weergaven.
  3. The First Nordic Creation Research Conference (7) Dr. Andy McIntosh – Some Observations Regarding the Thermodynamic Implications of the Endergonic Bonds in Living Systems met 62 weergaven.
  4. Hatikvah – Het Israëlische volkslied met 58 weergaven.
  5. ‘Doe het niet, doe het niet!’ – NGK-synode neemt besluit over homoseksuele praxis in de ambten en aan het Heilig Avondmaal en Kort verslag van de rouwdienst en de begrafenis van ds. A (Aart) Moerkerken (1947-2024) met 53 weergaven.
  6. ‘Hoe verder de wetenschap het leven ontrafelt, hoe meer ik van Gods wijsheid en almacht zie’ – Interview met dr. Arie Sonneveld in het Reformatorisch Dagblad met 40 weergaven.
  7. Toegevoegd rundereiwit (bloed) in vlees: een goed idee? met 35 weergaven.
  8. De Niagara watervallen – Een adembenemende video met 26 weergaven.
  9. “Adam niet geleerd, Christus niet begeerd” – Interview met Gereformeerd Venster en Parenteel van Jan van Meerten (1877-1958) en Maaike van Dijk (1875-1953) met 24 weergaven.
  10. ‘Vaste rots van mijn behoud’ en Augustus Montague Toplady (1740-1778) met 23 weergaven.

Statistieken van de website oorsprong.info – Mei 2025

2 juni 2025

De maand mei 2025 ligt al weer achter ons. Deze website werd in mei, vanwege harttransplantatie en ziekenhuisopname, minder bezocht dan de vorige maand. Hieronder vindt u een top-10 van de drukst bezochte dagen (in het aantal weergaven). Daaronder vindt u een top-10 van meest gelezen artikelen in de maand mei 2025. U kunt deze artikelen (nog een keer) lezen of bekijken door op de titel te klikken. (Opbouwende) kritiek op deze artikelen kan geleverd worden via de pagina ‘Hier mag u uw hart luchten’ (hier). De statistieken van de maand maart zijn hier gepubliceerd.

Top-10 drukste dagen

Hieronder de top-10 van de drukste dagen deze maand voor de website oorsprong.info. We zien dat het bezoek vaak komt door een nieuw gepubliceerd artikel. Of dat een ouder artikel opnieuw in de picture komt, doordat wijzelf, een vriend of kennis deze deelt via social media of op een andere wijze.

  1. 6 mei 2025 met 239 weergaven.
  2. 2 mei 2025 met 229 weergaven.
  3. 4 mei 2025 met 194 weergaven.
  4. 5 mei 2025 met 173 weergaven.
  5. 1 mei 2025 met 166 weergaven.
  6. 18 mei 2025 met 160 weergaven.
  7. 7 mei 2025 met 150 weergaven.
  8. 12 mei 2025 en 23 mei 2025 met 145 weergaven.
  9. 3 mei 2025 met 140 weergaven.
  10. 8 mei 2025, 19 mei 2025 en 27 mei 2025 met 130 weergaven.

Top-10 meest bezochte artikelen

Hieronder de top-10 van de meest bezochte artikelen van de maand mei 2025. Er werden 5 artikelen gepubliceerd. Het aantal weergaven geldt alleen deze maand en het totaal aantal weergaven ‘aller tijden’ kan per artikel hoger liggen.

  1. Rouwdienst en begrafenis Jerphaas Karel (Jarco) van Meerten (2015-2022) met 450 weergaven.
  2. Toegevoegd rundereiwit (bloed) in vlees: een goed idee? met 67 weergaven.
  3. Biedt Deuteronomium 22:5 richtlijn voor genderdysforie? met 34 weergaven.
  4. The First Nordic Creation Research Conference (7) Dr. Andy McIntosh – Some Observations Regarding the Thermodynamic Implications of the Endergonic Bonds in Living Systems met 31 weergaven.
  5. ‘Doe het niet, doe het niet!’ – NGK-synode neemt besluit over homoseksuele praxis in de ambten en aan het Heilig Avondmaal en Kort verslag van de rouwdienst en de begrafenis van ds. A (Aart) Moerkerken (1947-2024) met 30 weergaven.
  6. Een boek dat eigenlijk niemand ongelezen mag laten – Bespreking van ‘Gods goede orde’ en ‘Het Evangelie zonder kleine lettertjes’, ‘Dordt zoals je Dordt niet kende’ en ‘Hyperdordt’ – Een overzicht met 28 weergaven.
  7. Dr. Eric Boersma over de verhouding tussen geloof en wetenschap – Uitgelicht! 10 mei 2021 en De Niagara watervallen – Een adembenemende video met 25 weergaven.
  8. Grafsteen van Jerphaas Karel (Jarco) van Meerten (2015-2022) en De arme man en de rijke Lazarus met 24 weergaven.
  9. “Adam niet geleerd, Christus niet begeerd” – Interview met Gereformeerd Venster met 23 weergaven.
  10. Dr. Jan-Hermen Dannenberg vanwege complexiteit levende cel ‘behoorlijk sceptisch over aanpak’ van team prof. Cees Dekker (EVOLF) en 22 weergaven.

God in de natuur – Bespreking ‘Als een prachtig boek’

12 mei 2025

Kan een ongelovige die naar de natuur kijkt tot de overtuiging komen dat God bestaat? Of is dat alleen mogelijk door de bijbel te lezen? In zijn recent verschenen proefschrift gaat dr. A.J. Kunz op die vragen in.

Volgens Guido de Brès, auteur van de Nederlandse Geloofsbelijdenis (NGB), zijn er twee middelen om te komen tot de ware godskennis. Die middelen (de bijbel en ook de schepping) beschrijft hij in het tweede artikel van de NGB.

Wat wil de auteur?

Het doel van Kunz’ betoog is te komen tot de zogenaamde ‘auteursintentionele interpretatie’. Dat wil zeggen: wat wil de auteur zelf zeggen met dit artikel? Na het stellen van onderzoeksvragen in hoofdstuk 1 start Kunz zijn betoog met een schets van de historische context waarin de NGB is ontstaan. Kunz toont ook uitvoerig aan dat Guido de Brès inderdaad de auteur moet zijn van de NGB. Dit was een vraag omdat er geen naam van een schrijver bij de NGB wordt genoemd. In hoofdstuk 3 en 4 behandelt Kunz hoe het tweede artikel van de NGB door de eeuwen heen is uitgelegd. Volgens de theoloog Karl Barth is God door een ongelovige namelijk nergens in de geschapen werkelijkheid te vinden. De mens leert god alleen kennen via zijn openbaring in Jezus Christus. De uitleggers na Barth sluiten zich bij hem aan of nemen stelling tegen Barth. De uitleg van De Brès wordt daarbij veelal uit het oog verloren.

Godsbesef

Kunz laat zien dat artikel 2 geen aanleiding geeft om te komen tot Barths uitleg. De Brès verwijst in zijn artikel namelijk naar Romeinen 1 vers 20. daarin staat dat niemand, kijkend naar de natuur, zich kan verontschuldigen met het excuus dat men niet wist dat er een God is. De opbouw van artikel 2 laat ook zien dat De Brès bedoelde dat de mens buiten de bijbel om op grond van zintuiglijke waarneming het bestaan van God kan afleiden uit de natuur. Dit heet het universele godsbesef. Volgens De Brès zijn er sporen van het beeld van God in de mens overgebleven, zodat hij God kan kennen uit de natuur. Die sporen zijn weliswaar zwak, maar niettemin voldoende om de mens elk excuus voor zijn ongeloof te ontnemen. Toch is de godskennis uit de natuur volgens De Brès niet zaligmakend; God openbaart zich nog véél duidelijker in de Bijbel. Alleen daar kom je Gods Zoon Jezus Christus tegen, die van zonden zalig maakt.

Aanrader

Kunz gaat ook in op de actuele betekenis van artikel 2. Is de natuur wel zo’n prachtig boek? Er is toch heel veel ‘zinloos’ lijden in deze wereld? Is het niet achterhaald om te zeggen dat God in deze werkelijkheid is te vinden? Kunz’ boek is een keurig verzorgde uitgave geworden. Door de Latijnse en Franse woorden is het voor iemand die deze talen niet machtig is soms lastig te lezen. Maar gelukkig zijn de meeste citaten netjes in het Nederlands weergegeven, met in de voetnoot de originele taal. Het is dan ook een absolute aanrader voor iemand die geïnteresseerd is in hoe de twee bronnen van godskennis door de eeuwen heen zijn opgevat.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Weet Magazine. De volledige bronvermelding luidt: Meerten, J.W. van, 2013, God in de natuur, Weet 22: 9.

WEET MAGAZINE: NOG GEEN ABONNEE?

Het bovenstaande artikel is overgenomen uit Weet Magazine nummer 22 (zie hiernaast). Weet Magazine is een populair-wetenschappelijk creationistisch tijdschrift waarin ingewikkelde wetenschappelijke onderwerpen eenvoudig worden uitgelegd en op een bijbelgetrouwe manier worden besproken. Daarnaast brengt het tijdschrift bij kennis over creationistische wetenschapsbeoefening. Het gaat hierboven bijvoorbeeld om een proefschrift waarin de receptiegeschiedenis van het tweede artikel van de Nederlandse Geloofsbelijdenis (NGB) is onderzocht. Nog geen abonnee van Weet Magazine? Dat kan natuurlijk niet! Ga snel naar de website van Weet Magazine en sluit vandaag nog een abonnement af!

The First Nordic Creation Research Conference (7) Dr. Andy McIntosh – Some Observations Regarding the Thermodynamic Implications of the Endergonic Bonds in Living Systems

7 mei 2025

Op 17 en 18 oktober 2024 vond de eerste Nordic Creation Research Conference plaats. Het thema was genetica en soortvorming. Op dit congres gaf dr. Andy McIntosh een lezing over hoe thermodynamica werkt in de levende systemen. Zijn lezing had als titel ‘Some Observations Regarding the Thermodynamic Implications of the Endergonic Bonds in Living Systems’. Met dank aan de organisatie is deze lezing opgenomen en hieronder te bekijken. Voordat u deze lezing bekijkt, is het goed om eerst de samenvatting te lezen.

Bericht navigatie

← Oudere berichten

Archieven