Tweede huwelijksinschrijving van Jan van Meerten (?-?) en Neeltje van Wees (1693-?)

Hierboven wordt de huwelijksinschrijving van Jan van Meerten (?-?) en Neeltje van Wees (1693-?) weergegeven.1 Jan (Jans) van Meerten was een jongeman uit de Marsch en Neeltje (Jans) van Wees was een ‘jongedogter‘ van Kesteren. Ze zijn te Kesteren getrouwd op 23 april 1719.

Voetnoten

Huwelijksinschrijving van Willemke van Ingen (?-?) en Krijn van Wijck (?-?)

Hierboven wordt de huwelijksinschrijving van Krijn van Wijck en Willemken van Ingen.1 Krijn Arisen van Wijck was een jongeman tot Verhuijsen. Willemke Cornelisse van Ingen. Ze zijn ingezegend door dominee. Peregrinus, predicant tot Ingen, op 8 maart 1711. Uit de genealogische gegevens weten we dat Willemken later trouwde met Klaes (Jansen) van Meerten

Voetnoten

Lidmaten van de Nederduitsch Gereformeerde Gemeente te Lienden 1681-1737

In het kerkboek van de Nederduitsch Gereformeerde Gemeente te Lienden, beslaande de periode 1681-1737, komen ook lijsten met lidmaten voor. Het gaat veelal om mensen die na openbare geloofsbelijdenis een kerkelijk recht tot ‘de tafel des Heeren’ kregen.1

Op 7 april anno 1683 wordt Jan van Meerten, jongeman, genoemd.

Op 11 april 1691 wordt Jan Willemse van Luttervelt, jongeman genoemd. Of hij de man van Jantjen van Meerten was, wordt hieruit niet duidelijk.

Op 10 april 1703 wordt Engeltje Janssen, jongedochter, genoemd. Of het gaat om dezelfde als Engel van Meerten (1681-?) is zeer goed mogelijk, maar niet honderd procent zeker.

Vanaf bladzijde 67 tot en met 71 worden de lidmaten van deze kerkelijke gemeente genoemd in het jaar 1717. Verschillende ‘Van Meertens’ worden genoemd. Mocht ik een aanverwant aan de tak vergeten zijn uit de lijst, hoop ik deze later nog toe te voegen. Het gaat om Jan van Meerten, Anneken van Meerten, Willemke van Ingen, Jan Jans en Klaes Janssen. De laatste twee vallen onder de lijst van ‘Marsche’.  In totaal worden er 356 lidmaten geteld.

In 1728 wordt Cnelis Cneliss van Meerten, jongeman, genoemd.

Met Pinksteren 1728 wordt de knecht van kleermaker Samuel Gordon, Johan Georg Oth, genoemd. Samuel was getrouwd met Engel van Meerten.

In 1729 wordt Jantgen Gordon, jongedochter genoemd.

Rond kerst 1731 wordt Jantjen Willems van Meerten, jongedochter, genoemd.

Rond pasen 1732 wordt Maria Cornelissen van Meerten, jongedochter, genoemd.

Op 19 december 1736 wordt Gerrit Jans van Meerten, jongeman, aangenomen als lidmaat.

Voetnoten

Doopinschrijving van Engel van Meerten (1681-?)

Hierboven wordt de doopinschrijving van Engel van Meerten (1681-?) weergegeven.1 Op 4 december 1681 werd Engel gedoopt in de Nederduitsch Gereformeerde Gemeente te Lienden. Haar vader was Jan Klaasse (van Meerten) en haar moeder wordt niet genoemd. Als doopgetuige waren Lijsbeth van Hove aanwezig.

Voetnoten

Huwelijksinschrijving van Fijtje van Leckerkerck (?-?) en Abraham Sonnenberg (?-?)

Hierboven wordt de huwelijksinschrijving van Fijtje van Leckerkerck en Abraham Sonnenberg weergegeven. In mei 1678 traden zij te Benschop in het huwelijk.1 Het gaat om Abraham Jans Sonnenbergg jongeman uijt Benschop. Hij trouwde met Fijghie Gerrits Leckkerkerck, weduwe van Eewout van Maarten beijden woonenden Et Montfoort. Attestatie gegeeven op Montfoort. Op 28 april 1678 werd de eerste zondagse proclamatie afgekondigd en op 5 mei 1678 en 12 mei 1678 resp. de tweede en de derde. Ewout van Meerten is dus vóór april 1678 overleden te Montfoort.2

Voetnoten

Huwelijksinschrijving van Ewout van Meerten (?-<1678) en Fijtje van Leckerkerck (?-?)

Hierboven wordt de huwelijksinschrijving van Ewout van Meerten en Fijtje van Leckerkerck weergegeven. In juni 1668 traden zij te Benschop (?) in het huwelijk.1 Het gaat om Ewout Dircksen van Meerten jongeman van Lienden woonachtig te Montfoort. Hij trouwde met Fijhgje Gerrits Leckerkerckers jongedochter van Benschop. Op 17 mei 1668 werd de eerste zondagse proclamatie afgekondigd en op 24 mei 1668 en 31 mei 1668 resp. de tweede en de derde.2

Voetnoten

Hervormd emerituspredikant Budding schrijft op Hervormingsdag 95 nieuwe stellingen – Predikant is kritisch op de synthese tussen het christelijk geloof en de evolutietheorie

Vandaag, 31 oktober 2023, is het Hervormingsdag. Op deze dag wordt teruggedacht aan de 95 stellingen van Kerkhervormer Maarten Luther.1 Hervormd predikant D.J. (Dirk-Jan) Budding2 dacht na over 95 actuele stellingen. Hij dacht dat hij met moeite aan 20 zou komen, maar toen hij daarover nadacht kwam hij met gemak aan 95 stellingen. Hij publiceerde ze via de website Refoweb. De stellingen die de onderwerpen van deze website raken wil ik hieronder beschrijvend uitlichten.3

De eerste stelling gaat over het Evangelie met het bevel tot geloof en bekering, zoals de Heere Jezus Christus dat uitdraagt in Markus 1:15b. De eerste stellingen gaan daarmee over het kloppende hart van het christelijke geloof. De predikant wijst in stelling 20 de zogenoemde ‘godsdienstvrijheid’ af. Budding ziet deze als ‘uitgevonden door de duivel’. Immers wil de duivel ‘dat ieder vrij is zijn eigen (af)god te dienen’. Gods Woord daarentegen ‘eist iedereen op voor de ene ware God, geopenbaard in Christus’ (stelling 21). Budding wijst de vervangingstheologie af, maar geeft tegelijkertijd ook aan dat de Joden het Evangelie moeten horen. Buiten Christus is er geen behoud (stellingen 23-28). Op de preekstoel begint het verval van de kerk (stelling 29). Daarom is het nodig om ‘door God geroepen’ te zijn (stelling 30), iets te kennen van ‘de schrik des Heeren’ (stelling 31) en gedreven te worden ‘door de liefde van Christus’ (stelling 32) om het Evangelie te verkondigen. Budding wijst ‘de vrouw in het ambt af’ door te verwijzen naar de verleiding van de satan van Eva. “Hij gebruikt nog dezelfde tactiek” (stelling 33).

Bijbelse geschiedenissen

Schriftuurlijk preken is, volgens de predikant, altijd bevindelijk preken (stelling 35). Bevinding is echter niet de grond van de zaligheid, maar het ware Fundament is Christus (stelling 36). In stelling 37 windt Budding er geen doekjes om: “Een prediking waarin de bevinding niet regelrecht voortkomt uit de tekst in haar context en Bijbels verband, is noch Schriftuurlijk, noch bevindelijk, maar misleidend.” Een deel van de hierop volgende stellingen gaan over het kerkgebouw, ongeloof, kerkdiensten en het Heilig Avondmaal. Het gezag van de Schrift ‘dient onaantastbaar te zijn in de kerk’. “De praktijk moet in overeenstemming gebracht worden met wat de belijdenis daarover leert”(stelling 67).

Zesdaagse schepping

Wie de schepping van de wereld in zes dagen ontkent, ‘gaat dwars tegen God in’. “Hij Zelf heeft het geschreven, zonder tussenkomst van mensen” (stelling 68). Degene die de schepping vanuit de evolutie wil verklaren dwaalt, volgens de hervormde predikant, zeer (stelling 69). De evolutietheorie ontkent namelijk ‘feitelijk Gods almacht’. Daarom dient de kerk deze evolutieleer ‘krachtig te bestrijden’ (stelling 70). Mensen zijn schepselen van God (stelling 74). De volgende stellingen gaan over bescheiden leven, vervolging, de nood op het hart met zielen die verloren gaan, de lauwheid van christenen, de leegloop van de kerken én het liefhebben van de vijanden.

LHBTIQ+

Het huwelijk is een verbintenis tussen één man en één vrouw. Het is een onveranderlijke instelling van God en het ziet op Christus en Zijn gemeente. Daarom moet de kerk alles wat er tegenop komt ‘krachtig (…) bestrijden’ (stelling 86). Het is daarom ‘liefdeloos en onbarmhartig een verbintenis te ‘zegenen’ van mensen van gelijk geslacht’. “Het is tegen de natuur en duidelijke uitspraken van de Bijbel” (stelling 87). Als je jezelf toch seksueel aangetrokken voelt tot mensen van gelijk geslacht dan moet er, volgens de predikant, gewezen worden op de weg die de Heere Jezus hen wijst: ‘Kruis dragen, zichzelf verloochenen’. In die weg is er vrede en vrijheid te vinden (stelling 88). LHBTI-mensen moeten we als kerk liefhebben en begeleiden ‘op de smalle weg van de Bijbel’ (stelling 89).

Beschermwaardigheid van het leven

In het slotdeel van zijn stellingen wijst Budding nog op het verlangen naar de wederkomst van Christus. Hij wijst eveneens erop dat ‘het door God geschapen leven (…) vanaf de conceptie heilig’ is. Vanaf het moment van conceptie geldt het zesde gebod. “Daarover mag in de kerk geen twijfel bestaan” (stelling 91). Ook elke vorm van euthanasie ‘dient de kerk krachtig af te wijzen’ (stelling 92).

Tenslotte

Ds. Budding heeft 95 stellingen geschreven die ingaan op de actualiteit. Daar zal het nodige tegenop komen. Theïstische evolutionisten zullen het zeer oneens zijn met de stellingen over de zesdaagse schepping. Ds. D.J. Budding wordt bedankt dat hij zijn nek uitsteekt met deze stellingen. Tegenwoordig durven verschillende predikanten haast niet meer over de eerste hoofdstukken van Genesis te preken, laat staan in ferme bewoordingen de nek uit te steken. Budding heeft gelijk. God Zelf heeft, zonder tussenkomst van mensen, aangegeven hemel en aarde geschapen te hebben in zes dagen. Dit wordt maar liefst vier keer zó aangegeven in de Schrift. Wie zijn wij dan om daaraan te twijfelen?

Voetnoten

‘Wetenschap of vooroordeel? Het fiasco van de historisch-kritische Bijbelwetenschap’ – Bespreking door drs. Hans Reinders

​Ze was een trouw leerling van moderne theologen zoals Bultmann, Ebeling en Gogarten. In de Bijbelwetenschappen had zij naam gemaakt in Duitsland. Toch was zij niet gelukkig. Ze greep naar de fles en was verslaafd aan de beeldbuis. Haar naam is Eta Linnemann. Een vrouw die haar mannetje stond in haar vak. Door aanraking met andere christenen ontdekte zij de werkelijkheid van de Bijbel. Zij doorzag de vooringenomenheid van de moderne theologie.

Haar boodschap

In dit boek doet zij uit de doeken hoe de moderne theologie te werk gaat vanuit een atheïstische veronderstelling. Sinds de Verlichting heeft de moderne wetenschappen zoals de natuurwetenschap gezorgd voor aardse vooruitgang. In plaats dat men God daarvoor dankte, maakte men deze wetenschap tot een soort god. Een god die zorgt voor een goed leven. Vanuit deze moderne natuurwetenschappelijke benadering bekijkt men ook de Bijbel. Wonderen passen niet in dat beeld. Linnemann wijst dit denksysteem af. Alle universiteiten zij behept met deze moderne visie in Duitsland. Zij wil christelijke universiteiten oprichten. Te beginnen bij een basisjaar waar men wordt voorbereid op het moderne denken aan de universiteiten. Op dit punt hebben de evangelische gelovigen het voortouw genomen. Te denken valt aan de evangelische hogeschool in Amersfoort, de universiteit van Leuven en Heverlee in België en de universiteit te Giessen in Duitsland.

De logische mens is ouder dan men denkt

Linnemann laat zien dat de methode aan de universiteiten, de hevige concurrentie, ook niet goed is. Maakt dat geen opgeblazen mensen? Anderzijds kan men wel elkaar op scherp houden en de materie beter doordenken. Echter plaats voor een Bijbelse visie is er niet. De Bijbel zou geschreven zijn in de tijd van de mythische mens. Dat is de mens die nog geloofde in wonderen en het leven zag als een groot ondoordringbaar geheim. De logische mens van nu kan daar niet mee uit de voeten. Linnemann laat zien dat de mens in de tijd van de Bijbel niet minder logisch dacht dan nu als het ging om wonderen. Toen Jezus zei dat het dochtertje van Jaïrus sliep, belachten zij Hem. Alle wonderen beschreven in de Bijbel roepen dan ook een reactie op van verwondering achteraf en ongeloof vooraf.

De logische mens is ook de mythische mens

Natuurlijk deden er ook mythen de ronde maar ook in onze dagen waarin de logische mens leeft, zijn er nog genoeg mensen die geloven in horoscopen of dat er buitenaardse wezens zijn. De zaken liggen dus niet zo helder als moderne theologen beweren. Behalve dat de mens logisch kan denken, heeft de mens ook een kant die openstaat voor iets dat zijn logica te boven gaat, het mythische. Die laatste kant kan inderdaad een invalshoek zijn voor het geloof. Maar door de val mist de mens de mogelijkheid om dit correct in te vullen.

De Bijbel zelf waarschuwt al voor dwaalleerraars

De Bijbel zelf laat zien dat er dwaalleraars zullen komen die de waarheid ten onder zullen houden. Zij willen niet anders dan hun eigen leven, leven zonder Gods wil te doen. Kortom de moderne mens en de moderne theoloog staat in het spoor van de gevallen mens van oudsher. Aan het einde van het boek houdt Eta Linnemann een vurig pleidooi voor de kracht van Gods Woord. Hij hoeft maar te spreken en het is er (Ps. 33:9). Die kracht van Gods Woord zorgt er voor dat doden zondaren levend worden. ‘Ontwaakt gij die slaapt’. Dat is de dwaasheid van de prediking. Doven zullen horen, blinden zien en doden levend worden. Dat is inderdaad niet logisch maar wel theologisch.

Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website 500 jaar Luther. Het originele artikel is hier te vinden.

Verkoop van ‘een acker landts met een bongartgen’ door Aerdt Toenisen en Bartgen Hollen aan Bertha van Bemmel, weduwe van Gijsbert van Hardenbroek

De Osenvorenreeks, te vinden in de studiezaal van Historische Kring Kesteren en omstreken (HKKO), bevat een schat aan informatie voor genealogisch onderzoek. Hieronder wordt protocol 185 (folio 67v.) weergegeven uit dit Rechterlijk Archief Nederbetuwe. Het gaat over de verkoop ‘een acker landts met bongartgen aen den Wielschenwech in den kerspel van Ingen op den Brabant gelegen’ door Aerdt Toenisen en Bartgen Hollen aan Barta van Bemmel, weduwe van Ghijsbert van Hardenbroeck.1

De transcriptie luidt:

Aerdt Toenisen ende Bartgen Hollen – echtel. hebben in seeckere coop ende opdrachtzbrieff vercoft aen joffrouw Barta van Bemmel – wed. zaliger jonckher Ghijsbert van Hardenbroeck een acker landts met een bongartgen aen den Wielschenwech in den kerspel van Ingen op den Brabant gelegen, groot ongefeerlick tesamen vijff hondt lantz, doch soo groot ende cleijn deselve nu ter tijdt ende van oudts aldaer gelegen. Daernaset gelant ten oosten Jan Dirricksen van Kesteren, suijden de gemeijn straet gen den Wielschenwech, westen Pelgrom Bernts ende Johanna van Wijck – echtel. ende de voors. vercopers selffs met twe ackeren landts ende eenen bongart die tuschen Pelgrom ende sijn huijsfrouw voors. mitsgaders de voorn. vercopers noch ongescheijden ende ongedeijlt liggen ende gebruijckt werden ende noordtw. jonckher Arnt van Meerten, ofte wie etc.. Dijck, thins ende erffpacht vrij, beheltelick gemeijn dijck ende weteringh. Voor de lasten te waerschap gestelt, het rechte dardendeel van een huijs ende hoffstadt mit eenen boomgart und noch drie deelen van omtrent III mergen boulantz daer alre naest gelegen. Tesamen in de heerlickheijt van Lienden in de buirschap van Verhuijsen. Onder haer vercopers ende gerichtzluijden Cornelis van Eck ende Wolter Gerridts segelen ende beteijckening gepasseert den 3e junij 1617, de quitancie van den Le penn. is gedateert den 5e maij 1618, gelijck alles is gebleken.”

Bertha van Bemmel was de dochter van Heijmerick van Bemmel en Anna van Meerten.2 De genoemde Arndt van Meerten was een zoon van Dirck van Meerten en Elisabeth van Els. Deze Dirck was een broer van Anna en daarmee was Arndt de neef van Bertha. Bertha had ook bezit in de heerlickheijt Lienden in het buurtschap Verhuijsen. Ze was ten tijde van de akte weduwe van Gijsbert van Hardenbroek. Het echtpaar ligt begraven in de Kerk van Rijswijk (Betuwe).3

Voetnoten

Terugblik congres ‘Bijbel & Wetenschap 2023’ – Terugkijken is nog steeds mogelijk! – Nieuwsbrief d.d. 31 oktober 2023

Vandaag is het de laatste dag van oktober, Hervormingsdag. Vaak wordt er op deze dag het Lutherlied gezongen, ‘Ein feste Burg ist unser Gott‘. Het Lutherlied hebben we vorig jaar ook gedeeld op onze website. De website is deze maand erg goed bezocht. Dat komt mede door de livestream van het congres ‘Bijbel & Wetenschap 2023’. We kijken vol dankbaarheid terug op het congres. Terugkijken van deze livestream is hier mogelijk. Heeft u vragen of opmerkingen dan kunnen deze verzonden worden naar info@oorsprong.info of via ons contactformulier. Deze vragen en opmerkingen hopen we mee te nemen in een algemeen document met een bespreking van (positieve) feedback rond het congres. Het volgende congres hopen we, als de Heere het leven en de gezondheid geeft, op 23 november 2024 D.V. te organiseren. Via deze pagina hopen we later het programma en meer informatie te delen.

Identificatiefiguren

Vandaag een korte nieuwsbrief, omdat we deze maand ook al twee tussentijdse nieuwsbrieven hebben verstuurd en we u niet willen overvoeren met informatie. Zoals gezegd in de inleiding is het congres terug te kijken via de livestream. Deze livestream is bij het schrijven van deze nieuwsbrief al meer dan 4600 keer bekeken. Dat is het hoogste aantal via de livestream van al de congressen die wij hebben georganiseerd. Hartelijk bedankt voor het kijken! Een tiental gepromoveerde wetenschappers mocht een presentatie houden over het thema ‘Verwondering‘. Komende maand D.V. hopen we ook langzaam de afzonderlijke video’s van de presentaties te delen. Houdt u daarvoor onze website ‘Oorsprong‘ in de gaten. De ervaring leert dat deze video’s nog vaak geraadpleegd zullen worden en ook gebruikt zullen worden in het onderwijs aan onze jongeren. Het is goed voor onze studerende jongeren dat er identificatiefiguren zijn. Het christelijk geloof belijden binnen de (natuur)wetenschap kan het gevoel geven op een eiland te leven en spreekwoordelijk de laatste der Mohikanen te zijn. Wat is het dan bemoedigend om te horen dat je niet alleen bent! Het was daarom ook mooi om te zien dat er veel jongeren in de zaal zaten of meekeken met de livestream. Op onze website vatten we af en toe ook interviews samen met identificatiefiguren. Zo lazen we recent nog een interview met een huisarts en een artikel van een predikant over de schepping. Deze hebben we hier samengevat. We hopen dat dit werk, hoewel het vol gebrek is en onze gezondheid broos is, tot Zijn eer en tot heil en nut van onze naaste mag zijn.

Microbiologie

Afgelopen maand heeft bacterioloog en dierenarts dr. ir. Erik van Engelen een prachtig artikel over zijn werk geschreven in het blad Radix. We zijn dankbaar voor de ruimte die dr. Van Engelen kreeg om zijn verhaal te doen in dit blad. Aan het woord is een wetenschapper die uitgebreid over zijn vakgebied spreekt en ook laat weten waar hij tegenaan loopt. Van Engelen wijst ons er ook op dat binnen de microbiologie Zijn Meesterwerk te zien is. Opdat niemand te verontschuldigen is… (Romeinen 1:20). Het artikel is met toestemming van de auteur en de redactie overgenomen op onze website en hier te lezen.

De Grote Vragen

Mocht u nog niet genoeg hebben van congressen en graag opnieuw een congres willen bezoeken. Op 25 november 2023 D.V. organiseren Creaton en Wort und Wissen een Nederlandstalige regionaltagung met als thema ‘De Grote Vragen‘. Aan het woord zijn een viertal wetenschappers die hopen te spreken over kosmologie, biologie, archeologie en geologie. Meer informatie over deze bijeenkomst is hier te vinden.

Website 

De website ‘Oorsprong‘ werd deze maand het meest bezocht van het afgelopen jaar. Elke dag verschijnen er artikelen over het vraagstuk geloof en wetenschap. Welke artikelen worden veel gelezen of zijn nieuw? Hieronder een greep van vijf artikelen. Veel zegen bij het (her)lezen of het (opnieuw) kijken hiervan.

(1) Embryo-achtige structuren – Nabootsen zorgt voor gemengde gevoelens (geschreven door dr. Bert-Jan Heusinkveld).
(2) Wonderen, de wereld uit? – Dr. H.J. Agteresch sprak in 2020 voor JBGG (lezing door dr. Hendrik Agteresch).
(3) Echte revolutie kwam pas na Copernicus (geschreven door dr. Kees de Pater).
(4) Congres over ‘Bijbel & Wetenschap’ 2021 – 12. Drs. Tom Zoutewelle – Van (Cambrische) explosie naar extinctie (lezing door drs. Tom Zoutewelle).
(5) Mijlpaal: vijfentwintighonderd artikelen op oorsprong.info! (samengesteld door Fundamentum).


De volgende nieuwsbrief verschijnt, als de Heere leven en gezondheid geeft, op 30 november 2023 D.V. (Iemand laten) Aanmelden voor deze nieuwsbrief kan hier.