Home » Artikelen geplaatst door Adri van Heteren
Auteursarchief: Adri van Heteren
‘De theïstische evolutie roept veel vragen op’ – Bespreking van ‘De werken van Zijn handen’
Moeten we onverkort vasthouden aan de Bijbelse schepping of is het mogelijk de theïstische evolutieleer te aanvaarden en tegelijk te blijven vasthouden aan het geloof in God als Schepper? De auteur toont in dit lijvige boekwerk duidelijk aan dat dit niet mogelijk is.
De theïstische evolutie roept veel vragen op. Velen willen schepping en evolutie combineren. Zij stellen dat God geschapen heeft via evolutionistische processen. Het boek geeft veel informatie en er is veel stof te vinden voor hen die onverkort willen vasthouden aan de Bijbelse scheppingsleer. Vooral voor wetenschappers en studenten wordt veel stof tot overdenking en verweer tegen moderne opvattingen geboden. Aan de orde komen onder meer: wetenschapsonderzoek, oorsprongsvraag, deep time, oerknal, leven maken, finetuning, cel als fabriek, micro- en macro-evolutie, bewijzen voor en tegen de evolutietheorie.
Ook de gevolgen van het theïstisch evolutionisme worden beschreven. Het heeft grote gevolgen voor de onfeilbaarheid van Gods Woord en voor de historiciteit van Gods Woord. Het heeft ook ingrijpende gevolgen voor de geloofsleer: de goede schepping, de mens geschapen naar Gods beeld, de staat der rechtheid, de zondeval en de dood als de bezoldiging der zonde. Een van de conclusies in dit boek luidt als volgt: “Met het aanvaarden van het theïstisch evolutionisme nemen de aanhangers afstand van de historiciteit van de eerste elf hoofdstukken van de Bijbel. De schepping in zes dagen, de volmaakte staat der rechtheid, Adam en Eva, de zondeval, de zondvloed en de spraakverwarring. Een volgende stap is het ter discussie stellen van de autoriteit, de inspiratie, de onfeilbaarheid en de betrouwbaarheid van de Bijbel; alle wonderen in de Bijbel kunnen immers volgens de naturalistische wetenschap niet zijn gebeurd? Wat moeten we met Christus’ opstanding en hemelvaart? En ten slotte zegt ook de heilsgeschiedenis niets meer: een historische Adam heeft nooit bestaan; waarom zou je dan nog in de tweede Adam Christus geloven?” Deze conclusie haalt ds. D.E. v.d. Kieft aan in zijn voorwoord op het boek.
Tenslotte citeren we wat we lezen op blz. 303. “Het ontkennen of afzwakken van de staat der rechtheid heeft ernstige gevolgen voor de heilsgeschiedenis: 1. Adam en zijn vrouw zijn nooit zondeloos geweest. 2. De hof van Eden is geen werkelijke plaats meer op aarde; het is de vraag of het paradijs Gods in de hemel dan wel werkelijkheid zal zijn. 3. De beide bomen in de hof worden eveneens figuratief of mythisch in plaats van twee werkelijke bomen. 4. De universele zondigheid van de mensheid door Adams zondeval is onbegrijpelijk geworden. 5. Het verband tussen het verlies van Gods beeld en de oorspronkelijke gerechtigheid en het dragen van kleding gaat teloor. 6. Het is onduidelijk waaruit en waartoe mensen moeten worden hersteld. 7. Christus’ verzoenend lijden en sterven krijgt een meer horizontale invulling, omdat Gods geschonden gerechtigheid uit het blikveld verdwijnt.”
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Bewaar het Pand. De volledige bronvermelding luidt: Heteren, A. van, 2024, Boekbesprekingen, Bewaar het Pand 59 (17): 10.
‘We zijn blij met de verschijning van dit boek’ – Bespreking van de bundel ‘Inzicht: Wetenschap voor Gods aangezicht’
We zijn blij met de verschijning van dit boek waarin bijdragen van meerdere Nederlandstalige wetenschappers staan. Zij laten zien dat geloof en wetenschap met elkaar verbonden zijn. Ieder doet dit vanuit zijn eigen wetenschapsgebied en is ervan overtuigd dat we in de wetenschap rekening hebben te houden met de Schepper van deze wereld en met Zijn openbaring. De gangbare wetenschap houdt geen rekening met Gods handelen. De auteurs in dit boek doen dat wel. Zij laten zien dat elke wetenschap zijn eigen vooronderstellingen heeft.
Het boek bevat bijdragen over theologie, kerkgeschiedenis, wetenschapsvisie, natuurwetenschappen en biologie. Het gaat ook over klimaatverandering en ‘maakbaarheid van het leven.’ Gods Woord is het kader voor de artikelen in dit boek. Veel jongeren (en ook ouderen) krijgen te maken met opvattingen in de wetenschap die strijdig zijn met Gods Woord. Dan is het goed dit boek ter hand te nemen. Enkele sprekende zaken willen wij eruit lichten.
Geschiedschrijving
De Bijbel bevat werkelijke geschiedenis, is openbaring van God en geen product van menselijke verbeelding. De historische betrouwbaarheid van de Bijbelse gegevens moet niet gerelativeerd worden. Als dat wel wordt gedaan betekent dit dat de Bijbel wordt gezien als de menselijke verwerking van Gods openbaring. Dan wordt de Bijbelse boodschap ontdaan van haar kracht en ernst. Er is een hoofdstuk gewijd aan de historiciteit van Genesis 1-11 waarin schepping, zondvloed en torenbouw van Babel behandeld worden. We citeren enkele regels van blz. 44 en 45 “Wie uitgaat van de eenheid van het boek Genesis kan geen duidelijk onderscheid maken tussen de historiciteit van de eerste en die van de latere delen… De historiciteit van het eerste Bijbelboek kan niet bewezen worden, maar er zijn wel duidelijke argumenten voor dit standpunt. Dan vormt het boek inderdaad het fundament van de wereldgeschiedenis.”
Het Nieuwe Testament over de vroegste geschiedenis
Het Nieuwe Testament gaat uit van de historiciteit van Genesis 1-11. Jezus en de discipelen hebben duidelijk hierover gesproken. We geven enkele regels weer van blz. 77 “Wie de waarachtigheid van de beginhoofdstukken van de Schrift op de helling zet, kan moeilijk de woorden van Jezus en Zijn discipelen nog ernstig nemen. De schepping van één man en één vrouw, Adam en Eva, een historische zondeval met desastreuse gevolgen voor de hele mensheid en de schepping waarvoor de mens zorg moest dragen, de Bijbelse chronologie, de wereldwijde zondvloed – het maakt allemaal deel uit van het onderwijs van Jezus en Zijn discipelen. Het is wezenlijk voor de boodschap van het Evangelie dat Jezus naar deze aarde kwam als mens om de mensheid te kunnen verlossen. God heeft de mensheid na de zondeval niet weggevaagd om daarna nieuwe mensen te scheppen. Hij heeft Zijn Zoon gezonden om de gevolgen van de overtreding van de mens teniet te doen. Daarom hangt het verlossingswerk van Jezus zo nauw samen met de eerste hoofdstukken van Genesis. Gum deze elementen weg uit het Nieuwe Testament, en de boodschap is niet meer intact.”
Hermeneutiek
Hermeneutiek was een vak binnen de theologie dat zich bezighield met de regels voor een goede Bijbeluitleg. Nu is hermeneutiek een onderdeel van de moderne filosofie geworden waarbij wordt nagedacht over wat verstaan eigenlijk is. Ook in onze tijd dienen we er van uit te gaan dat we de Bijbel Goddelijk gezag toekennen. De nieuwe hermeneutiek doet dat niet. Die gaat voorbij aan het belangrijke reformatorische inzicht dat de Heilige Geest Zichzelf gebonden heeft aan het door Hem geïnspireerde Woord. Dat houdt in dat de Heilige Geest christenen nooit kan leiden in een richting die daaraan tegengesteld is. In Gods Woord ligt ons houvast. Zo zegt de Bijbel duidelijk dat Adam en Eva de eerste mensen waren. De nieuwe hermeneutiek zegt dat Paulus kind was van zijn tijd. Hij sloot zich aan bij wat de mensen toen dachten, namelijk dat Adam en Eva de eerste mensen waren. Wij weten nu meer. Hetzelfde geldt van vrouwelijke ambtsdragers. Daar is in de nieuwe hermeneutiek plaats voor, terwijl Gods Woord het tegenovergestelde zegt.
De kerkvaders
De kerkvaders in de 1e en 2e eeuw gaan uit van de historische betrouwbaarheid van Genesis. Zij bevestigen het gezag van de Schriften als een betrouwbaar en historisch spreken van God. We citeren wat we lezen op blz. 124 “De vroege Kerk laat het zien: op Zijn Woord kunt u het wagen, op welk vakgebied dan ook. Dat stelt christelijke wetenschappers voor de vraag: Durf ik het Woord van God te vertrouwen wanneer dat aanspraken maakt op mijn terrein van de wetenschap? Met de apostel Petrus gaat dat soms aanvankelijk tegen eigen inzicht in, maar het dan toch wagen en uiteindelijk bevestigd worden: ‘Op Uw Woord zal ik het net uitwerpen’ (Luk. 5:5).”
De bundel ‘Inzicht: Wetenschap voor Gods Aangezicht’ is hier te bestellen.
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Bewaar het Pand. De volledige bronvermelding luidt: Heteren, A. van, 2023, Boekbespreking, Bewaar het Pand 58 (13): 10.