Vijf jaar geleden werd in de Amerikaanse stad Nashville een verklaring opgesteld over het huwelijk die bekend zou komen staan als de Nashville Statement.¹ Vele bekende, voornamelijk evangelicale theologen en voorgangers betuigden adhesie. De verklaring werd in verschillende talen gepubliceerd en riep her en der flinke commotie op. De heftigste van allemaal ging over de Nederlandstalige Nashvilleverklaring (januari 2019).² Was het dat waard?

De verklaring werd direct – nog voordat de vertalers om een reactie was gevraagd – geframed als een anti-homodocument. Dat was schadelijk voor mensen met homoseksuele gevoelens, en onjuist wat betreft de verklaring. Het document wil namelijk vooral een positief getuigenis afgeven over het huwelijk als heilzame instelling van God. In lijn daarmee neemt de verklaring afstand van zaken die het zicht op Gods bedoeling vertroebelen of daarmee mee in strijd zijn.

Linkse roeptoeters

Dat dit tot verbazing en ongenoegen in de samenleving leidde, hoefde niet te verbazen. De gemeente Amsterdam bijvoorbeeld reageerde direct en tweette: ‘Je mag zijn die je bent’. Zo staan miljoenen in het leven. Het is de populaire verwoording van wat Carl Trueman ‘expressief individualisme’ noemt: de gedachte dat je ‘jezelf’ moet kunnen zijn en dit te allen tijde dient te kunnen uiten.³ Wie hierin niet meedoet is de sjaak en krijgt een of ander ‘foob’-label opgeplakt: een manier van framen die iedereen die er anders over denkt in een verdachte hoek plaatst.

Zelfs een voorzichtige en bescheiden campagne als Gendertwijfel vorige week (waar deskundigen uit diverse disciplines kanttekeningen plaatsen bij het gemak waarmee (jonge) mensen van geslacht kunnen veranderen) wordt weggezet als transfoob en daarom staatsgevaarlijk.⁴ Het was dat het reclamebureau gelukkig net op tijd zijn huiswerk goed deed⁵, anders hadden linkse roeptoeters hun zin gekregen.⁶ De tolerantie waar ze de mond zo vol van hebben, blijkt in de praktijk alleen te gelden voor hen die er net zo over denken als zijzelf. In zo’n tijd kan het bijna niet anders of elk geluid dat afwijkt van de mainstream kan op verzet en tegenspraak rekenen. Deze reactie zegt natuurlijk nog niets over de (on)juistheid van datgene wat tegenspraak oproept.

Ik kom weer bij de Nashvilleverklaring. Je hoeft het natuurlijk niet met iedere punt of komma eens te zijn. Maar duidelijk is, dat deze verklaring gewoon verwoordt wat voor christenen tot voor kort gemeengoed was: het huwelijk tussen man en vrouw als instelling van God, de verschillende roeping van man en vrouw en afwijzing van alle vormen van wat de Schrift ‘porneia’ noemt ( seksueel gedrag buiten het huwelijksverbond van man en vrouw).

Dick Schinkelshoek betoogde vorige week in het Nederlands Dagblad dat de Nashvilleverklaring alleen maar het tegendeel bereikt heeft van wat ze beoogde.⁷ Ze heeft volgens hem alleen maar geleid tot meer emancipatie van vrouwen en homo’s in de kerk. Dat zou kunnen. Maar dat zegt meer over die delen van de kerk dan over de Nashvilleverklaring. Progressieve christenen lijken het belangrijker te vinden om mee te bewegen met wat er in de samenleving speelt dan om vast te houden wat de kerk altijd heeft geloofd. Nieuwe manieren van omgang met de Bijbel, gecombineerd met hermeneutische moves zorgen ervoor dat je uit kunt komen bij het tegendeel van wat de Schrift stelt. Want wat de Schrift stelt, dat was natuurlijk ‘toen’; dat hoeven wij nu zo niet meer te zien…

Theologie én ethiek

Schinkelshoek beweert dat het lijkt dat voor Nashville en zijn steunbetuigers het christelijk geloof zo ongeveer lijkt te staan of te vallen met de seksuele ethiek. Daarmee slaat hij de hamer op de kop. Want zo is het inderdaad. Wie meent de ethiek los te kunnen maken van de theologie dwaalt. Dat doet de Schrift zelf nooit. Een blik in de brieven van Paulus maakt duidelijk dat theologie en ethiek door hem nooit van elkaar losgemaakt worden. Voor hem is de ethiek (het leven) niet anders dan de consequentie van de theologie (de leer). En wie een beetje vertrouwd is met de geschriften van de kerkvaders weet dat het voor hen niet anders is.

De Rooms-Katholieke Kerk met zijn diepe respect voor de traditie heeft dat beter begrepen dan veel protestanten vandaag en biedt daarom een ethiek die veel meer raakvlak heeft met de Schrift en het algemeen christelijk belijden dan wat onder protestanten momenteel gangbaar is. Het is dan ook niet vreemd dat in het nieuwste handboek over seksualiteit van protestantse origine een geluid te horen is dat op veel punten haaks staat op dit algemeen christelijk belijden.⁸

En daarom mogen we na vijf jaar blij zijn met Nashville. Want Nashville biedt precies wat we vandaag hard nodig hebben: een beter, betrouwbaarder – want algemeen christelijk – geluid dan wat momenteel veelal te horen is. Door de grote ophef zijn veel christenen wakker geschud. Mannen en vrouwen met homoseksuele gevoelens die in Bijbels spoor wensen te gaan wisten zich gesteund. En de bezinning op deze en dergelijke thema’s is sindsdien verdiept en verbreed. En daarom heb ik geen seconde spijt gehad, mijn handtekening hieronder gezet te hebben. Inderdaad: ik zou het zo weer doen!

Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website CVandaag. Het originele artikel is hier te vinden.

Voetnoten