De vloek van de sluipwesp (3) Een drieluik over de uitdagende vraag van de sluipwesp
Een jonge collegabioloog, hij noemt zichzelf online AJ, heeft een heel aantal vragen bij het christelijk geloof, waar hij bij is opgevoed. Die uitdagende vragen vragen om een reactie. Ik ga niet in op aspecten van de betrouwbaarheid van de Bijbel, omdat ik geen theoloog ben.1
Een uitdagende vraag die ik wel graag van een antwoord zou willen proberen te voorzien is de volgende:
“Is Gods schepping echt zo prachtig en getuigend van Hem? Of: Hoe wespen Gods karakter illustreren.”
In dit voorbeeld volgt de auteur de denktrant van Charles Darwin. Darwin kon het zich niet voorstellen dat een goede almachtige God zulke dieren als sluipwespen zou hebben geschapen. Of zoals AJ citeert:
“I cannot persuade myself that a beneficent and omnipotent God would have designedly created the Ichneumonidae with the express intention of their feeding within the living bodies of caterpillars (…)”(Darwin, 1860).
AJ vindt dit een gruwelijk gebeuren, net zoals een leeuw die een prachtige gazelle verslind. Het heeft misschien mooie kanten, maar is gruwelijk. Hij vindt het verschrikkelijk.
Hier is heel veel op te zeggen. In een vorige reactie heb ik gesteld, dat het consequenties heeft, voor ons handelen, als we iets gruwelijk vinden wat we kunnen beïnvloeden. We zijn dan moreel ertoe verplicht, het te verhinderen. In een tweede reactie heb ik wat overwegingen gedaan om te beoordelen of het gedrag van de sluipwesp moreel kwaad is of niet. In dit derde deel zou ik willen nagaan of dit kwaad op een of andere manier zou kunnen zijn ontstaan als gevolg van corruptie van een in principe goede schepping.
AJ stipt dat facet zelf aan met de volgende woorden:
“Het punt dat ik niet begrijp dat een liefhebbende, almachtige God dit bewust ontworpen moet hebben.” “Oh ja, dat is als straf op de zonde. Maar waarom moet al die dieren, miljarden en miljarden, zeker over de tijden heen, die straf ook ervaren? En los daarvan blijft het opvallend dat God blijkbaar heeft zitten ‘nadenken’ over hoe ontwerp ik nou eens zulke perfecte killermachines?”
We zien in de reactie van AJ twee subvragen. De eerste vraag is: waarom moeten zoveel dieren door de jaren heen de straf op de zonde ervaren, hoewel ze die zonde zelf niet bedreven hebben? De tweede vraag is, hoe kan het dat als straf op de zonde zulke complex gebouwde dodelijke organismen zijn ontstaan.
Een antwoord op de eerste vraag is deze. We kijken met onze huidige westerse ogen veel te eigentijds, westers en individualistisch naar God en Zijn schepping. De biologie leert ons dat wij, mensen, en andere levende wezens op allerlei niveaus nauw met elkaar verbonden zijn. De biologie leert ons dat de individualistische zienswijze van de westerse mens na de Verlichting fundamenteel fout is. We maken op allerlei manieren wezenlijk onderdeel uit van de schepping die een organisch geheel vormt. De Bijbel leert ons ook dat wij niet los van de schepping staan, maar dat de mens en de schepping naadloos verbonden zijn. Er is ook een verbondenheid tussen Adam en ons. Adam was ons verbondshoofd, en daarom wordt de schuld en de straf ook ons als zijn nakomelingen aangerekend. Zo was Adam ook het hoofd van de schepping en is met de val ook de schepping geknecht geraakt onder de zonde en corruptie. Dieren zijn echter meer sláchtoffer dan de mens. Dieren kunnen dan ook niet die diepte van lijden ervaren, die een mens kan ervaren, en zal moeten ervaren als deze zich blijvend van God afkeert. Een dier kan niet in die mate geestelijk lijden, als een mens dat kan. De verbondenheid tussen de mens en de schepping betekent ook dat de schepping eenmaal zal delen in het herstel door het werk van Christus (Romeinen 8).
Een antwoord op de tweede vraag is deze. We kunnen niet weten hoe de staat van de biologie was voorafgaande aan de zondeval. Elk spreken hierover in biologisch opzicht is pure speculatie. Het is altijd goed om ons daarvan bewust te zijn. Maar dat gezegd hebbende, zou men zich kunnen voorstellen dat de cyclus van de sluipwesp in de goede schepping functioneerde zonder dat de sluipwesp bij de gastheer schade toebracht. Mogelijk was sprake van plantaardige gastheren, of van gastheren waarbij sprake was van symbiose of mutualisme. We zien bij ziekteverwekkende parasieten zoals Tritrichomonas en bacteriën zoals streptokokken heel vaak dat deze organismen in eerste instantie geen ziekten verwekken, maar dat na verloop van tijd klonen ontstaan die pathogeen zijn. Pathogeniteit is een kenmerk van verwording van de schepping. We zien dan vaak dat de ziekteverwekkende klonen genetisch armer zijn dan de oorspronkelijk in symbiose levende bacteriën.
Een andere mogelijkheid is, dat sluipwespen voor de zondeval een volledig andere levenscyclus hadden waarbij de verschillende mechanismen voor pathogeniteit volledig afwezig waren, maar waarbij in respons op de vloek over de zonde deze mechanismen tot stand kwamen. We hebben als christenen in onze westerse samenleving vaak de neiging om de wonderen van God in de biologie of in de fysieke wereld te verkleinen. Er is echter geen reden om wantrouwen te hebben tegen het idee, dat bij de val de complete biologie van nare mechanismen werd voorzien, die voor die tijd niet aanwezig waren. Het is net zo min kwaadaardig van God om een vloek over de wereld zeer complex en uitgedacht tot stand te laten komen, als het kwaadaardig is voor een aardse rechter om een schuldige misdadiger een heel minutieus omschreven straf te laten ondergaan. Een goed georganiseerde gevangenis is niet slechter dan een slecht georganiseerde gevangenis. Het opleggen van een complexe straf kost God niet meer moeite dan het opleggen van een eenvoudige straf. Overigens kan het zomaar zijn dat in het complexe van de dodelijke organismen nog veel zaken zijn, die het leed voor het slachtoffer verminderen, en dus een teken van mildheid zijn. Zo zijn er sluipwespen die hun gastheren verlammen. Het is denkbaar dat de toxinen die worden toegediend er ook toe leiden dat de gastheer verdoofd wordt en weinig ongerief ervaart. Het is bekend dat toxoplasma de hersenen van muizen zodanig manipuleert, dat deze muizen minder bang worden. Vaak is het zo, dat hoe meer de pathogeen en de gastheer op elkaar zijn ingespeeld, des te meer zullen de reacties op elkaar een gematigd karakter hebben. Een bekend voorbeeld waarbij we dat gezien hebben is het Coronavirus.
De gedachte dat God complexiteit bij de zondeval in de gevallen wereld heeft ingebracht kan gezien worden als een teken dat God actief met deze biologische wereld betrokken blijft. Dit kan zowel een waarschuwend als een troostende betekenis hebben. Als God zich zo met de schepping bezig houdt, als gevolg van de zonde, dan is dat een waarschuwing voor ons, om ook de door ons begane zonde bijzonder serieus te nemen. Anderzijds toont het ons, dat God Zijn schepping niet in de steek laat. Hij verricht nog wonderen. Hij kan, wil en zal uiteindelijk herstellen. Het roept ons ertoe op om het herstel van deze verworden schepping van God te verwachten en ook zelf te proberen om deze schepping zo goed mogelijk te bewaren. Als we op God zien, is er geen reden tot pessimisme.

Voetnoten
Nieuw christelijk boek over seksualiteit leidt tot onnodige polarisatie – Bespreking van ‘Vijf leugens ontmaskerd’
Noot van de redactie: Op deze website hebben we twee positieve recensies gepubliceerd (hier en hier) over het boek ‘Vijf leugens ontmaskerd’ van Rosaria Butterfield. Vandaag ook een kritische bespreking van het boek vanuit orthodox-christelijk perspectief.
Het is een wat vreemde gewaarwording. Als christenhomo die ervoor kiest om – in gehoorzaamheid aan de Schrift – celibatair te leven, hoor je in Nederland tot de ‘erg conservatieve’ of zelfs ‘extreme’ christenen. Toch zijn er verwante christenen die jou niet radicaal genoeg vinden. Zij vragen zich zelfs af of je wel christen bent, want als je een echte christen was, zou je jezelf geen ‘homo’ noemen.
Een achterhoedegevecht? Een nuanceverschil? Niet als het ligt aan Rosaria Butterfield, wiens boek ‘Five Lies of Our Anti-Christian Age’ onder de titel Vijf leugens ontmaskerd recent op de Nederlandse markt is gebracht door uitgeverij De Banier, in samenwerking met Bijbels Beraad M/V. Zij verkondigt in dit boek met veel kracht de boodschap dat de woorden ‘christen’ en ‘homo’ tegengesteld zijn aan elkaar.
Nuances zijn aan Butterfield sowieso niet besteed. Het is voor haar duidelijk: niet alleen homoseksuele daden zijn zondig, ook het homo-zijn op zich is dat. Homo-zijn vraagt maar om één ding: bekering. Wie deze gerichtheid bij zichzelf bemerkt, moet zich er daarom voor schamen en zich ervan afkeren. Let wel: ze doelt daarmee niet (alleen) op de zonde van de homoseksuele relatie, maar op de homoseksuele gerichtheid op zich. Wie er anders over denkt, verkondigt een valse leer, een leugen!
Lesbische relatie
Even een paar dingen om één en ander in zijn context te plaatsen. In haar boek behandelt Butterfield vijf leugens die christenen in deze ‘postmoderne tijd’ moeten ontmaskeren. Ze gaan vooral over het gezag van de Bijbel, de plaats van de vrouw en seksualiteit. Zo is er de leugen van het feminisme en het transgenderisme. Maar de meeste ruimte wordt gegeven aan de leugen dat homoseksualiteit normaal zou zijn. Hieronder beperk ik me tot wat ze dáárover schrijft.
Haar geschiedenis daarmee heeft ze eerder beschreven in haar autobiografie ‘Een onwaarschijnlijke bekering’ (uitg. De Banier). In ‘Vijf leugens ontmaskerd’ grijpt ze daar uitgebreid op terug. Kort gezegd komt het erop neer dat ze vroeger atheïst en lesbienne was en toen tot bekering is gekomen. Daarop heeft ze radicaal gebroken met haar lesbische levensstijl. Ze is nu getrouwd met een man.
Hoe het precies zit of zat met haar lesbische gevoelens, wordt in geen van beide boeken helemaal duidelijk. Opvallend genoeg schrijft ze in ‘Vijf leugens’: ‘Op de universiteit had ik vriendjes en noemde ik mezelf heteroseksueel.’ Daarna heeft ze – onder invloed van haar toenmalige feminisme? – een lesbische relatie gehad, maar het zou dus kunnen dat ze nooit exclusief lesbisch is geweest. Sowieso lijkt me haar levensgeschiedenis niet representatief voor dat van iedere christen die bij zichzelf homoseksuele gevoelens gewaarwordt. Zelf zal ze zeggen van wél, want zoals zij afstand heeft genomen van haar lesbische gevoelens, moet elke christen dat doen.
Polariserend
Ik moet zeggen dat ik erg ongelukkig ben met dit boek. Zaten we – als christenen die willen staan voor het traditionele onderwijs over homoseksualiteit – te wachten op een boek dat onze onderlinge verschillen uitvergroot? Het gaat me er niet eens per se om dat ik het oneens ben met haar visie dat homoseksualiteit op zich zonde is. Rachel Gilson gaat in haar boek ‘Vernieuwd en onveranderd’ (eveneens een uitgave van De Banier en Bijbels Beraad M/V) uit van dezelfde gedachte, maar ze doet dat op een niet-polariserende manier (ik heb dit boek voor het Reformatorisch Dagblad zelfs positief besproken). Mijn probleem is dat Butterfield bewust juist wél polariseert – op een zeer veroordelende manier. Ik weet zeker dat ze van de stichting Hart van Homo’s zou zeggen: dat is slechts een club van mensen ‘die zeggen christen te zijn…’
Nu kan ik dat zelf wel langs me af laten glijden, maar dat geldt niet voor iedereen. Ik heb al een paar reacties gehad van (ouders van) reformatorische homo’s die door Butterfield uit hun evenwicht zijn geraakt. Ze willen vasthouden aan de visie dat de Bijbel geen ruimte laat voor de homoseksuele relatie, maar vragen zich af: kan dat alleen op de manier van Butterfield? Hoe dan?
Onwaarheden
Wat Butterfield schrijft over homoseksualiteit, vind ik niet alleen ongelukkig. Het is meer dan eens ook oneerlijk of zelfs onwaar. Ik denk bijvoorbeeld aan wat ze zegt over Wesley Hill, wiens boek ‘Hoopvol leven’ veel celibataire christenhomo’s heeft geïnspireerd. Met verbazing lees ik ook wat ze schrijft over de Amerikaanse christelijke homobeweging Revoice, die een vergelijkbare visie heeft als Hart van Homo’s (een paar kleine kritiekpunten van haar deel ik overigens).
De stroming waar Hill en Revoice voor staan, vergeet volgens Butterfield ‘dat het bij zaligmaking allereerst gaat om bekering’ en ‘ontkent de kracht van toenemende heiliging’. Ze durft zelfs te zeggen dat deze stroming ‘de Bijbelse dogma’s van zonde, berouw en heiliging onnodig acht’. Wie Wesley Hill gelezen heeft, kan niet anders dan concluderen dat dit een valse beschuldiging is! Op vergelijkbare manier staat (dit deel van) ‘Vijf leugens ontmaskerd’ vol met andere onwaarheden en karikaturen.
Vooronderstelling
Punt in geding is dat de dogma’s van zonde, berouw en heiliging voor Butterfield betekenen dat je maar op één manier over homoseksualiteit kunt denken. Iedereen die het daarmee oneens is, wijst niet alleen haar visie af, maar ook de dogma’s van zonde, berouw en heiliging op zich.
Het lastige is dat Butterfield bij haar visie op homoseksualiteit uitgaat van een vooronderstelling die nergens expliciet wordt gemaakt, maar ondertussen helemaal niet vanzelfsprekend is. Je kunt er in ieder geval vragen bij stellen zonder dat je daarmee noodzakelijkerwijs tegen de Bijbel ingaat. Ze schrijft: ‘Op tal van plaatsen laat de Bijbel duidelijk en zonder dat het misverstand oproept, zien dat homoseksualiteit een seksuele zonde is’. Nogmaals: met ‘homoseksualiteit’ bedoelt Butterfield ook de homoseksuele gerichtheid, dus dat je valt op hetzelfde geslacht, zonder dat je dat per se uitleeft in een homoseksuele relatie. Vervolgens citeert ze een pagina lang bijbelteksten die allemaal gaan over het feitelijk seks hebben met hetzelfde geslacht. Deze teksten bewijzen voor haar dat ook de homoseksuele gerichtheid zonde is.
Seksuele begeerte
Willens en wetens negeert ze daarmee wat mensen als Wesley Hill en in Nederland een beweging als Hart van Homo’s daarover zeggen. Wij erkennen de kracht van deze teksten en proberen die te gehoorzamen door geen homoseksuele relatie aan te gaan. Maar (homo-)seksualiteit is niet hetzelfde als ‘seks met iemand willen hebben’. Er is een verschil tussen seksuele gevoelens en seksuele begeerten.
Als een heteroman een vrouw mooi vindt, is dat een seksueel gevoel, het hoort bij zijn seksueel-zijn. Waar het om spant, is dat hij dat gevoel niet mag laten uitgroeien tot een seksuele begeerte. Want daarmee komt hij in conflict met wat Jezus zegt in Mattheüs 5 vers 28: ‘Al wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd’. Het probleem is niet het ‘kijken’ op zich, maar het ‘kijken om te begeren’. Kijken kan gevaarlijk zijn, maar het is op zich geen zonde om te zien dat iemand aantrekkelijk is. Waarom zou dat voor een homo anders zijn?
Dyslectische tiener
Butterfield zou waarschijnlijk antwoorden dat deze gedachte de scheppingsorde ontkent, want zo heeft God seksualiteit niet bedoeld. Dat laatste is waar, maar is het daarmee een zonde? Als het gaat om de gevolgen van de zondeval hebben we het toch over ‘wonden’ en ‘zonden’? Ook dyslexie is theologisch gezien een gevolg van de zondeval, maar het is geen zonde. We zeggen tegen een dyslectische tiener dat hij er mag zijn, mét zijn dyslexie. Nogmaals, waarom zouden we iets dergelijks tegen een homo niet mogen zeggen?
Het gaat me er nu niet om dat ik het gelijk van mijn visie wil bewijzen. Wat me bevreemdt, is dat Butterfield met deze visie totaal niet in gesprek gaat. Als je niet beter wist, zou je denken dat ze er helemaal niet van op de hoogte is. Maar de personen die ze zo fel bestrijdt, hebben hier uitgebreid over geschreven. Ze lijkt dit bewust te negeren. Dat maakt het erg verleidelijk om andersom hetzelfde te doen.
Dit artikel is met toestemming overgenomen van de website CVandaag. Het originele artikel is hier te vinden.
‘Zaken om ter harte te nemen’ – Bespreking van ‘Vijf leugens ontmaskerd’
Rosaria Champagne Butterfield bespreekt in het boek ‘Vijf leugens ontmaskerd’ (met als ondertitel ‘Bijbelse waarheid in een postmoderne tijd’) een vijftal zaken die zij terecht als leugens aanduidt. Die leugens zijn: (1) Homoseksualiteit is normaal. (2) Het is beter een spiritueel mens te zijn dan een Bijbelgetrouwe christen. (3) Feminisme is goed voor de wereld en de kerk. (4) Transgenderisme is normaal. (5) Eerbaarheid is een achterhaalde last die de mannelijke dominantie dient en vrouwen inperkt.
Het is opmerkelijk dat deze zaken aan de orde worden gesteld door een vrouw die jarenlang zelf een lesbische relatie had en tien jaar lang als lesbische feministisch-activistische professor Engels, verbonden aan een vooraanstaande universiteit, heeft geleefd. In haar boek doet ze verslag van de worsteling die het in haar leven heeft meegebracht om aan dat vroegere leven te ontkomen.
De vijf leugens hebben niet alleen breed ingang gevonden in de westerse samenleving, maar zijn ook doorgedrongen tot het christendom. Er is veel in dit boek dat ook onze gezindte aangaat. We vinden daarin op al de genoemde terreinen een krachtig Bijbels getuigenis waardoor ons argumenten worden aangereikt om op seksueel gebied af te wijzen wat in strijd is met Gods Woord. De Bijbel is de norm.
Haar uiteenzetting bij de vijfde leugen over het onderwerp ‘eerbaarheid’ sprak me erg aan. Ze schuwt niet om eerlijk de verleiding die van kleding uitgaat te benoemen. Ze haalt daarbij John Owen aan die heeft gezegd: ‘Verleiding is als een mes. Het kan gebruikt worden om vlees te snijden of om de keel van een man door te snijden. Het kan iemands voedsel zijn of zijn vergif, een manier om sterker te worden of zijn ondergang’. Zaken om ter harte te nemen. Allerlei begrippen komen we in dit boek tegen die tot het vocabulaire van de LHBTQ+ beweging behoren. Zo had ik nog nooit gehoord van de breinseksetheorie. Dat houdt in: als je brein denkt dat je een man bent, dan ben je dat ook, ondanks dat je lichaam vrouwelijke kenmerken heeft. De schrijfster is getrouwd met een voorganger van de Reformed Presbyterian Church in North Carolina (VS).
Dit artikel is met toestemming van de redactie overgenomen uit De Saambinder. De originele bronvermelding luidt: Silfhout, W., Boekennieuws, De Saambinder 103 (5): 11.
DTB Randwijk (4) Doopboek 1772-1811
In het DTB-archief van het Gelders Archief zijn ook acht kerkboeken van de Hervormde Kerk (eerder Nederduitsch Gereformeerde Gemeente) te Randwijk te vinden. De boeken beslaan de periode 1661 tot en met 1811. In de boeken staan doop-, trouw-, begraaf- en lidmatengegevens. Als de Heere het geeft, willen we de komende tijd alle acht de DTB-boeken transcriberen. DTB staat voor Dopen, Trouwen en Begraven. Transcriberen wil zeggen omzetten van geschreven tekst naar getypte (en daardoor doorzoekbare) tekst. Hieronder wordt het Doopboek 1772-1811 uitgewerkt. Mocht de pdf-viewer niet werken dan kunt u daaronder het bestand downloaden. Het kan zijn dat in de loop van de tijd het boek nog wat bijgewerkt wordt (versie 1.0 wordt dan versie 2.0), het is namelijk altijd mogelijk dat er foutjes in de transcriptie geslopen zijn. Mocht u zo’n fout tegenkomen, schroom dan niet om dit via het contactformulier kenbaar te maken.2
Werkt de bovenstaande pdfviewer niet? Dan kunt u de transcriptie hier downloaden.
DTB Randwijk (8) Begraafboek 1767-1795 (Burg. Gem.)
In het DTB-archief van het Gelders Archief zijn ook acht kerkboeken van de Hervormde Kerk (eerder Nederduitsch Gereformeerde Gemeente) te Randwijk te vinden. De boeken beslaan de periode 1661 tot en met 1811. In de boeken staan doop-, trouw-, begraaf- en lidmatengegevens. Als de Heere het geeft, willen we de komende tijd alle acht de DTB-boeken transcriberen. DTB staat voor Dopen, Trouwen en Begraven. Transcriberen wil zeggen omzetten van geschreven tekst naar getypte (en daardoor doorzoekbare) tekst. Hieronder wordt het Begraafboek 1767-1795 (Burg. Gem.) uitgewerkt. Mocht de pdf-viewer niet werken dan kunt u daaronder het bestand downloaden. Het kan zijn dat in de loop van de tijd het boek nog wat bijgewerkt wordt (versie 1.0 wordt dan versie 2.0), het is namelijk altijd mogelijk dat er foutjes in de transcriptie geslopen zijn. Mocht u zo’n fout tegenkomen, schroom dan niet om dit via het contactformulier kenbaar te maken.3
Werkt de bovenstaande pdfviewer niet? Dan kunt u de transcriptie hier downloaden.
DTB Randwijk (2) Doopboek 1752-1771
In het DTB-archief van het Gelders Archief zijn ook acht kerkboeken van de Hervormde Kerk (eerder Nederduitsch Gereformeerde Gemeente) te Randwijk te vinden. De boeken beslaan de periode 1661 tot en met 1811. In de boeken staan doop-, trouw-, begraaf- en lidmatengegevens. Als de Heere het geeft, willen we de komende tijd alle acht de DTB-boeken transcriberen. DTB staat voor Dopen, Trouwen en Begraven. Transcriberen wil zeggen omzetten van geschreven tekst naar getypte (en daardoor doorzoekbare) tekst. Hieronder wordt het Doopboek 1752-1771 uitgewerkt. Mocht de pdf-viewer niet werken dan kunt u daaronder het bestand downloaden. Het kan zijn dat in de loop van de tijd het boek nog wat bijgewerkt wordt (versie 1.0 wordt dan versie 2.0), het is namelijk altijd mogelijk dat er foutjes in de transcriptie geslopen zijn. Mocht u zo’n fout tegenkomen, schroom dan niet om dit via het contactformulier kenbaar te maken.4
Werkt de bovenstaande pdfviewer niet? Dan kunt u de transcriptie hier downloaden.
Voetnoten
‘How Does the Human Immune System Display God’s Design?’ – Lezing dr. Joe Francis bij ICC
In de zomer van 2023 vond de negende International Conference on Creationism plaatst. Op deze website is daarover veelvuldig bericht. Naast presentaties van papers, posters en abstracts waren er ook zogenoemde ‘evening sessions’. In deze ‘evening sessions’ werd de huidige stand van zaken binnen een vakgebied (vanuit het perspectief van het klassieke scheppingsgeloof) besproken. Hoewel vooral gericht op (en soms niet breder kijkend) dan het Amerikaanse continent, zijn deze lezingen ook zinvol voor Europees-creationaire wetenschappers. Is Genesis History, bekend van de twee documentaires, heeft deze lezingen opgenomen en zijn voornemens om deze dit jaar ook online te publiceren. Op maandagavond 17 juli 2023 hield bioloog dr. Joe Francis een lezing over immunologie. Hieronder is deze lezing terug te kijken, met dank aan Is Genesis History.
Noot van de redactie: In Nederland hield dr. ir. Adriaan van Beek in 2021 een lezing over ons immuunsysteem op het congres ‘Bijbel & Wetenschap 2021’. Deze lezing is hier terug te luisteren. Hij werd in die tijd en naar aanleiding van dit congres geïnterviewd door ‘CVandaag’. Het interview is hier te lezen.
Gerenoveerde replica van de Ark van Noach opent in het voorjaar 2025 D.V. de deuren in Rotterdam! – Nieuwe eigenaar hoopt uiteindelijk af te reizen naar Israël
De bekende replica van de Ark van Noach is verkocht, niet via de veiling maar in een persoonlijk/zakelijk onderhoud. Er is een stichting opgericht ‘Breng de Ark thuis’. Dankzij een grote investeerder heeft deze stichting ‘de Ark kunnen veiligstellen’. Per 2 januari 2025 is een team van vakkrachten en vrijwilligers begonnen met de renovatie. Uiteindelijk willen ze deze replica naar Israël brengen. Voor die tijd worden verschillende Europese steden aangedaan. De eerste stad die bezocht wordt is Rotterdam! Na een flink aantal jaren gesloten te zijn geweest voor het Nederlandstalige publiek, gaat de replica nu eindelijk weer open. Tenminste, zo de Heere wil en wij leven zullen.5
Naar huis?
Het project wordt genoemd ‘Bring the Ark home’. In het promotiefilmpje geeft Johan Huibers aan dat Noach uit Israël kwam.6 Dat is bijzonder, en heeft veel meer theologische onderbouwing nodig, omdat er onder huidige creationisten gedacht wordt dat de geografie van vóór de zondvloed compleet vernietigd en dus veranderd is én dat de werkelijke ark van Noach op de bergen van Ararat gestrand is. Men is over de exacte locatie van de landingsplaats niet uit, maar voor zover ik weet zijn er zeer weinig tot geen onderzoekers die menen dat dit één van bergen in Israël geweest is. ‘Bring the Ark to Israel’ is, omdat grondige theologische onderbouwing voor de andere zin ontbreekt, een betere slogan. Deze replica wordt dan ook niet ‘teruggegeven’ aan Israël, maar vanuit Nederland gegeven aan Israël. Hoe het ook zij, de stichting hoopt op verschillende donaties om de renovatie te bekostigen en de ark uiteindelijk in Israël te krijgen. Als ANBI i.o. is de gift fiscaal aftrekbaar.7 Via de website van deze organisatie wordt de lezer op de hoogte gehouden van de voortgang van het project. Het zou goed zijn om diverse creationistische organisaties in te schakelen om mee te denken over de inhoudelijke kant van informatie op deze replica. Er zijn verschillende groepen in Nederland die dat wel zouden kunnen en mogelijk ook willen (zie voetnoot).8 Laten we niet solistisch werken, maar elkaars kennis en expertise benutten. Mogelijk aangevuld met expertise vanuit andere Europese of Aziatische landen of zelfs wereldwijd experts om advies te vragen.
Rotterdam
De heropening hoopt plaats te vinden in de Nederlandse havenstad Rotterdam. Na járen gesloten te zijn geweest, krijgt het Nederlandse publiek als eerste de kans om de vernieuwde ark te bekijken. De ark is volgens de ticketwebsite te bezoeken van 7 april 2025 D.V. tot 4 mei 2025 D.V. Exacte locatie wordt op een later tijdstip, maar zo snel mogelijk bekendgemaakt. Zodra deze locatie bekend is, hopen we hierover te kunnen schrijven. De organisatie noemt het ‘de allerlaatste kans om de levensgrote Ark van Noach te bewonderen voordat deze begint aan zijn indrukwekkende reis over zee’. Het programma van de ark is, volgens de organisatoren, wezenlijk vernieuwd ten opzichte van de vorige opstelling. Ook de havenstad Antwerpen staat op het verlanglijstje van de organisatie. Daar is echter nog geen streefdatum openbaar. Mensen die een donatie van meer dan 50 euro doen, krijgen voor Rotterdam of Antwerpen een gratis toegangskaartje. Deze replica is niet aangesloten bij cadeaubonnen of de museumjaarkaart. Het programma is zeer geschikt voor kinderen en de replica is rolstoeltoegankelijk. Tickets zijn hier te bestellen/reserveren. Andere locaties die aangedaan worden zijn, volgens de website, Dover (VK), Le Havre, Brest, Bordeaux (Frankrijk), Santander, Cartagena (Spanje), Porto, Lissabon (Portugal), Gibraltar (VK), Malta (Malta) Sardinië, Napels (Italië), Athene (Griekenland) en Cyprus (Cyprus). Om uiteindelijk te arriveren in Israël. Waarom diverse badplaatsen in Turkije niet worden aangedaan is de auteur van dit stuk onbekend. Na het bezoek kunnen diverse herinneringen gekocht worden, want, zo geeft de organisatie aan, deze replica vertrekt voorgoed.9
Vrijwilligers en staf gezocht
Voor de openstelling van de replica van de Ark van Noach in Rotterdam zoekt de organisatie nog lokale vrijwilligers uit kerken en gemeenten. “Die kunnen helpen als gastvrouw en -heer om de bezoekers te gidsen en te vertellen over Noach, te vertellen over geloof en relatie.” Niet alleen worden er gidsen gezocht, maar ook voor het restaurant, de entree-controle, de winkel etc. Wilt u vrijwilligerswerk doen voor deze replica, dan kunt u via de website ‘Breng de Ark thuis’ een mail sturen naar de organisatie.
Maar niet alleen voor de openstelling zijn mensen nodig, ook voor de renovatie. Te denken valt aan timmerlieden, elektriciens, loodgieters, decorateurs, tekstschrijvers, schilders, restaurant- en keukenherstellers, schoonmakers etc. Contact kan eveneens via de bovenstaande website opgenomen worden.
Tenslotte zoekt met een vaste Nederlandse staf voor de buitenlandreizen. Hierbij is iedereen verantwoordelijk voor zijn of haar eigen afdeling. Te denken valt aan de receptie, entreecontrole, tentoonstelling, video- en conferentieruimte, restaurant, winkelsouvernirs, schoonmaak, techniek etc. Aanmelden kan via het contactformulier van de organisatie.10
Voetnoten
Verschillen in handschriften tasten onfeilbaarheid Bijbel niet aan
Juist door de veelheid van de handschriften kunnen we behoorlijk zicht krijgen op de eigenlijke tekst van de Bijbelschrijvers. Geen enkel onderling verschil is reden om het christelijk geloof een andere inhoud te geven, stelt dr. P. de Vries.
Enige tijd geleden promoveerde Bart Kamphuis op de handschriftmethode van de negentiende-eeuwse theoloog Jan Hendrik Holwerda. Deze hield zich bezig met de bestudering van de verschillen tussen de nieuwtestamentische handschriften. Hij stelde ook zogenaamde conjecturen (verbeteringen) voor waar geen van de bestaande handschriften naar zijn oordeel een juiste tekst had.
In een interview (RD 19-6) merkte Kamphuis op: „Tussen de opvatting van de Bijbel als een volstrekt foutloos boek en de Bijbel als een verzameling van puur menselijke geschriften die je niet bij God brengen, zijn veel meer opties.” Verschillende lezers vroegen zich af wat zij met deze opmerking aan moeten, en dat is te begrijpen.
Gedeelde overtuiging
Wij belijden dat de Bijbel niet zomaar een boek is, maar een bibliotheek van door verschillende mensen geschreven boeken die samen het onfeilbare Woord van God vormen. Daarin openbaart God Zich aan ons als God van zaligheid. De weg van de zaligheid en van het leven tot eer van God wordt daarin aan ons volkomen geopenbaard.
De kerkvaders al spraken over de Bijbelschrijvers als secretarissen van de Heilige Geest. Daarmee bedoelden zij niet dat de Heilige Geest als het ware de Bijbelschrijvers woord voor woord dicteerde, maar dat de woorden die zij opschreven de woorden van de Heilige Geest waren. In de woorden van de Bijbel spreekt de Heilige Geest tot ons.
De eeuwen door hebben theologen, als het gaat om de Schrift en zijn inhoud, betuigd dat de Heilige Geest Zich niet vergist. Dat was niet alleen de overtuiging van de Reformatie maar ook die van Rome. In de encycliek ”Providentissimus Deus” schreef paus Leo XIII: „Het is volstrekt verkeerd om de inspiratie van de Schrift tot bepaalde delen te beperken of te stellen dat de heilige schrijver zich heeft vergist. Het is onmogelijk dat het voorkomen van een vergissing kan samengaan met de inspiratie van de Schrift. Inspiratie is niet alleen onverenigbaar met vergissingen, maar sluit die uit en verwerpt die absoluut en noodzakelijkerwijs. Het is namelijk onmogelijk dat God Zelf, Die de hoogste wijsheid is, iets kan zeggen wat niet waar is.”
Overschrijffouten
Geen geschrift uit de oudheid is in zo veel handschriften of fragmenten ervan overgeleverd als het Nieuwe Testament. Naast papyrussen met een enkele Bijbelpassage gaat het om 3000 handschriften. Dan hebben we het nog niet over de citaten in de boeken van kerkvaders en de al heel vroege vertalingen van het Nieuwe Testament. Deze veelheid spreekt des te meer als wij weten dat van sommige boeken uit de oudheid slechts één handschrift, en dan nog wel in vertaling, voorhanden is.
De bestudering van de handschriften van het Nieuwe Testament is een aparte tak van wetenschap. Ze worden in tekstfamilies ingedeeld. Geen handschrift van het Nieuwe Testament is volstrekt gelijk aan een ander handschrift. Het overgrote deel van de verschillen is terug te leiden tot overschrijffouten, spellingsfouten en dergelijke. Waar het ene handschrift ”Jezus Christus” leest, leest het andere ”Christus Jezus”.
Dan zijn er nog wel enkele belangrijkere verschillen. Lezen we in 1 Tim. 3:16 „God is geopenbaard in het vlees” of „Hij is geopenbaard in het vlees”? Ook dan moeten we de proporties niet uit het oog verliezen. Bij alle verschillen die er tussen de handschriften zijn, brengt elk handschrift afzonderlijk (als we het in zijn geheel lezen) ons in contact met de apostolische boodschap. Dan is er op grond van de overgeleverde handschriften geen reden om aan welk geloofsartikel ook te twijfelen.
Beza
Met ”inspiratie” belijden wij dat de woorden van de Bijbel de woorden van de Heilige Geest zijn. Dat heeft in eerste instantie betrekking op de alleroudste afschriften (autografa). Bij het Oude Testament is het dan mogelijk om bij bepaalde Bijbelboeken verschillende tekstredacties aan te nemen.
Dat speelt niet bij het Nieuwe Testament. Wij beschikken niet meer over de autografa. Door bestudering en vergelijking van de bestaande handschriften kan de tekst van de autografa echter met grote waarschijnlijkheid worden vastgesteld.
Klaas van der Zwaag bracht in het interview met Bart Kamphuis naar voren: „Een orthodox christen die gelooft in het onfeilbare Woord zal ervan schrikken dat er fouten en onzorgvuldigheden in Bijbelhandschriften zouden zitten.” Dat is historisch een zienswijze waarbij kanttekeningen moeten worden geplaatst.
Beza, de opvolger van Calvijn, wist al heel goed van de (wetenschappelijk gezien) soms aanmerkelijke verschillen tussen handschriften. Dit heeft zijn geloof aan de onfeilbaarheid en de inspiratie van de Bijbel echter volstrekt niet aan het wankelen gebracht.
Ik verwijs ook naar de theologen die in de negentiende en begin twintigste eeuw aan Princeton University in de VS waren verbonden. Terwijl de Schrift door anderen steeds meer als louter een verzameling van puur menselijke boeken vol fouten werd gezien, verdedigden zij de onfeilbaarheid van de Bijbel op magistrale wijze. Dit deden zij vanuit de wetenschap dat wie het geloof dat de Schrift Gods onfeilbaar Woord is, opgeeft, zich de weg verspert naar werkelijke kennis en omgang met God. Zij waren zich echter terdege bewust van de verschillen tussen de overgeleverde handschriften.
Eigenlijke tekst
Als wij de Bijbel in een vertaling voor ons hebben, moeten wij dus blijven beseffen dat een vertaling altijd slechts in afgeleide zin het Woord van God is. Uiteindelijk moeten wij voor het Oude Testament op de Hebreeuwse en Aramese brontekst teruggrijpen en voor het Nieuwe Testament op de Griekse.
Juist door de veelheid van overgeleverde handschriften, met al hun onderlinge verschillen, is het mogelijk om behoorlijk zicht te krijgen op de eigenlijke tekst van de Bijbelschrijvers. Geen van de verschillen die overblijven, is reden om het christelijk geloof een andere inhoud te geven. Laat onze bede zijn en blijven: „Maak in Uw Woord mijn gang en treden vast” (Psalm 119:67 berijmd).
Dr. P. de Vries heeft al eerder op deze website geschreven over het pauselijk citaat rond de onfeilbaarheid van de Schrift. Dat artikel is hier te lezen.
Dit artikel is met toestemming van de auteur overgenomen uit het Reformatorisch Dagblad. De volledige bronvermelding luidt: Vries, P. de, 2017, Verschillen in handschriften tasten onfeilbaarheid Bijbel niet aan, Reformatorisch Dagblad Puntkomma 47 (85): 8-9 (Artikel).
Statistieken van de website oorsprong.info – Januari 2025
De eerste maand van het nieuwe jaar ligt al weer achter ons. Deze website werd in januari meer bezocht dan de vorige maand. Hieronder vindt u een top-10 van de drukst bezochte dagen (in het aantal weergaven). Daaronder vindt u een top-10 van meest gelezen artikelen in de maand december 2024. U kunt deze artikelen (nog een keer) lezen of bekijken door op de titel te klikken. (Opbouwende) kritiek op deze artikelen kan geleverd worden via de pagina ‘Hier mag u uw hart luchten’ (hier). De statistieken van de maand november zijn hier gepubliceerd.
Top-10 drukste dagen
Hieronder de top-10 van de drukste dagen deze maand voor de website oorsprong.info. We zien dat het bezoek vaak komt door een nieuw gepubliceerd artikel. Of dat een ouder artikel opnieuw in de picture komt, doordat wijzelf, een vriend of kennis deze deelt via social media of op een andere wijze.
- 2 januari 2025 met 549 weergaven.
- 7 januari 2025 met 548 weergaven.
- 3 januari 2025 met 431 weergaven.
- 6 januari 2025 met 387 weergaven.
- 9 januari 2025 met 378 weergaven.
- 8 januari 2025 met 364 weergaven.
- 29 januari 2025 met 328 weergaven.
- 15 januari 2025 met 320 weergaven.
- 4 januari 2025 met 316 weergaven.
- 5 januari 2025 met 283 weergaven.
Top-10 meest bezochte artikelen
Hieronder de top-10 van de meest bezochte artikelen van de maand januari 2025. Er werden 221 artikelen gepubliceerd waarvan de meesten raakvlakken hadden met genealogie. Het aantal weergaven geldt alleen deze maand en het totaal aantal weergaven ‘aller tijden’ kan per artikel hoger liggen.
- In Memoriam: dr. Günter Bechly (1963-2025) – Grote slag, een geliefd en actief ID-paleontoloog overleden met 520 weergaven.
- Seksuele gemeenschap zonder huwelijk slecht, ook voor samenleving met 508 weergaven.
- Toegevoegd rundereiwit (bloed) in vlees: een goed idee? met 271 weergaven.
- Rouwdienst en begrafenis Jerphaas Karel (Jarco) van Meerten (2015-2022) met 211 weergaven.
- Promovendus heeft meer dan duizend vloedverhalen verzameld – Een database van verhalen over de Grote Overstroming met 180 weergaven.
- Begraaf de openbare strijdbijl! – Eeuwenoude kloof tussen orthodox-gereformeerden en bevindelijk-gereformeerden is niet te overbruggen met 99 weergaven.
- Ziele-zugt – Van een verlegen Christen om Gods genaderyke Vertroostingen met 93 weergaven.
- Feedback & Vragen 2025: ‘Waarom heeft God de mens eigenlijk geschapen terwijl Hij al wist dat we in zonde zouden vallen?’ met 84 weergaven.
- Vijf leugens ontmaskerd over seksualiteit, genderrollen en bescheidenheid – Bespreking van ‘Vijf leugens ontmaskerd’ met 82 weergaven.
- ‘Hoe kan het Evangelie betekenisvol zijn als we zonde herdefiniëren, zodat het verenigbaar is met de wetenschap van deze tijd?’ – Bespreking van ‘Defending sin’ met 81 weergaven.